पिकांमधील कीड आणि खत व्यवस्थापन

All Content About Pest And Fertilizer Management.

• सेंद्रिय कर्ब आणि जिवाणू

  बरेच तरुण शेतकरी असे प्रश्न विचारतात, की फळ, कैरी, कांदा साईझ वाढ करणारे औषध सांगा ? फुगवनी साठी असे कुठलेही औषध नाही. कोणतेही झाड़/पीक प्रकाश…

• Seed Processing: शेतकरी बंधूंनो!'अशा' प्रकारे करा जिवाणू खतांची बीजप्रक्रिया, होईल फायदा आणि मिळेल अधिक उत्पादन

  बियाणे लागवड करण्याआधी बियाण्यांना बीजप्रक्रिया करणे खूप गरजेचे आहे. बीज प्रक्रिया केल्यामुळे सशक्त आणि निरोगी रोपे तसेच कीड आणि रोगमुक्त रोपांची निर्मिती होते. बियाण्याची निवड…

• Coconut Farming: शेतकरी बंधूंनो! नारळ फळबागात होतो 'या' रोगांचा प्रादुर्भाव, अशा पद्धतीने कराल नियंत्रण तर मिळेल फायदा

  जर आपण नारळ फळबागांचा विचार केला तर महाराष्ट्राच्या किनारपट्टी भागामध्ये नारळ फार मोठ्या प्रमाणावर लागवड केली जाते. परंतु आता नारळाची लागवड महाराष्ट्रातील इतर भागात देखील…

• Fertilizer Tips: उसापासून हवे भरपूर उत्पादन तर 'सिलिकॉन' आहे गरजेचे, वाचा याचे फायदे

  पिकांना विविध अन्नद्रव्यांची आवश्यकता असते. या बाबतीत जर आपण ऊस पिकाचा विचार केला तर खूप जास्त प्रमाणात अन्नद्रव्यांची या पिकाला गरज असते. या लेखात आपण…

• Crop Management: किडींच्या नियंत्रणासाठी करा निंबोळी अर्काचा वापर, होईल खर्चात बचत

  पिकांवर जेव्हा विविध प्रकारच्या किडींचा प्रादुर्भाव होतो तेव्हा त्याच्या नियंत्रणासाठी शेतकरी बंधू विविध कीटकनाशकांचा वापर करतात.या रासायनिक किटकनाशकांचा वापरामुळे उत्पादन खर्च प्रचंड प्रमाणात वाढतो. याला…

• Soil Management: शेतात गाळ टाकतांना कोणती काळजी घ्यावी? कोणता गाळ टाकू नये? व फायदे, वाचा सविस्तर

  गाळ शेतामध्ये टाकणे हे शेतकरी बंधूंसाठी काही नवीन नाही. उन्हाळ्यामध्ये धरणांचे पाणी किंवा एखाद्या तलावातील पाणी कमी झाले तर शेतकरी अशा ठिकाणच्या गाळ मोठ्या प्रमाणात…

• Fertilizer: कोंबडी खताचा 'अशा' पद्धतीने कराल वापर तर पिकांना ठरेल वरदान, येईल पीक जोमदार

  आपल्याला माहित आहेच की, पिकांच्या भरघोस उत्पादनासाठी आणि सकस वाढीसाठी वेगवेगळ्या प्रकारच्या रासायनिक खतांचा वापर शेतकरी मोठ्या प्रमाणात करू लागले आहेत. परंतु यामुळे पिकांचे उत्पादन…

• Crop Protection: ट्रायकोकार्ड म्हणजे काय? कसा करावा वापर व काय होतो फायदा?

  शेतकरी बंधू पिकांचे कीड व रोगांपासून संरक्षण व्हावे यासाठी विविध प्रकारच्या उपाययोजना करतात. यामध्ये प्रामुख्याने विविध प्रकारच्या कीटकनाशकांची फवारणी मोठ्या प्रमाणात केली जाते. तसेच विविध…

• Organic Fertilizer: शेण व इतर टाकाऊ पदार्थापासून 'या'पद्धतीने तयार करा कंपोस्ट,पीक येईल भरघोस

  पिकांचे भरघोस वाढीसाठी शेतकरी विविध प्रकारच्या रासायनिक आणि सेंद्रिय खतांचा वापर करतात. परंतु सेंद्रिय खतांच्या तुलनेमध्ये अजून देखील रासायनिक खतांचा वापर हा फार मोठ्या प्रमाणात…

• Fertilizer: शेतकरी बंधूंनो! पीएसबी जिवाणू खताचा 'या' पद्धतीने करा वापर आणि वाढवा पिकाचे उत्पादन

  रासायनिक खतांमध्ये खूप वेगळ्या प्रकारची खते असून शेतकरी पिकांच्या वाढीसाठी आणि भरघोस उत्पादनासाठी रासायनिक खतांचा वापर करत असतात. खतांमध्ये काही रासायनिक खते तर काही जिवाणू…

• Gypsum Benifit: पिकांची वाढ आणि चोपण जमिनीची सुधारणा करण्यासाठी 'हा' घटक आहे महत्त्वपूर्ण,वाचा तपशील

  पिकांच्या वाढीसाठी आणि जमिनीची सुपीकता टिकवून ठेवण्यासाठी वेगवेगळ्या प्रकारच्या घटकांची आवश्यकता असते. प्रत्येक घटकाची उपयोगिता ही त्यानुसार वेगवेगळी असते. आपल्याला जिप्सम म्हणजेच त्याला कॅल्शियम सल्फेट…

• Fertilizer: शेतकऱ्यांनी 'नॅनो युरिया' का वापरावा? काय आहे त्याचे फायदे? वाचा सविस्तर

  आपल्याला सगळ्यांना माहिती आहे की, पिकांच्या गुणवत्तेत वाढ व्हावी व त्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना मोठ्या प्रमाणात उत्पादन हातात घ्यावे यासाठी खतांच्या बाबतीत कृषी शास्त्रज्ञांच्या माध्यमातून वेगवेगळ्या…

• Water Soluable Grade: पिकांसाठी कोणती विद्राव्य खताची ग्रेड कशासाठी उपयोगी पडते,वाचा याबद्दल महत्वाची माहिती

  पिकांच्या निरोगी आणि जोमदार वाढीसाठी व जास्त उत्पादन मिळावे यासाठी शेतकरी बंधू विविध प्रकारच्या रासायनिक खतांचा उपयोग करतात.यामध्ये मुख्य अन्नद्रव्य म्हणून नत्र,स्फुरद आणि पालाश यांचा…

• Water Soluble fertilizer: फवारणीद्वारे विद्राव्य खतांचा वापर ठरेल पिकांसाठी महत्वाचा, मिळेल भरघोस उत्पादन

  आपण पिकांना भरघोस आणि निरोगी वाढीसाठी विविध प्रकारच्या रासायनिक खतांचा वापर करतो. रासायनिक खते देताना आपण ती पिका जवळ टाकून देतो किंवा सरीमध्ये बहुतांशी मक्या…

• Agri Tips: उसाच्या पाचटाचा असाही करा उपयोग, होईल जमीन सुपीक व मिळेल उत्पादन भरपूर

  आपल्याला माहित आहेच की, जेव्हा ऊसतोड संपते तेव्हा उसाच्या शेतामध्ये उसाच्या पाचटाचा पूर्ण पसारा पडलेला असतो. बहुतांशी शेतकरी उसाची पाचट पेटवून देतात व ठेवलेल्या खोडव्याची…

• शेतकरी बंधूंनो! 'या' खतांचा वापर केला तरच होईल पिकांना आणि फळबागेत फूल आणि फळधारणा,मिळेल बंपर उत्पादन

  आपण जेव्हा पिकांची किंवा फळबागेची लागवड करतो, त्या वेळेला अगदी सुरुवातीपासून पिकांची तंत्रशुद्ध व्यवस्थापन करणे खूप गरजेचे असते. कारण कुठल्याही गोष्टीची सुरुवात जर परफेक्ट असेल…

• मनातल्या प्रश्नाचे उत्तर! फवारणी करत आहात आणि पाऊस आला तर पुन्हा फवारणी करावी का? वाचा उत्तर

  पावसाळ्यामध्ये इतर हंगामाच्या तुलनेत रोगराईचा आणि किडींचा प्रादुर्भाव फार मोठ्या प्रमाणावर होतो. त्यामुळे शेतकरी बंधू रोगांचा आणि किडींचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी वेगळ्या प्रकारच्या कीटकनाशकांची फवारणी करतात.…

• Crop Care:पिकांवर 'ही'लक्षणे दिसताच व्हा सावधान,त्यानुसार करा पोषक घटकांचे नियोजन,तरच होईल फायदा

  पिकांवर विविध प्रकारचा रोगाचा किंवा किडीचा प्रादुर्भाव होतो, त्यावेळी पिकावर काही लक्षणे दिसायला लागतात. यावरूनच आपण पिकावर रोगाचा किंवा किटकांचा प्रादुर्भाव झाला की नाही हे…

• Micro Nutrients: हवे भरघोस उत्पादन तर करा 'या' पद्धतीने सूक्ष्म अन्नद्रव्यांचा वापर, मिळेल बक्कळ कमाई

  पिकांच्या निकोप वाढीसाठी आणि भरघोस उत्पादनासाठी वेगवेगळ्या पोषक घटकांची आवश्यकता असते.यामध्ये मुख्य अन्नद्रव्य जसे की नत्र,स्फुरद आणि पालाश त्यांचे महत्त्व तर अनन्यसाधारण आहे. परंतु यासोबतच…

• Fertilizer news: शेतकऱ्यांनो सावधान! खतामध्ये केली चक्क मिठाची भेसळ, चोरांनो कुठं फेडचाल हे पाप..

  सध्या शेतकरी अधिक उत्पादन घेण्याकडे लक्ष देत आहेत. खरीपाच्या हंगामात शेतकऱ्यांना खताची गरज भासते. मात्र भेसळयुक्त खते बाजारात विकली जात आहेत. त्यामुळे शेतकऱ्यांना सावध राहण्याचा…

• Manure Use! शेणखत वापरतात परंतु कसे?असेल न कुजलेले तर पिकांवर होईल दुष्परिणाम,वाचा माहिती

  पिकांच्या उत्पादन वाढीसाठी आपण वेगवेगळ्या प्रकारच्या खतांचा वापर करतो. रासायनिक खतांचा वापर शेतकरी मोठ्या प्रमाणात करतोच परंतु सेंद्रिय खतांमध्ये शेतकरी जास्त प्रमाणात शेणखताचा वापर करतात.…

• माहिती कामाची: कोणते विद्राव्य खत पिकाला केव्हा आणि कधी द्यावे? वाचा याबद्दल महत्वाची माहिती

  विद्राव्य खतेही पिकांसाठी खूप महत्त्वाचे आहेत. पिकांमध्ये अन्नद्रव्यांच्या कमतरतेची लक्षणे आढळल्यास लगेच संबंधित विद्राव्य खताची फवारणी केली तर ही खते प्रभावीपणे कार्य करतात. जर आपण…

• Insect Management: करा हा उपाय,गायब होतील सोयाबीनवरच्या गोगलगाय,होईल सोयाबीनचा बचाव

  सोयाबीन या पिकाची लागवड महाराष्ट्राच्या बऱ्याचशा जिल्ह्यांमध्ये केली जाते. सोयाबीन हे खरीप हंगामातील प्रमुख पीक असून सोयाबीन वर देखील इतर पिकांप्रमाणेच विविध प्रकारच्या किडींचा प्रादुर्भाव…

• इको-पेस्ट ट्रॅप लावा आणि करा पिकांचे कीटकांपासून रक्षण,फवारणीची नाही गरज

  शेतकरी शेतामध्ये विविध प्रकारची पिके लावतो. पीक लागवडीपासून तर उत्पादन हातात येईपर्यंत विविध टप्प्यांवर शेतकऱ्यांना शेतीसाठी खर्च करायला लागतो. पिकांच्या एकूण खर्चाचा विचार केला तर…

• शेतशिवार! आता प्लास्टिक मल्चिंगला करा बाय बाय अन वापरा कोकोपीट मल्चिंग, वाचा सविस्तर

  प्लास्टिक मल्चिंग पेपरचा वापर बरेच शेतकरी करतात. मल्चिंगचा जास्त करून उपयोग हा मुख्यत्वेकरून भाजीपाला पिकांसाठी शेतकरी मोठ्या प्रमाणात करतात. मल्चिंग पेपरच्या वापराने पाण्याचे बाष्पीभवन कमी…

• Important:अवर्षण परिस्थितीमध्ये पिकाला पाण्याचा ताण सहन करण्यासाठी मदत करते पोटॅशियम, वाचा सविस्तर

  पाण्याशिवाय शेती शक्यच नाही. दुष्काळामुळे किंवा अवर्षणामुळे जाणवणारे पाण्याचे दुर्भिक्ष ही शेती पुढील सगळ्यात मोठी समस्या आहे. आपल्याला माहित आहेच की पेरणीयोग्य पाऊस आला नाही…

• 'पोटॅशियम शोनाइट' आहे पीक उत्पादन वाढीतील महत्त्वाचे खत, जाणून घ्या त्याचे महत्त्व आणि वापरायची पद्धत

  शेतकरी शेतीमध्ये पिक उत्पादन वाढीसाठी विविध प्रकारच्या रासायनिक खतांचा वापर करतो. रासायनिक खतांमध्ये आपण विचार केला तर नत्र, स्फुरद आणि पालाश हे मुख्य अन्नद्रव्य खूप…

• माती मधला चोर म्हणजे सुतकृमी निमॅटोड, पीक उत्पादनात करतो 30 ते 40 टक्के घट

  शेतकरी मित्रांनो आपल्याला माहीत असेल नसेल तरी सांगतो नेमॅटोड हा सुतकृमी मातित लपलेला व पिकाचा अन्नरस चोरुन जगणारा भुरटा चोर म्हटले तर वावगं ठरणार नाही!त्याचं…

• भावांनो! शेतात शेणखत टाकतात परंतु हुमनी सारख्या इतर कीटकांना निमंत्रण तर देत नाही ना? नाहीतर होऊ शकते पिकांचे नुकसान

  नमस्कार मंडळी आपन शेतकरी आपल्या गोठ्यात जनावरांचे शेण असेलच पण आपल्याला शेती मधे देण्याची पद्धती माहीत नसतं पण आपन जर शेणखताचा योग्य वापर केला तर…

• Organic Fertilizer: शेतकरी बंधूंनो! उसाच्या पाचटापासून अशा पद्धतीने तयार करा गांडूळ खत, पिकांना होईल फायदा

  शेती आणि खते यांचा परस्पर संबंध खूप घनिष्ठ आहेत. खतांशिवाय शेती शक्यच नाही. शेतकरी पिकांपासून भरघोस उत्पादन मिळावे यासाठी रासायनिक खतांचा वापर करतात.परंतु रासायनिक खतांचा…

• Lemon Fertilizer Management:'या' खतांचा वापर केला तर येईल लिंबूचे भरघोस उत्पादन आणि मिळेल बक्कळ नफा

  कुठलेही पिके अथवा फळबागा पासून जास्तीचे उत्पादन हवे असेल तर त्याच्या लागवडीपासून ते काढणीपर्यंत सगळे अचूक व तंतोतंत नियोजन करावे लागते.…

• आयसीएलच्या खतांचा वापर करून, कापसाचे भरघोस उत्पादन मिळवा

  आयसीएल (ICL) : भरघोस उत्पादनासाठी आणि गुणवत्तेमध्ये सुधारणा करण्यासाठी कपाशीतील अन्नद्रव्य व्यवस्थापन अत्यंत महत्वाचे आहे. कापसामध्ये अन्नद्रव्ये व्यवस्थापन हे फवारीद्वारे किंवा ठिबकद्वारे केले जाते.…

• उंदरांमुळे पिकांचे होतेय नुकसान! तर या सोप्या 'ट्रिक्स' करतील उंदरांपासून तुमच्या पिकाचे संरक्षण

  शेती पिकांचे नुकसान बऱ्याच अंशी रोगांमुळे किंवा कीटकांमुळे जितके जास्त प्रमाणात होते तितकेच काही काही पिकांचे नुकसान हे उंदरांमुळे होते. उंदरांमुळे पिकांचे जास्त नुकसान होणाऱ्या…

• डीएपीला पर्यायी खते! पिकांसाठी डीएपीला पर्याय म्हणून 'या' खतांचा वापर केल्यास चांगले उत्पादन व वाढेल गुणवत्ता

  आंतरराष्ट्रीय बाजारामध्ये सतत डीएपी च्या वाढत्या किमतीमुळे याखताचा पुरवठा आणि मागणीवर परिणाम होत आहे.याच कारणांमुळेशेतकऱ्यांना वेळेवर डीएपी त्यांना असलेल्या आवश्यकतेनुसार उपलब्ध होत नाही.…

• Fertilizer Tips:ऊस शेतीसह सगळ्याच पिकांसाठी उपयुक्त आहे कोंबडी खत, रासायनिक खतांना ठरतोय उत्तम पर्याय

  पिकांच्या उत्पादनवाढीसाठी आणि जमिनीचे पोषण मूल्य टिकावे यासाठी शेतकरी रासायनिक खतांचाखूप भरमसाठ वापर करतात. याने पिकांचे उत्पादन तर काही प्रमाणात वाढते परंतु जमिनीवर आणि वातावरणावर…

• खत टंचाईवर रामबाण उपाय; एकदा वाचाच...

  राज्यातील शेतकऱ्यांना गतवर्षी अनेक संकटांना सामोरे जावे लागले आहे. सध्या खर्च आणि खतांची टंचाईचा (Fertilizer scarcity) यांचा सामना शेतकऱ्यांना मोठ्या प्रमाणात करावा लागत आहे. यंदाच्या…

• Blue Green Algae: निळे हिरवे शेवाळ खत करा घरच्या घरी तयार, धान पिकातील खतांच्या खर्चात होईल बचत

  उन्हाळ्यामध्ये भरपूर सूर्यप्रकाश उपलब्ध असतो. सूर्यप्रकाशाचा पुरेपूर फायदा धान पिकांमध्ये वापरले जाणारे जैविक खत निळे-हिरवे शेवाळ तयार करण्याकरता होणे आवश्यक आहे.…

• Nano Urea: युरियाची एक गोणी म्हणजे अर्धा लिटर नॅनो युरिया लिक्विड, करेल उत्पादन खर्च कमी आणि वाढवेल उत्पादन

  शेतकऱ्यांना उत्पादन वाढीसाठी रासायनिक खतां शिवाय पर्याय नाही. बरेच शेतकरी शेतामध्येपिकांना आवश्यक पोषक घटकांचा पुरवठा करता यावा म्हणून रासायनिक खतांचा वापर करतात.…

• शेतकरी बंधूंनो!NPK आहे पिकांचा आत्मा, जाणून घेऊ NPK चे पीक वाढीतील महत्व

  नमस्कार शेतकरी मित्रांनो, आपण आपल्या शेतीशी निघडीत दैनंदिन कामात NPK म्हणजे नत्र, स्फुरद आणि पालाश चा उल्लेख करत असतो. त्याच बरोबर त्याचा वापर हि करत…

• शेतकऱ्यांना बियाणे आणि खते कमी पडणार नाहीत : कृषीमंत्री दादाजी भुसे

  गेल्या काही दिवसांपासून खंताचा मोठा तुटवडा जाणवत आहे. आता बियाणे आणि खते (Seeds and fertilizers) केंद्र सरकारकडून मिळणार असल्याची माहिती कृषीमंत्री दादाजी भुसे (Dadaji Bhuse)…

• 1 इंच माती आहे जीवनाधार! आज आपण मातीला वाचवले नाही तर उद्या माती आपल्याला वाचवणार नाही

  नमस्कार मंडळी मि मिलिंद जि गोदे हा लेख लक्ष पुर्वक वाचा व अभिप्राय अवश्य द्या मित्रांनो आपन निसर्गाच्या चक्रा मधे आळा घालत आहे.…

• खतांमुळे काळी आईची प्रकृती खालावली!! रासायनिक खतांचा अनिर्बंध वापर केल्याने शेतजमीन झाली नापीक

  गेल्या अनेक वर्षांपासून उत्पादनवाढीच्या अनुषंगाने भारतीय शेतीत मोठे बदल बघायला मिळत आहेत. यामध्ये रासायनिक खतांचा वापर याचा देखील समावेश आहे. शेतकरी बांधवांनी उत्पादनवाढीच्या अनुषंगाने रासायनिक…

• ऊस उत्पादकांसाठी महत्त्वाचे! ऊस पिकातील सूक्ष्म अन्नद्रव्यांचे कार्य आणि त्यांच्या कमतरतेची लक्षणे

  ज्या जमिनीमध्ये सातत्याने उसाची लागवड करण्यात येते अशा जमिनीत सेंद्रिय खतांचा कमी वापर, रासायनिक खतांचा अतिरिक्त वापर केला जातो.…

• बुरशीजन्य रोगांचा कर्दनकाळ आहे बोर्डो मिश्रण; जाणून घेऊ विविध फळपिके आणि भाजीपाला पिकामधील वापर

  आपल्याला माहित आहेच कि पिकांवर विविध प्रकारचे बुरशीजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव होतो. या बुरशीजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव नियंत्रणात आणण्यासाठी बोर्डो मिश्रण हे एक अतिशय चांगले बुरशीनाशक आहे.…

• पीएसबी जिवाणू खत वापरण्याची टिप्स! कोणत्या पिकात पीएसबी वापरले जाऊ शकते? वापर करताना घ्यायची काळजी

  प्रयोगशाळेमध्ये कृत्रिमरित्या स्फुरद विरघळविणाऱ्या जिवाणूंची वाढ करून योग्य माध्यमात मिसळून तयार केल्या जाणाऱ्या खताला पीएसबी म्हणजे स्फुरद विरघळणारे जिवाणू खत असे म्हणतात.…

• हलक्यात घेऊ नका! जमिनीतील उपयुक्त सूक्ष्म जिवाणूच तारतील शेतीला, म्हणून वाढवा मातीमधील सेंद्रिय कर्ब

  नमस्कार मित्रांनो मि मिलिद जी गोदे हा लेख आपन वाचाल व प्रतिक्रिया द्यावी आपल्या निसर्गाने जमिनीवर सर्वांना जिवन दिलं!तसेच निसर्गाने आपल्या मातीत अनेक सूक्ष्म जीवाच…

• अतिशय महत्त्वाचे! खार जमीन असेल तर या पद्धतीने शक्य आहे खार जमीन सुधारणा, वाचा सविस्तर

  खार जमिनीत जास्त प्रमाणात कोकणातील किनारपट्टी भागामध्ये जास्त प्रमाणात आढळतात. तसेच महाराष्ट्राच्या इतर भागात सुद्धा बऱ्याच ठिकाणी खार जमिनी आहेत.…

• ऊस उत्पादनवाढीत मेन फॅक्टर आहे गंधक; ठरेल ऊस उत्पादन वाढीतील महत्त्वाचा घटक

  आपल्याला माहित आहेच की, पिकांना उत्पादनवाढीसाठी मुख्य अन्नद्रव्यांमध्ये नत्र,स्फुरद आणि पालाश यांची गरज असते. या मुख्य अन्नद्रव्यांसोबत काही सूक्ष्म अन्नद्रव्य देखील तितकेच महत्वाचे असतात.…

• टोमॅटो उत्पादकांसाठी महत्त्वाचे! पिवळा पर्णगुच्छ रोग आहे टोमॅटोवरील सर्वात नुकसानकारक, योग्य व्यवस्थापन गरजेचे

  महाराष्ट्रामध्ये टोमॅटोची लागवड मोठ्या प्रमाणात केली जाते. नाशिक जिल्ह्यात फार मोठ्या प्रमाणात टोमॅटोची लागवड होते.…

• महत्वाचे पोषक घटक: चोपण जमिनीत सुधारणा करायची असेल तर जिप्समचा होतो चांगला उपयोग, वाचा आणि घ्या माहिती

  जमीन आणि पिके म्हटले म्हणजे त्यांना वेगळ्या प्रकारचे पोषक घटकांची नितांत आणि संतुलित प्रमाणात गरज असते. पिकांचा विचार केला तर मुख्य अन्नद्रव्यांसोबत दुय्यम प्रकारातील अन्नद्रव्य…

• शेतकरी दादांनो! पिकांच्या पांढऱ्या मुळी वाढवण्यासाठी ह्युमिक ऍसिड आहे उपयुक्त, घरी बनवायचे तर वापरा ही पद्धत

  ह्युमिक ऍसिड बरेच शेतकरी शेतीमध्ये वापरतात. जर आपण सद्य परिस्थितीचा विचार केला तर शेतकरी सेंद्रिय शेतीकडे वळत असून सेंद्रिय शेतीसाठी आवश्यक असलेले पोषक घटक वापरण्याकडे…

• श्री. प्रमोद मेंढे विषय विशेषज्ञ (कृषी विद्या) केव्हीके घातखेड यांचे मातीची सुपीकता आणि माती परीक्षण याबद्दल बहुमोल मार्गदर्शन

  मित्रहो पारंपारिक शेती कडून आधुनिक शेतीकडे वळणे काळाची गरज आहे हे सत्य परिस्थिती असून सर्व ह्याबाबत माहीत असणं महत्त्वाचं आहे आपन शेतकरी पारंपारिक शेतीमधील बऱ्याच…

• कोबीवर्गीय पिकावरील किडीच्या व्यवस्थापनासाठी ही सूत्रे तुम्हाला माहिती आहेत का?

  कोबीवर्गीय पिके म्हणजे पत्ता कोबी, फुलकोबी, मोहरी मुळा यासारख्या पिकावर…

• शेतकऱ्यांच्या अडचणीत वाढ; आता खतांचे भाव गगनाला भिडले

  सरकार शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी अनेक योजना राबवत आहे. पण शेतकऱ्यांच्या अडचणी काय संपत नाही. देशात दिवसेंदिवस वाढणाऱ्या महागाईचा परिणाम शेतकऱ्यांच्या खिशावरही होऊ लागला आहे.…

• EPN कीटकभक्षी सुत्रकृमी आहे गुलाबी बोंड अळी,वांग्यावरील शेंडा पोखरणारी अळी,हूमनी आणि खोड किडीची कर्दनकाळ

  नमस्कार मंडळी थोडं पण महत्वाचं वाचाल तर वाचाल *EPN किटकभक्षी सूत्रकृमी*. *EPN (Entomo Pathogenic Nematodes)* यावर्षी दुष्काळी परिस्थिती मुळे रब्बी पेरणी अत्यल्प झाली आहे.…

• अरे व्वा शास्त्रज्ञांना कीटकनाशकाचा एक नवीन प्रकार सापडला

  कृषी शास्त्रज्ञांना कीटकनाशकाचा एक नवीन प्रकार सापडला आहे…

• एकदा वापराच! जमिनीची जलधारण क्षमता आणि पोत वाढवायचा असेल तर कोंबडी खताशिवाय नाही पर्याय

  कोंबडी खताच्या वापरामुळे जमिनीची जलधारणा शक्ती वाढते.जमिनीचा पोत सुधारतो. पाण्याचा निचरा होण्यास मदत होते. कोंबडी खतामध्ये मुख्यत: 13 अन्नद्रव्ये असतात. सध्या जमिनीमध्ये सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण…

• Central Government : अतिरिक्त खताच्या वापराबाबत मोदी सरकारने घेतला मोठा निर्णय

  शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी सरकार (Central Governmen) प्रयत्न करत आहे. सरकारने नैसर्गिक शेतीवर (Natural farming) भर देण्याचा निर्णय घेतला आहे. उत्पन्न वाढवण्यासाठी अनेक पर्याय अवलंबले जात…

• अतिशय महत्त्वाचे! सेंद्रिय शेती व त्यातील विविध प्रकारची खते, नक्की वाचा आणि समजून घ्या

  नमस्कार मंडळी आज आपन सेंद्रिय शेती मध्ये महत्त्वाचे काही घटक आहे.सेंद्रीय शेती म्हटले की नवनविन प्रयोग आलेच समजा तसेच वेगवेगळ्या प्रकारच्या पद्धती आहे. जितके सेंद्रिय…

• कोळी कीड आहे बीटी कपाशी वरील सर्वात खतरनाक कीड, अशा पद्धतीचे व्यवस्थापन ठरेल फायदेशीर

  या किडीच्या प्रादुर्भावामुळे पाणी वरच्या बाजूला आकसलेली दिसतात. हिरव्या पानावर टाचणीच्या टोकासारखे कोळी पिवळसर पांडू रखे ठिपके दिसतात. असे असंख्य ठिपक्या नंतर एकमेकात मिसळतात व…

• पांढऱ्या मुळीच्या वाढीसाठी- ह्युमिक ऍसिड आपल्या घरातच बनवा या पद्धतीने, होइल फायदाच फायदा

  शेतकरी मित्रांनो शेतातील उत्पप्न वाडविण्यासाठी अगोदर खर्च कमी करणे गरजेचे आहे. त्यासाठी आपण सेंद्रिय शेतीकडे वळले पाहिजे.…

• बनवा घरच्या घरी अशाप्रकारे अतिउत्तम एमिनो एसिड आणि वाचवा आपला खर्च

  कोणत्याही पिकाची सेटिंग करण्यास मदत करते. झाडांची व फुलांची,फळांची सेटिंग चांगली होती.…

• केव्हीकेचे उद्दिष्ट माती परीक्षणच महत्व

  नमस्कार मंडळी थोडं पण महत्वाचं मातीचे परीक्षण का करावे व कशासाठी? हा प्रश्न सर्वसामान्य शेतकरी यांना पडतो. माती परीक्षण मातीमध्ये विविध अन्नद्रव्ये घालण्यापूर्वी त्यातील अन्नद्रव्यांचे…

• शेळीच्या लेंडीपासून यशस्वी गांडूळ खत व्यवसाय,शेतीसाठी वरदान आणि होणार बक्कळ फायदा

  आपला देश हा एक कृषिप्रधान देश म्हणून जगभर ओळखला जातो. एकूण लोकसंख्येच्या 90 टक्के लोकसंख्या ही शेतीव्यवसाय करून आपली उपजीविका करत आहे. त्याचबरोबर पशुपालन सुद्धा…

• पिकांचे किडींपासून रक्षण करण्यासाठी अशा प्रकारे करा बहुपीक लागवड, आणि वाचवा कीटकनाशकांचा खर्च

  शेती मधे पिकाचं किडीपासून रक्षण करण्यासाठी बहु पिक लागवड करणं बंदच केले आहे.…

• खरीप हंगामातील खतांच्या संकटावर मात करण्यासाठी कृषी विभाग उतारले मैदानात

  खरीप हंगाम (Kharif season) सुरु होण्यास थोडा कालावधी आहे. मात्र, आत्तापासूनच खतांचे नियोजन करण्यासाठी कृषी विभाग (Department of Agriculture) मैदानात उतरला आहे.…

• अतिथीसारखा आला आहे हरभऱ्यावर हा नवीन रोग; वाचा या रोगाची कारणे आणि लक्षणे

  सध्या हवामान बदलामुळे पिकांवर विविध प्रकारच्या रोगांचा प्रादुर्भाव फार मोठ्या प्रमाणावर होतो. अनेक नवनवीन रोग पिकांवर होताना दिसत आहेत.…

• दादांनो! कुठल्याही पिकासाठी स्लरी आहे खूपच महत्वाची; जाणून घेऊ स्लरीचे प्रकार आणि फायदे

  स्लरी हे कोणत्याही पिकाला फार फायदेशीर आहे.परंतु अजूनही शेतकरी त्याकडे पूर्ण लक्ष देतांना दिसत नाही. स्लरी चे जर बहुरंगी उपयोग पाहिले तर स्लरीशिवाय पर्याय नाही…

• किडींच्या विरोधात परफेक्ट बॅटिंग करतात कामगंध सापळे, पिकांना ठेवतात कीडमुक्त

  शेतकरी बंधूंनो कीटक हे स्वजातीयांशी सुसंवाद साधण्यासाठी स्वतःच्या शरीरातून एक विशिष्ट गंध असलेल्या रसायनांचे मिश्रण बाहेर सोडतात ही रसायने त्यांच्यामध्ये विशिष्ट प्रतिक्रिया निर्माण करून संदेशवहनाचे…

• शेतकरी दादांनो! जलद कंपोस्ट खत तयार करायचे आहे तर वापरा हे तंत्रज्ञान; खत होईल पटकन तयार

  जर बायोडायनॅमिक तंत्रज्ञानाचा विचार केला तर हे मुख्यत्वेकरून भारतीय वेदांवर आधारीत जैवऊर्जा म्हणजेच बायोडायनॅमिक तंत्र होय.…

• थेट दोन वर्षापर्यंत डाळिंब पिकावर राहतो या किडीचा प्रादुर्भाव, तुमच्या बागेत असेल तर लगेच करा उपाय

  सांगोला हा कोरडा तालुका म्हणून ओळखला जातो, मात्र या तालुक्याचा परिसर डाळिंबासाठी चांगला मानला जातो. कारण खडकाळ जमीन डाळिंबासाठी चांगली मानली जाते.…

• शेतकरी दादांनो! मातीची सुपीकता जपणे आहे महत्वाचे, जाणून घेऊ जमिनीच्या आरोग्याची गुरुकिल्ली

  शेती म्हटले म्हणजे पक्के नाते येते ते मातीशी. माती ही शेती व्यवसायातील एक प्रमुख भांडवल आहे. माती सुपीक असेलतर शेतकऱ्यांची आर्थिक परिस्थिती सुपीक होते असे…

• अतिशय महत्त्वाचे! अतिरिक्त पाण्याच्या वापराने होत आहे जमिनीतील पोटॅश नष्ट, मातीच्या 1673 नमुन्यांची तपासणी

  अंदाधुंद आणि अतिरिक्त पाण्याच्या वापरामुळे जमिनीला आवश्यक असणारे बऱ्याच प्रकारची पोषक घटक व त्यांचे संतुलन बिघडत चालले आहे.…

• जैविक कीड नियंत्रणात पिकांवरील कीटकांच्या प्रकारानुसार उपयुक्त ठरतात जैविक घटक, वाचा कीड निहाय जैविक घटकांची उपयुक्तता

  जैविक कीडनियंत्रण म्हणजे पिकांवरील किडींचे नियंत्रण हे त्यांच्या नैसर्गिक शत्रु द्वारे करण्याची पद्धत होय. हे आपल्याला माहिती आहे. यामध्ये किडिवरील परोपजीवी तेव्हा पर भक्षक कीटक…

• शेती साठी सोनं खताच महत्व

  नमस्कार मंडळी विषय थोडा कीळसवाणा आहे पण महत्वाचा आहे.सोनं खत म्हणजे काय? सोनं खत हे नाव आपल्या परीचयाचे असेल साध्या भाषेत सांगायचे झाले तर मानविय…

• अँग्रोकेमिकलच्या जबाबदार वापरासाठी कोरोमंडलचा नेतृत्वाचा दृष्टिकोन, जाणून घ्या सविस्तर..

  अँग्रोकेमिकल उत्पादनांच्या बाबतीत (सुरक्षित वापर जबाबदार वापर) व्यवस्थापन, उत्पादन, लॉजिस्टिक (स्टोरेज, वाहतूक आणि वितरण), विपणन आणि विक्री दरम्यान जबाबदार आणि नैतिक व्यवस्थापन समाविष्ट आहे. कृषी…

• बियाण्यावर बिजप्रक्रिया का करावी? जाणुन घ्या याविषयी काही महत्वाची माहिती

  कृषी तज्ञांच्या मते, जर पेरणी केलेले बियाणे निकृष्ट दर्जाचे असले तर त्या पिकाची व्यवस्थित वाढ होत नाही शिवाय अशा पिकाला रोगराईचा अधिक फटका बसतो यामुळे…

• एकात्मिक पीक पोषण व्यवस्थापन पद्धती: मिळेल भरघोस उत्पादन आणि साधला जाईल समतोल खतांचा

  जेव्हापासून हरित क्रांतीची सुरुवात झाली तेव्हापासून शेतीमध्ये विविध प्रकारचे संकरित बियाण्यांचा वापर केला जाऊ लागला. परंतु या बियाण्यांच्या माध्यमातून जर जास्त उत्पादन हवे असेल तर…

• गेम चेंजर ठरेल उसाच्या पाचटाचे व्यवस्थापन! वाचेल निविष्ठावरील विनाकारण खर्च, जाणून घेऊ सविस्तर

  आपल्याकडे बहुतांश शेतकरी उसाची तोडणी झाल्यानंतर उसाचे पाचट जाळून टाकतात. परंतु याच्याने फायदा तर होतच नाही परंतु नुकसानच खुप होते. पाचट जाळल्यामुळे जमिनीतील सेंद्रिय पदार्थ…

• शेतकरी मित्रांनो! शेतामध्ये डीएपी, एनपीके आणि युरिया खताचा वापर करतात? तर जाणून घ्या खताचा वापर केव्हा व किती करावा?

  शेतामध्ये शेतकरी रासायनिक खतांचा वापर करतात. पिकाच्या उत्पादनात वाढ व्हावी हा त्यामागचा उद्देश असतो. परंतु बऱ्याचदा शेतकरी बंधू रासायनिक खते वापरताना ती किती प्रमाणात वापरावी…

• शेतकरी बंधूंनो खूप महत्त्वाचे! कर्ब वाढवण्यासाठी कोणकोणत्या उपाय योजना कराव्यात? सेंद्रिय कर्ब वाढविण्यासाठी शेणच का उपयुक्त धरायचं?

  नमस्कार मंडळी माझे उद्दिष्ट एकच की आपल्या जमिनींचे योग्य व्यवस्थापन करणे यासाठी मि mission agriculture soil information हे माझ्या शेतकरी बांधवांना माहिती पोहचवण्यासाठी एक छोटा…

• पिकांची प्रतिकार क्षमता वाढावा तेव्हाच रोग कमी पडतील

  पिकाची प्रतिकार क्षमता वाढवली तर रोग कमी पडतात, त्यासाठी शेतकऱ्यांनी अतिशय नियोजन पूर्वक शेती केली पाहिजे .…

• क्लोरोपायरीफोस हे करते तरी काय? कोणत्या किडींचे नियंत्रण करते?

  क्लोरोपायरीफॉस 20% EC हे स्पर्शजन्य कीटकनाशक आहे. हे सर्व प्रकारच्या पिकांमध्ये वापरले जाते.…

• युरियाचा वापर करतात पिकांसाठी?तर सांभाळून, अतिवापराचे होऊ शकतात हे दुष्परिणाम

  खते देण्यापूर्वी माती परीक्षण करावे. माती परीक्षण अहवालानुसार खते द्यावीत. नीम कोटेट युरियाचा वापर करावा. नत्रयुक्त खतांचा सेंद्रिय खतांबरोबर वापर करावा.हिरवळीच्या खतांचा वापर करावा.…

• शेतकऱ्यांना त्रास देणारी गोगलगाय या किडीचे व्यवस्थापन करणे गरजेचे

  शंखी (गोगलगायी) यंदा मोठ्या प्रमाणात शेतातील पिके व फळपिकांवर दिसायला लागल्याने शेत पिकांना जास्त धोका निर्माण होऊ लागला आहे.…

• कोथिंबीरीच्याय उत्पाादनात घट होण्यास कारणीभूत आहेत हे रोग, जाणून घेऊ या रोगांची माहिती आणि नियंत्रण

  आज आपण कोथिंबीरीमध्ये येणाऱ्या प्रमुख रोगांविषयी चर्चा करणार आहोत. • कोथिंबीर : 1) भुरी रोग लक्षणे :- ते कोवळ्या पानावर भागावर लहान पांढरेपावडर असे ठिपके…

• सिताफळ बागायतदारांनो! बागेवर मिलीबगचा प्रादुर्भाव आहे तर अशा पद्धतीने करा एकात्मिक व्यवस्थापन

  मिलीबगही कीड झाडाच्या सालीच्या खाली, फळांच्या आणि फांद्यांच्या फटीत राहते. चिवट कापसासारख्या पांढऱ्या पदार्थाच्या आवरणामध्ये ती अंडी घालते.पूर्ण वाढ झालेल्या कीडीच्या शरीरावर मेणचट पांढऱ्या रंगाचे…

• ऊस बागायतदारांनो! अशा पद्धतीने करा उसावरील तांबेरा, तपकिरी ठिपके रोगावरील नियंत्रण

  गेल्या काही दिवसापासून राज्यात थंडीचा प्रभाव वाढत आहे.अशा वातावरणात ऊस पिकास तांबेरा, तपकिरी ठिपके या रोगांचा प्रादुर्भाव होतो. सध्या स्थितीत कोल्हापूर सांगली सातारा या भागात…

• आरोग्यावर परिणाम करणाऱ्या याच कीटकनाशकांवर आता बंदी ?

  सरकार शेती बरोबर मानवी आरोग्याच्या हितासाठी अनेक निर्णय घेत असते.…

• शेतकऱ्याने बनवले हे भारी जैविक कीटकनाशक, जाणून घ्या सविस्तर

  हे जैविक कीटकनाशक स्वता जैविक शेती मित्रगनीभाई सय्यद यांनी बनवल आहे.…

• पोट्याशीयम पॉलीफॉस्फेट महत्त्व आणि कार्य

  पोट्याशीयम पॉलीफॉस्फेट हा एक खताचा प्रकार असून, हे खत पिकांना न अडखळता त्वरित उपलब्ध होते,…

• खतांची टंचाई ठरलेलीचं! गेल्या खरीपात निसर्गाच्या लहरीपणामुळे तर येत्या खरीपात खतांमुळे उत्पादनातील घट अटळ

  गेल्या अनेक वर्षांपासून बळीराजा नैसर्गिक संकटांमुळे हतबल झाला आहे तर मोठ्या कष्टाने पिकवलेल्या शेतमालाला मिळत असलेल्या कवडीमोल दरामुळे मेटाकुटीला आला आहे. सुलतानी आणि अस्मानी संकटामुळे…

• भावांनो! पिकांना खते देताना खतांची निवड,देण्याचे प्रमाण आणि कालावधी आहे महत्त्वाचा, वाचा याबद्दल महत्त्वाची माहिती

  पिकांच्या चांगल्या उत्पादनासाठी आणि जमिनीची सुपीकता वाढविण्यासाठी अनेकदा शेतकरी वर्ग रासायनिक वापर करतात. खरंतर सुपीक जमिनीमध्ये पुन्हापुन्हा पीक उत्पादन घेतल्यामुळे हळूहळू जमिनीची सुपीकता टिकून ठेवण्यासाठी…

• पोटॅश खताविषयी जाणून घेऊ महत्वपूर्ण माहिती, जे पिकांसाठी आहे अतिशय महत्त्वपूर्ण

  •पोटॅश / पालाश :- पोटॅश युक्त खतेही वनस्पतींना आवश्यक असणारे खते आहेत यातील पोटॅशियमचे प्रमाण नेहमी पोटॅसियम ऑक्साईड मध्ये (K20) व्यक्त केली जाते.पोटॅश युक्त खतेहीवाढणाऱ्या…

• खतरनाक आहे वांग्यातील शेंडा व फळे पोखरणारी अळी, एकात्मिक व्यवस्थापनाने करा वांग्याची सुरक्षा!

  वांगी या भाजीपाला पिकांमध्ये शेंडा व फळे पोखरणारी आळी जवळजवळ 40 टक्यांपण पर्यंत नुकसान करते. जर या किडीचा वेळीच बंदोबस्त केला नाही तर होणारे नुकसान…

•  हळद शेती : हळद पिकावरली संकटामुळे उत्पादक शेतकऱ्यांचा चेहऱ्याचा रंग उडाला

  महाराष्ट्रातील नांदेड जिल्ह्यात हळदीच्या उत्पादनात मोठी घट झाली आहे. यावेळी तुरीला चांगला भाव मिळत असल्याचे शेतकरी सांगतात. पण तरीही आपल्याला त्याचा फायदा होत नाही. मराठवाड्यातील…

• हे सेंद्रिय खत मातीसाठी आणि शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत फायदेशीर, जाणून घ्या ते कसे

  आजचा या लेखात आपण जाणून घेणार आहोत गांडूळखत निर्मितीचे तंत्र व शेतीसाठी होणारें फायदे…

• शेतकऱ्यांसाठी गृहयुद्धजन्य परिस्थिती! आता राज्यात युरियाची टंचाई; पिके वाचविण्यासाठी बळीराजाची शर्तीची पराकाष्ठा

  सध्या रशिया आणि युक्रेनमध्ये जोरदार युद्ध सुरु आहे याच पद्धतीने राज्यात देखील एक युद्ध सुरु आहे; हो, बरोबर ऐकलं आपण! शेतकऱ्यांसाठी राज्यात युद्धजन्य परिस्थितीच निर्माण…

• बुरशी आहे सर्व पिकांमधील रोगांचे कारण,, जाणून घेऊ बुरशीजन्य रोगांची ओळख व उपाय

  बऱ्याचदा जेव्हा पीक उगवून येते तेव्हा ते बऱ्याचदा निकृष्ट दर्जाचे उगवलेले दिसते. झाडू करून पाहिले तर त्याची मुळे कुजलेले दिसतात. या सर्व समस्या या मातीमधील…

• सद्यस्थितीत कांदा पिकावर आहे काळा करपा आणि पांढरा सड या रोगांचा प्रादुर्भाव,जाणून घेऊ कारणे आणि उपाय योजना

  कांदा पिकाचे उत्पादन महाराष्ट्राच्या बऱ्याच भागात घेतली जाते. कांदा हे पीक हवामानाला फारच संवेदनशील असून हवामानात झालेला बदल कांद्याला जास्त प्रमाणात मानवत नाही. कांद्यावर वेगवेगळ्या…

• लिंबूचे उत्पादन वाढवायचे आहे तर कराया खतांचा वापर, होईल अप्रतिम परिणाम

  शेतीमध्ये कुठलेही पीक किंवा फळबागा यांचा विचार केला तर योग्य व अचूक व्यवस्थापन फार गरजेचे असते. व्यवस्थापनामध्ये पाण्याचे व्यवस्थापन, खत व्यवस्थापन फारच गरजेचे असून ते…

• दशपर्णी अर्क आहे एक उत्तम नैसर्गिक कीटकनाशक, शेतीच्या खर्चात होईल बचत

  दशपर्णी अर्क हे नैसर्गिक कीटकनाशक असूनहेशेतकऱ्यांसाठी खूप फायदेशीर आहे व शेतीचा खर्च यामुळे नक्कीच कमी होऊ शकतो.रासायनिक कीटकनाशकांचा वापर केल्यास ते आरोग्यास खूप हानिकारक आहे…

• निंबोळी पासून 5% अर्क तयार करण्याची पद्धत आणि फायदे, जाणून घेऊ सविस्तर माहिती

  सध्या पावसाळ्याच्या सुरुवातीला कडूनिंबाच्या निंबोळ्या मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध होतात. अशा पिकलेल्या निंबोळ्या गोळा करून वर्षभरासाठी साठवून ठेवाव्यात. त्यासाठी घरगुती निंबोळी अर्क तयार करून त्याचा वापर…

• अशा पद्धतीने करा या पिकांचे कोरडवाहू क्षेत्रातील एकात्मिक अन्नद्रव्य व्यवस्थापन

  पाण्याची उपलब्धता आणि जमीन यांचा योग्य समन्वय साधून फायदेशीर पीक पद्धतीचा वापर ही कोरडवाहू शेतीतील महत्वाचे सूत्र आहे. एकात्मिक अन्नद्रव्य व्यवस्थापनातून पीक उत्पादनासह जमिनीची सुपीकता…

• औषध एक किट अनेक

  कडुलिंब हे पिकावर नारळ, केळी, नागवेलीची पाने व हरभऱ्यावरील मर रोग,वाटाणे, उडीद यावरील भुरी रोग बटाटे, साळी यावरील विषाणू रोग हरभऱ्यावरील मुळकूज, मुगाचे रोप जळणे,…

• पोटॅशियम शोनाईट म्हणजे काय?त्याची वापरण्याची पद्धत व फायदे

  1) पोटॅशियम शोनाइट हे उत्पादन पोटॅशियम मॅग्नेशिअम या अन्नद्रव्यांच्या डबल सल्फेट सॉल्ट आहे. हे खत पाण्यात 100 % विद्राव्य असल्याने जमिनीमधून ड्रिप मधून किंवा फवारणीतून…

• Vermi Compost:गांडूळ खत तयार करण्याच्या पद्धती

  रासायनिक सुपीकता भौतिक व जैविक सुपीकतेमुळे बदलता येते मात्र भौतिक सुपीकता बदलणे व टिकवणे अत्यंत अवघड गोष्ट आहे. त्यासाठी फार मोठा कालावधी लागतो. म्हणूनचसेंद्रिय खताचा…

• गांडूळ खत निर्मिती उद्योग

  गांडूळ खत उपलब्ध सेंद्रिय खतांपैकी एक उत्कृष्ट खत मानले जाते. गांडूळखत निर्मितीचे तंत्र सोपे असून महिला सहजरित्या हे तंत्रज्ञान आत्मसात करून शेतावर गांडूळ खताची निर्मिती…

• गांडूळखत अर्क अर्थात वर्मी वाश आहे पिकांसाठी खूपच उपयुक्त,जाणूनघेऊ तयार करण्याची पद्धत

  सेंद्रिय शेतीमध्ये गांडूळ व गांडूळ खताला फार मोठे महत्त्व आहे. गांडूळ खता प्रमाणे त्याचा अर्कही उत्तम पिक वर्धक मानला जातो.त्यामध्ये मुख्य अन्नद्रव्यांसोबत सूक्ष्म मूलद्रव्य अस्तित्वात…

• ट्रायकोडर्मा आहे रासायनिक बुरशीनाशकेला एक उत्तम पर्याय, जाणून घेऊ ट्रायकोडर्माचे कार्यपद्धती

  अलीकडेच रासायनिक बुरशीनाशके ला पर्याय म्हणून ट्रायकोडर्मा बुरशी चा उपयोग पिकावरील रोग नियंत्रणासाठी होऊ लागला आहे. पिकावरील मुळकुज व मर या रोगांचे नियंत्रण ट्रायकोडर्मा बुरशी…

• हिरवळीचे खते आहेत रासायनिक खताला उत्तम पर्याय,जाणून घ्या कसे तयार करायचे?

  सध्या शेतीमध्ये शेतकरी रासायनिक खतांचा बेसुमार वापर करतात. या रासायनिक खतांचा विघातक परिणाम हा आरोग्यावर होत असतो. इतकेच नाही तर या रासायनिक खतांच्या अती वापराने…

• उन्हाळी मुगाचे अधिक उत्पादन हवे का? मग लक्षात ठेवा 'ही' प्रमुख सूत्रे

  उन्हाळ्यामध्ये देखील मुगाची लागवड केली तर भरपूर उत्पादन मिळू शकते. उन्हाळ्यामध्ये स्वच्छ सूर्यप्रकाश व हवामान उष्ण असल्यामुळे मूग पीक चांगले प्रकारे येऊ शकते. उन्हाळी मुगाचे…

• फळ बागांमधील संजीवकांचा वापर आणि त्यांचे होणारे फायदे

  सजीव वनस्पतींमध्ये जी रासायनिक द्रव्य प्रमाणात कार्यरत होऊन त्या वनस्पतींच्या अंतर्गत कार्यपद्धतीत बदल घडवून आणतात त्यांना वनस्पती संजीवके असे म्हणतात.…

• द्राक्ष बागेतील पालाश आणि स्फूरदाची कमतरता, लक्षणे आणि उपाय योजना

  द्राक्ष बागेमध्ये चांगले द्राक्षांचे उत्पादन व वजनासाठी द्राक्ष वेलीमध्ये अन्नद्रव्यांचा समतोल राखणे फार महत्त्वाचे असते. म्हणजेच अन्नद्रव्यांची कमतरता ही राहायला नको किंवा त्यांचे प्रमाणही जास्त…

• जाणून घेऊयात पीक पोषणात मुख्य अन्नद्रव्यांची कार्य आणि महत्त्व

  पिकांच्या योग्य वाढीसाठी 18 अन्नद्रव्यांची आवश्यकता असते. प्रत्येक अन्नद्रव्ये पिकांच्या शरीरात विशिष्ट प्रकारचे कार्य करीत असते. दुसरे अन्नद्रव्यांची कमतरता भासली तर पिकांवर त्यांचा वाईट परिणाम…

• फवारणीद्वारे विद्राव्य खते देण्याचा उद्देश आणि फवारणीसाठी द्रावण तयार करताना घ्यायची काळजी

  पिकांमध्ये अन्नद्रव्यांच्या कमतरतेची लक्षणे दिसल्यास लगेचच त्या अन्न घटकांच्या संबंधित असलेल्या विद्राव्य खतांची फवारणी केल्यास ही खते प्रभावीपणे कार्य करतात व असलेली कमतरता भरून काढतात.…

• banana orchard: केळीच्या बागेलाही भरते हुडहुडी, जाणून घ्या केळीवर कोणत्या किडींचा होतो प्रादुर्भाव

  मागील मृगबाग लागवड केलेल्या केळी बागेची मुख्य वाढीची अवस्था आहे. कांदे बाग लागवड झालेली आहे. हिवाळ्यात तापमान 16 अंश सेल्सिअसच्याही खाली जाते. अशा तापमानाचा केळीच्या…

• पीएसबी जिवाणचे पीक उत्पादनवाढी मधील महत्त्व आणि कार्य

  शेतामध्ये पिकांचे उत्पादन वाढावे यासाठी शेतकरी रासायनिक खतांचा उपयोग करतात.पीक उत्पादन वाढीमध्ये रासायनिक खतांचे अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. तेवढेच महत्त्व जैविक खतांचे सुद्धा आहे. या लेखात…

• कांदा पिकात तणनाशकाचा वापर केल्यानं फायदे कमी आणि तोटे जास्त, म्हणुन…..

  देशात कृषी क्षेत्रात गेल्या दोन तीन दशकापासून मोठा अमुलाग्र बदल झाला आहे. शेतकरी बांधव उत्पादनवाढीच्या अनुषंगाने वेगवेगळ्या रासायनिक औषधांचा, कीटकनाशकांचा, तणनाशकांचा, बुरशीनाशकांचा सर्रासपणे वापर करीत…

• हरभरा पिकावर घाटेअळीचा प्रादुर्भाव; 'या' पद्धतीने करा व्यवस्थापन, नाहीतर……..

  राज्यात रब्बी हंगामातील पिके जोमात वाढत आहेत. रब्बी हंगामातील एक मुख्य पीक म्हणून ओळखले जाणारे हरभरा पीक देखील जोमाने वाढत आहे, सध्या हरभरा पीक हे…

• गावरान कांद्याला द्या ही खते; मिळणार भरघोस उत्पन्न

  राज्यात कांद्याचे उत्पन्न मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते. कांद्याचे उत्पन्न वाढीसाठी शेतकरी प्रयत्न करत आहे. उत्पन्न वाढीसाठी वेगवेगळी फवारणी आणि खतांचा वापर केला जातो. गावरान कांदा…

• मातीचे शोषण नाही तर पोषण करा!

  नमस्कार मित्रांनो हा लेख आपल्या शेती मातीशी निगडित आहे. आपण आपल्या जमिनीत उत्पादन घेत आहोत तिचा पोत राखण्यात आपणकुठेतरी कमी पडत आहोत. बेसुमार रासायनिक खते…

• गहू : विविध अन्नद्रव्यांची कमतरता व उपाययोजना; वाढेल उत्पन्न

  प्रत्येक वनस्पतीला आपला जीवनक्रम पूर्ण करण्यासाठी अन्नद्रव्यांची आवश्यकता असते. हे अन्नद्रव्य वनस्पतीला वाढीस आणि वनस्पतींच्या विकासाच्या प्रत्येक अवस्थेत खूप महत्वपुर्ण भूमिका असते. वनस्पतीला जीवनक्रम पुर्ण…

• पिकांमधील सूक्ष्म अन्नद्रव्य घटक (जीवनसत्व) आणि त्याचे कार्य

  पिकांमध्ये फुलधारणा, फळधारणा रोग प्रतिकारकशक्ती यासारख्या कार्यांमध्ये सूक्ष्म पोषक (जीवनसत्व)घटकांची गरज असते. त्यासाठी पीक लागवडीच्या आधी माती परीक्षण केल्यास आपणास आपल्या शेतात कोणत्या घटकाची कमतरता…

• 'या' पद्धतीने घाला बोंड आळीला लगाम आणि मिळवा हजारो रुपयांचे कंपोस्ट खत, जाणून घ्या प्रक्रिया

  राज्यात सर्वत्र कापूस लागवड केली जाते बऱ्याच अंशी शेतकरी कापसाच्या उत्पादनावर अवलंबून असतात. खानदेशातील बहुतांश शेतकऱ्यांचे अर्थकारण हे कापूस पिकावरच अवलंबून असते. मात्र कापूस पिकावर…

• एक कोळपणी आणि अर्धे पाणी; एकात्मिक शेती पद्धती संशोधन प्रकल्प

  कोरडवाहू शेतीत “ओल तसे मोल” या उक्तीस पीक उत्पादन वाढीच्या दृष्टीने अनन्य साधारण महत्व आहे.जमिनीतील ओलावा हा पडणाऱ्या पावसावर आणि जमिनीच्या खोलीवर अवलंबून असतो.एकूण पडणाऱ्या…

• रासायनिक खतामधील बनावटपणा ओळखायचा असेल तर वापरा या सोप्या पद्धती

  सध्या प्रत्येक गोष्टीत भेसळ ही प्रमुख समस्या होऊन बसली आहे.खाद्य पदार्थ असो की शेतात दुकान साठी वापरली जाणारी रासायनिक खते यांच्यामध्ये भेसळ केलेली बहुतेक वेळा…

• गव्हाची आंतरमशागत, खते व पाणी व्यवस्थापन

  परतीच पाऊस लाबंला तर शेतकऱ्यांना मशागतीसाठी उशीर झाल्याने रब्बी हंगामातील बहुताश पिकांच्या पेरण्या लाबंल्या. सततच्या पावसाने, जमिनीला वाफसा येण्यास उसंत न मिळाल्याने शेतकऱ्यांचे रब्बी हंगामाचे…

• महत्वाचे! तुम्ही वापरत असलेले युरिया, डीएपी, सुपर फास्फेट, इत्यादी खते असली आहेत का नकली असं करा चेक

  शेतकरी मित्रांनो आपण उत्पादन वाढीसाठी पिकाला अनेक प्रकारच्या रासायनिक खतांचा (Of chemical fertilizers) वापर करत असतो. खतांसाठी शेतकरी बांधव प्रत्येक हंगामाला हजार रुपये खर्च करत…

• पालाश प्रवाहीत करणारे जीवाणू

  पालाश हे अन्नद्रव्य पिकातील जवळपास ६० एन्झाईम्स ची क्रिया सुव्यवस्थित रित्या होण्यासाठी गरजेचे आहे.…

• ऐकलंत का! कृषी विभागाचा शेतकऱ्यांना सल्ला; रासायनिक खतांचा अनिर्बंध वापर टाळा नाहीतर……..!

  शेतकऱ्यांनी बदलत्या काळानुसार आधुनिकतेची कास धरून (With a touch of modernity) शेती करायला सुरुवात केली आहे. शेतकरी बांधव उत्पादनवाढीसाठी रासायनिक खतांचा मोठ्या प्रमाणात वापर करत…

• काय सांगता! युरिया ऐवजी गौमूत्र फवारणी केल्याने उत्पादनात होते वाढ, मिळणार विक्रमी उत्पादन

  पिकातून चांगले उत्पादन (Production) प्राप्त करण्यासाठी मातीचे आरोग्य, आणि हवामान चांगले लागते यासोबतच मातीमध्ये आवश्यक पोषक घटक देखील असणे महत्त्वाचे असते अन्यथा पिकातून चांगले उत्पादन…

• आवळा पिकाला लागणारे 'हे' आहेत प्रमुख रोग व त्याचे लक्षणें, जाणुन घ्या सविस्तर

  राज्यात फळबाग (Orchard) लागवडीत दिवसेंदिवस वाढ होताना दिसत आहे. आता शेतकरी बांधव परंपरागत (Traditional) पिकाला फाटा देत आहेत आणि नगदी पिकांची तसेच फळबागांची लागवड करत…

• रब्बी हंगामातील हुमनी अळीचे एकात्मिक व्यवस्थापन

  हुमनी ही एक अतिशय नुकसानकारक बहुभाक्षिक कीड आहे. ही अळी जमिनीमध्ये राहून विविध पिकांच्या मुळ्या कुरतडते.त्यामुळे पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होते.…

• तूर पिकावरील एकात्मिक आणि जैविक कीड नियंत्रण पद्धती, जाणून घेऊ सविस्तर माहिती

  तूर पिकावर सुरुवातीच्या काळात मावा, फुलकिडे व तुडतुडे या रस शोषणाऱ्या किडींचा प्रादुर्भावहोतो. या किडींचा प्रादुर्भाव वाढल्यास डायमिथोएट( 30 टक्केत प्रवाही) 500 मिली अथवा क्विनॉलफॉस(…

• Water Soluble Fertilizer: विद्राव्य खते वापरत आहेत तर मग घ्या अशा प्रकारची काळजी, होईल फायदा

  विद्राव्य खते हे पिकासाठी फार उपयुक्त आहेत. विद्राव्य खत यामार्फत आताच्या सूक्ष्म अन्नद्रव्यांचा पिकांना पुरवठा व्यवस्थितपणे केला जातो. परंतु ही विद्राव्य खते वापरताना आवश्यक ती…

• 'या' शेतकऱ्यांचे बोगस बुरशीनाशक फवारल्याने झाले 25 लाखांचे नुकसान, तुम्ही कशी घ्याल कीटकनाशक विकत घेतांना काळजी

  भारतातील 60 टक्के लोकसंख्या ही प्रत्यक्ष व अप्रत्यक्ष रीत्या शेतीवर अवलंबून आहे. शेतीमध्ये अनेक प्रकारची पिके घेतली जातात. पिकातून दर्जेदार उत्पादन प्राप्त करण्यासाठी व रोगांना…

• Onion Fertilizer Mangement: कांद्याच्या अधिक उत्पादनासाठी करा अशा पद्धतीने खतव्यवस्थापन

  कांदापीक हे संवेदनशील पीक असून कांद्याला योग्य वेळी खते देणे फार आवश्यक आहे. मताचा विचार केला तर ते दोन ते तीन टप्प्यात विभागून दिले असतात्याचा…

• Fertilizer Management: मोसंबी बागेचे खत व्यवस्थापन अशा पद्धतीने करा होईल उत्पन्नात वाढ

  बऱ्याच देशांमध्ये मोसंबीची उत्पादकता हेक्टीरी 25 टनांपर्यंत आहे.भारतातील राष्ट्रीय उत्पादकता जर पाहिले तर हेक्टयरी 15 टन आहे.ज्या उत्पादकता कमी असण्याचे महत्त्वाचे कारण म्हणजे अन्नद्रव्यांचे चुकीची…

• Wheat Crop: गव्हावरील मावा आणि तुडतुडे यांचे अशा प्रकारे करा नियंत्रण, होईल फायदा

  रब्बी हंगामातील सर्वात महत्वाचे पीक म्हणजे गहू हे होय. भारतामध्ये बहुसंख्य राज्यात रब्बी हंगामात गहू ची लागवड मोठ्या प्रमाणात करण्यात येते.योग्य व्यवस्थापन आणि नियोजन आणि…

• शेतकरी राजांनो गव्हाचे पीक पिवळे पडतेय का? मग वेळीच करा 'हा' उपचार नाही तर होणार नुकसान

  भारतात गव्हाची लागवड खूप मोठ्या प्रमाणात करण्यात येते, राज्यात देखील याची लागवड लक्षणीय आहे. राज्यात अवकाळी व त्यानंतर बदललेल्या हवामानामुळे अनेक पिकांवर रोगराईचे सावट दिसत…

• रब्बी हंगामातील पिकांवर मावा आणि तांबोरा रोगाचे सावट; पण शेतकऱ्यांना रोगांची ओळख न पटल्याने होतेय 'ही' चूक

  यावर्षी पावसाच्या लहरीपणाचा व हवामानाच्या बदलाचा सर्वात जास्त फटका हा शेतकऱ्यांना बसताना दिसत आहे. निसर्गाच्या लहरीपणामुळे खरीप हंगामातील उत्पन्न शेतकऱ्यांच्या हातून पूर्णता गेले आहे. शेतकरी…

• यशोगाथा: शेतीसोबतच ही महिला शेतकरी वर्मीकंपोस्ट विक्री करून करतेय लाखोंची कमाई जाणून घ्या याविषयी सविस्तर

  शेतीमध्ये काळानुरूप बदल होत असतात, आता अनेक शेतकरी रासायनिक खतांचा वापर टाळताना दिसत आहेत. रासायनिक खतामुळे जमिनीची सुपीकता तर नष्ट होतेच शिवाय यामुळे प्राप्त होणारे…

• जैविक कीटकनाशके: अशा पद्धतीने बनवा दशपर्णी आणि नीमपर्ण अर्क व त्यांचे फायदे

  जैविक पिक संरक्षणामध्ये पिकावरील कीड यांचा नैसर्गिक शत्रू शोधून त्याची कृत्रिम रीत्या वाढ करणे, त्याचा कीड नियंत्रणासाठी वापर करणे,तसेच पिकांवरील किडींचे व रोगांचे नियंत्रण करण्यासाठी…

• द्रवरूप जिवाणू खते वापरायच्या पद्धती आणि फायदे

  नत्र, स्फुरद आणि इतरांना द्रव्यांची उपलब्धता वाढविण्यासाठी जिवाणू संवर्धकाच्या वापर करणे फायदेशीर ठरते. रासायनिक खतांची गरज भागवण्यासाठी देखील जीवाणू संवर्धनाचा वापर करणे महत्त्वाचे आहे. या…

• द्राक्षे फळबागांवर डाउनीचा प्रादुर्भाव, द्राक्षेबागांचे नुकसान होण्यापूर्वी असे करा त्यावर नियंत्रण

  यावर्षी पावसाच्या लहरीपणामुळे फळबागांचे मोठे नुकसान झाले आहे, पाऊसाळ्याच्या सुरवातीला अतिवृष्टी मुळे द्राक्ष समवेत सर्वच फळाबागांचे मोठे नुकसान झाले होते तेव्हा लाखोंचा खर्च करून रोगावर…

• Organic curb: अशा पद्धतीने वाढवा जमिनीतील सेंद्रिय कर्ब व त्याचे फायदे

  सेंद्रिय कर्ब हा जमिनीच्या वरच्या थरात असलेल्या जिवाणू आणि विविध कीटकांच्या माध्यमात कार्यरत असतो. हे उपयोगी जीव सेंद्रिय घटकांमध्ये असलेली सर्व मूलद्रव्य विघटन क्रियेमधून वनस्पतींच्या…

• जाणून घेऊ गांडूळांचे प्रकार,त्यांचा जीवनक्रम आणि गांडूळ खतासाठी उपयुक्त जाती

  रासायनिक सुपीकता भौतिक व जैविक सुपीकतेमुळे बदलता येते मात्र भौतिक सुपीकता बदलणे व टिकवणे अत्यंत अवघड गोष्ट आहे. यासाठी फार मोठा कालावधी लागतो. म्हणूनच सेंद्रिय…

• रुईच्या पानांचा रस करू शकतो का हुमणीचा बंदोबस्त? जाणून घ्या सविस्तर माहिती

  महाराष्ट्र मध्ये मागील दहा ते बारा वर्षात अवर्षण परिस्थिती, पाण्याचा ताण आणि हवामानातील बदल या प्रमुख कारणांमुळे ऊस पिकामध्ये मोठ्या प्रमाणावर हुमणी किडीचा प्रादुर्भाव दिसून…

• ट्रायकोडर्मा: पिकांच्या संरक्षणासाठी उपयुक्त आहे ट्रायकोडर्मा जैविक बुरशीनाशक

  निसर्ग मध्ये अनेक प्रकारच्या बुरशी असतात. त्यातील बऱ्याचशा पिकांना हानीकारक असतात तर काही बुरशी पिकांचे इतर रोगांपासून संरक्षण करतात. अशीच एक उपयुक्त बुरशी म्हणजे ट्रायकोडर्मा.…

• Water Soluble Fertilizer: पिकांसाठी व फळबागेसाठी ही आहेत प्रमुख विद्राव्य खते

  पिकांमध्ये अन्नद्रव्याच्या कमतरतेची लक्षणे दिसल्यास लगेच त्या घटकांच्या संबंधित विद्राव्य खताची फवारणी केल्यासही खते प्रभावीपणे कार्य करतात. विद्राव्य खते प्रामुख्याने सकाळी किंवा सायंकाळी पिकांवर फवारणी…

• Nitrogen:नत्राच्या उपलब्ध स्रोतांचे संवर्धन करू आणि वाढवू नत्राची कार्यक्षमता

  खते देण्याच्या वेगवेगळ्या पद्धती पैकी जमिनीत मातीआड खते देणे, दाणेदार स्वरूपात खते देणे, फवारणीद्वारे खते देणे याद्वारे आपण नत्रयुक्त खतांची कार्यक्षमता वाढू शकतो. शेतामध्ये फेकून…

• केळी पिकावर 'हा' रोग ठरतोय घातक, 'हे' लक्षण दिसताचक्षणी करा उपचार, नाहीतर होणार लाखोंचे नुकसान

  भारतात अनेक राज्यात केळी लागवड केली जाते याची लागवड करून केळी उत्पादक शेतकरी प्रचंड नफा देखील कामवितात. महाराष्ट्रात याची लागवड हि इतर राज्यांच्या तुलनेत अधिक…

• पिक संजीवके:पिकांसाठी उपयुक्त आहेत संजीवके,जाणून घेऊ त्यांचे प्रकार

  आधुनिक शेतीमध्ये नवनवीन तंत्रज्ञान विकसित होत आहे.शेतीमध्ये विविध प्रकारच्या तंत्रज्ञानाचा उपयोग करण्यात येतो.या आधुनिक शेतीचा जास्त महत्त्वाचा भाग आहेत ते म्हणजे संजीवके.संजीवके बाजारामध्ये वेगवेगळ्या नावांनी…

• Compost Fertilizer: या दोन सर्वोत्तम पद्धती आहेत कंपोस्ट खत तयार करण्याच्या,जाणून घेऊया पद्धतीबद्दल

  सध्या लागवडीखाली असलेल्या संकरित जाती आणि पाण्याची चांगली उपलब्धता असल्यामुळे शेतामध्ये एकापेक्षा जास्त हंगामात एका पाठोपाठ पिके घेतली जातात. पर्यायाने जमिनीला विश्रांती मिळत नसल्यामुळे तसेच…

• Micro Nutrients:सूक्ष्म अन्नद्रव्यांची कमतरता व त्यांची लक्षणे

  बियाणे जमिनीत लावल्यानंतर किंवा पेरल्यानंतर त्याच्या उगवल्यापासून ते काढणीपर्यंतचा कालावधीत वाढ,फलधारणा होण्याच्या प्रत्येक टप्प्यात जमिनीतून मिळणाऱ्या नायट्रोजन,पालाश,स्फुरदया मुख्य घटकांची आवश्यकता असते. त्याबरोबरच लोह, जस्त, तांबे,मॅगेनीज…

• लिंबूवर्गीय फळझाडांमध्ये मुख्य अन्नद्रव्यांची कमतरता आणि उपाय योजना

  लिंबू वर्गीय पिके अन्नद्रव्यांच्या बाबतीत खूपच संवेदनशील असतात. लिंबूवर्गीय फळझाडांमध्येअन्नद्रव्यांची कमतरता जर भासली तर त्याची लक्षणे पाने,फुले आणि वाढीवर लगेच दिसतात.लक्षणे तात्काळ ओळखून योग्य उपाययोजना…

• आलेल्या अवकाळी पावसानंतर यापद्धतीने करा कांद्याचे व्यवस्थापन, जाणून घेऊ त्याबद्दल

  अरबी समुद्रात तयार झालेल्या कमी दाबाच्या पट्ट्यामुळे महाराष्ट्राच्या बऱ्याच भागात दोन दिवसापासून पाऊस पडत होता. या पावसा सोबतच दाट धुके देखील जास्त प्रमाणात आहे त्यामुळे…

• Ginger Crop: आले पिकावरील प्रमुख किड आणि नियंत्रण

  आल्याची लागवड प्रामुख्याने उष्ण व दमट हवामान तसेच ओलिताची सोय असलेल्या ठिकाणी आणि कोरड्या हवामानात आहे करता येते. साधारण सहा एप्रिल ते मे या कालावधीत…

• ड्रमस्टिक फर्टीलायझर मॅनेजमेंट: शेवगा पिकातील खत व्यवस्थापन अशा पद्धतीने करा,होईल फायदा

  या पिकाचे चांगले उत्पादन घेण्यासाठी कथा बरोबर त्याला माती परीक्षण करून रासायनिक खतांचा योग्य पुरवठा करावा लागतो.सेंद्रिय खतांचा वापर वाढवल्यास शेंगांचे प्रमाण, रंग,चकाकी आणि प्रत…

• ब्रोकोली या परदेशी भाजीपाला पिकावरील रोग आणि लक्षणे

  ब्रोकोली विदेशी भाजीपाला पीक असून या परदेशी भाजीपाला पिकाचे शास्त्रीय नाव ब्रसिका ओलेरॅसिया व्हराइटालिका असे आहे. ब्रोकोली आपल्या नेहमीच्या खाण्यातील कोबी, फ्लावर यांचे कुळ, जाती…

• खोडकीड: पिकांवरील खोड कीड व त्यावरील उपाय

  पिकांमधील खोडकिडी एक नुकसानदायक कीड आहे. खोडकिडीचा प्रादुर्भावने पिकांचे बरेच नुकसान होते.या किडीचा आपण जीवनक्रम पाहिला या किडीचे पतंग दिवसा पाण्याच्या मागे, खोडावर, पाचटावर लपून…

• Custerd Apple: सिताफळा वरील पिठ्या ढेकूण आणि फ्रुट बोरर कीड व त्याचे व्यवस्थापन

  सीताफळे कोरडवाहू तसेच डोंगराळ भागातील प्रमुख फळपीक म्हणून प्रसिद्ध आहे. महाराष्ट्रातील पुणे, जळगाव, धुळे आणि बीड जिल्ह्यात मोठ्या प्रमाणात सिताफळाची लागवड झालेली आढळून येते. मराठवाड्यातील…

• Nutrition dificency:पिकांमध्ये असलेल्या अन्नद्रव्याची कमतरता व त्यावर उपाययोजना

  त्यांच्या उत्तम वाढीसाठी लागणाऱ्या रासायनिक मूलद्रव्यांना आवश्यक अन्नद्रव्य असे म्हणतात. त्यांचा पुरवठा जर वेळीच आणि योग्य प्रमाणात झाला नाही तर पिकांवर त्यांचा परिणाम होतो. अन्नद्रव्यांची…

• Insecticide: कीटकनाशकांची निवड आणि विषकारकता

  कीटकनाशकांची निवड करताना किडीचा प्रकार, किडींचा प्रादुर्भाव यानुसार करावी. कीडनाशके हे विषारी असतात त्यामुळे त्यांचे फवारणी करतांना व हाताळतांना योग्य ती काळजी घ्यावी लागते. या…

• Zinc: पिकांमध्ये झिंक आहे महत्त्वाचे, जाणून घेऊया झिंकची उपयोगिता आणि कार्य

  पिकामध्ये स्टार्च तयार करणे आणि मुळांच्या वाढीसाठी झिंक गरजेचे आहे.झिंकहेबियाणे आणि खोडाच्या पक्वतेवर परिणाम करते.हरितलवक आणि कर्बोदकांच्या निर्मितीमध्येझिंकगरजेचे आहे. पिकांच्या पेशींमध्ये जर योग्य प्रमाणात झिंक…

• Sulphur: पिकांसाठी उपयुक्त आहे गंधक, पिकाच्या वाढीसाठी आवश्यतक अन्नद्रव्य

  गंधक पिकाच्या वाढीसाठी लागणारे एक आवश्यतक अन्नद्रव्य आहे. वनस्पतीमधील अमिनो आम्ले तयार करण्यासाठी गंधक काय एक आवश्यक घटक आहे. जीव रासायनिक प्रक्रियेमध्ये गंधकाचा सहभाग महत्त्वाचा…

• शेतीमध्ये जिवाणू खते वापरायचे आहेत तर या आहेत उपयुक्त पद्धती

  प्रयोगशाळेमध्ये उपयुक्त कार्यक्षम जिवाणूंची वाढ करून योग्य वाहकता मिसळून तयार होणाऱ्या मिश्रणाला जिवाणूखत किंवा जीवाणू संवर्धन असे म्हणतात.नत्र,स्फुरद, पालाश या मुख्य अन्नद्रव्यांसोबत तसेच इतर सूक्ष्म…

• पिकांच्या भरघोस उत्पादनासाठी करा वापर बोरॉनचा, पिकांना होणार फायदा

  वनस्पतींच्या सुदृढ वाढीसाठी निरनिराळ्या पोषक तत्त्वांची गरज असते.तसेच काही 18सूक्ष्म मूलद्रव्य आवश्यक असतात. या अठरा मुलद्रव्या पैकी बोरॉन पिकांसाठी उपयुक्त आहे.…

• कामगंध सापळे: किडींचे व्यवस्थापन करण्यासाठी वापर आणि कार्यपद्धती

  सापळे हे शेतातील कीटकांना आकर्षित करण्यासाठी मादीच्या गंधाचा वापर केला जातो. त्यासाठी जो सापळा वापरतात त्यात कीटक पकडले जातात,या सापडला पण कामगंध सापळा असे म्हणतो.निसर्गामध्ये…

• गव्हाचे बियाणे साठवणुकी मधील एकात्मिक कीड व रोग नियंत्रण

  गव्हाचे बियाणे जर चांगल्या प्रकारचे असेल उत्पादनही भरघोस मिळते. बियाणे साठवण करून ठेवणे, त्याची रोग व कीड पासून काळजी घेणे गरजेचेअसते. बियाणे साठवणुकी मध्ये आढळणारे…

• कोंबडी खत आहे सेंद्रिय खताचा उत्तम पर्याय, जाणून घेऊ कोंबडी खताचे पिकाला होणारे फायदे

  सध्या जमिनीमधील सेंद्रिय कर्बाचा विचार केला तर त्याचे प्रमाण हे 0.5टक्केच्याखाली चालले आहे.त्यामुळे जमिनी मधील सेंद्रिय खतांचा वापर वाढविणे आवश्यक आहे.सेंद्रिय खतांनाकोंबडी खत आहे उत्तम…

• पेस्टीसाईडचा सुरक्षित वापर कसा कराल, जाणुन घ्या सविस्तर

  देशातील लोकसंख्या हि वाढतच आहे आणि त्यासाठी अन्नाची गरज देखील मोठ्या प्रमाणात वाढत आहे. त्यामुळे शेतात पिकासाठी अनेक नवनवीन पेस्टीसाईडचा वापर हा वाढत आहे. अधिक…

• तणनियंत्रण! अशा पद्धतीने करा रब्बी पिकांमध्ये रासायनिक नियंत्रण, होईल फायदा

  पिकांच्या अधिक उत्पादनासाठी योग्य वेळेत तन नियंत्रण करणे आवश्यक असते. तण नियंत्रणासाठी एकात्मिक कीडनियंत्रण पद्धतीचा अवलंब करणे महत्त्वाचे असते. परंतु मजुरांची कमतरता असल्यामुळे पीकनिहाय योग्य…

• फळे पोखरणारी अळी! टोमॅटो पिकातील मुख्य कीड आहे फळ पोखरणारी अळी, असे करावे व्यवस्थापन

  टोमॅटो हे महाराष्ट्रातील महत्त्वाचे भाजीपाला पीक आहे. विविध किडींच्या प्रादुर्भावामुळे टोमॅटो पिकाचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होत असते. यामधील सगळ्यात महत्त्वाची कीड आहे ती फळ पोखरणारी…

• पिकामध्ये पोटॅशियम शोनाईट कार्य आणि वापरण्याची पद्धत.

  पोटॅशियम शोनाईट हे उत्पादन पोटॅशियम व मॅग्नेशियम या अन्नद्रव्यांचा डबल सल्फेट सॉल्ट आहे. हे खत पाण्यात १००% विद्राव्य असल्याने जमिनीतून, ड्रीपमधून किंवा फवारणीतून वापरता येते.…

• केळी फळ पिकावरील बंची टॉप विषाणू आहे धोकादायक, अशा पद्धतीने करा व्यवस्थापन

  केळी हे पीक महाराष्ट्रात बऱ्याच भागांमध्ये घेतले जाते. खानदेश म्हणजे जळगाव जिल्ह्याला केळीचे आगार म्हणून संबोधण्यात येते. केळी हे शेतकऱ्यांसाठी नगदी असलेले फळपीक आहे. परंतु…

• कसे पूर्ण होते कीटकांचे जीवनचक्र?

  पीक संरक्षण पर्यावरणपूरक करायचे असेल एकात्मिक कीड व्यवस्थापन पद्धती अवलंबली पाहिजे आणि एकात्मिक कीड व्यवस्थापन पद्धती समजून घ्यायची असल्यास किडीचे जीवनचक्र कसे पूर्ण होते हे…

• खतांची गुणवत्ता ओळखण्याच्या टिप्स!रासायनिक खतांचा वापर करता,तरअशा पद्धतीने ओळखा खतांची गुणवत्ता

  पिकांच्या चांगल्या उत्पादनासाठी आणि जमिनीची सुपीकता वाढवण्यासाठी अनेकदा रासायनिक खतांचा वापर केला जातो. खरेतर सुपीक जमिनीमध्ये पुन्हापुन्हा पीक उत्पादन घेतल्यामुळे हळूहळू जमिनीची सुपीकता कमी होऊ…

• तुरीवर आता मारूका किडीचे संकट, अशा पद्धतीने करा उपायोजना

  मध्यंतरी झालेल्या अतिवृष्टीचा फटका हा सगळ्यात पिकांना बसला. हाताची आलेली पिके पाण्यात नेस्तनाबूद झाले. परंतु या सगळ्या संकटांमध्ये पश्चिम महाराष्ट्रातील तूर पीक जोमात आले आहे.परंतु…

• अद्रक रोगव्यवस्थापन! आल्यावरील प्रमुख रोग आणि त्यांचे नियंत्रण

  आले पिकाचा विचार केला तर हे पीक मराठवाडा पासून तर खानदेश पर्यंत बऱ्याच भागांमध्ये मोठ्या प्रमाणात घेतली जात आहे आल्या मधील विशिष्ट चव व स्वाद…

• तुर उत्पादक शेतकरी चिंतेत, अळी अन् फुलगळ मुळे पिके धोक्यात

  दोन दिवसापूर्वी झालेला पाऊस हा रब्बी हंगामासाठी पोषक होता पण वातावरण बदलाचे परिणाम आता खरीप हंगामातील पिकावर जाणवू लागले आहेत. या अवकाळी पावसामुळे कापसाच्या बोंड्याचे…

• मायक्रोन्यूट्रिएंट!कोबीवर्गीय भाजीपाला पिकांमध्ये सूक्ष्म अन्नद्रव्यांच्या कमतरतेमुळे होतात या समस्या

  युरोप देशातील एकूण भाजीपाल्यांच्या खपा पैकी 20 ते 40 टक्के भाज्या कोबी गटात मोडतात. उष्ण कटिबंधातील देशातही विशेषतः कोबी व फूलकोबी यांची लागवड बऱ्याच प्रमाणात…

• DOWNY MILDUE!अशा पद्धतीने करा द्राक्ष बागेमधील केवडारोगाचे व्यवस्थापन आणि उपाय योजना

  द्राक्ष बागेतील डाऊनी मिल्ड्यू म्हणजेच केवढा या रोगाचे प्रमाण सध्या फार वाढले आहे. द्राक्षांच्या हिरव्या आणि रंगीत अशा दोन्ही प्रकारच्या जातींमध्ये या रोगाचा प्रादुर्भाव मोठ्या…

• सोयाबीन कुटारापासून बनवा कंपोस्ट खत, जमिनीला होईल लाखमोलाचा फायदा

  शेतामध्ये बऱ्याच पिकांच्या काढणीनंतर त्याचे अवशेष शिल्लक राहतात. ते उरलेले अवशेष आपण शेतांमध्ये जाळून टाकत असतो. परंतु या अवशेषांमध्ये शेतीला आवश्यक असणारे बरेच गुणधर्म समाविष्ट…

• POTASH BENEFIT! पोटॅश आहे पिकांसाठी उपयुक्त, जाणून घेऊ पिकांसाठी असलेले पोट्याश चे महत्व

  वनस्पतीमध्ये कुठलाही अन्नघटक स्वतंत्रपणे काम करीत नाही. गरजेप्रमाणे स्फुरद आणि पालाश, सिलिकॉन व पालाश आणि तिघे एकत्र शिवाय त्यांच्यासोबत इतर सूक्ष्म अन्नद्रव्य अशी एकत्रितपणे पिकाच्या…

• जिवाणू स्लरी! जिवाणू स्लरी आहे पिकांसाठी फायदेशीर, अशा पद्धतीने बनवा जिवाणू स्लरी

  सध्या कोणत्याही पिकांचा विचार केला तरी त्या पिकांना स्लरी ही नवीन पद्धत खूप फायदेशीर ठरत आहे.परंतु शेतकरी अजूनही स्लरीचा पाहिजे तितका उपयोग करत नाहीत.स्लरी चा…

• Silicon! पिकांसाठी सिलिकॉन वापरणे आहे आवश्यक, जाणून घेऊ सिलिकॉन वापराचे फायदे

  सिलिकॉन पिकांसाठी वापरल्यामुळे पिकांच्या पानांचा आकार वाढतो. प्रकाश संश्लेषण क्रिया अधिक प्रमाणात होते त्यासोबतच वनस्पतींच्या पेशी पृष्ठभागावर पातळ व टणक थर तयार होतो.तसेच सगळ्यात महत्वाचे…

• Chemical Fertilizer! वापरा या सोप्या पद्धती,करा कमी खर्च रासायनिक खतांवरील

  शेतीमधील उत्पादन खर्चाचा विचार केला तर हा प्रामुख्याने बियाणे, रासायनिक खते व कीडनाशके यांच्यावर जास्त होतो. तसेच पिकांची लागवड ते काढणीपर्यंत होणारा मजुरीवर चा खर्च…

• रासायनिक खतांचा कार्यक्षम वापर

  काही दिवसांपूर्वी वृत्तपत्रांमध्ये ऐका बातमी ने माझे लक्ष आकर्षित केले.बातमी अशी होती की सरकारने रासायनिक खतांच्या किमतीमध्ये वाढ केली आहे.…

• आरोग्यवर्धक सेंद्रिय पद्धतीने भाजीपाला उत्पादन घ्यायचे आहे; तर काळजी घ्या या गोष्टींची

  भाजीपाला लागवडीमध्ये रासायनिक खतांचा, रासायनिक कीटकनाशक यांचा वापर दिवसेंदिवस वाढत आहे. त्यांच्या अतिवापरामुळे निसर्गातील मूलभूत साधनसंपत्तीच्या घटकांवर तसेच उत्पादित मालाच्या गुणवत्तेवर विपरीत परिणाम होत आहेत.…

• अशा पद्धतीने बनवा निंबोळी अर्क, मिलीबग सह लावतो लष्करीअळीचा निकाल

  सध्या अनेक शेतकरी सेंद्रिय पद्धतीच्या शेतीकडे वळत आहेत. सेंद्रिय शेती म्हटलं म्हणजे शेतकऱ्यांना उत्पन्नाविषयी तडजोड करावी लागते. परंतु आरोग्याच्या दृष्टीने विचार केला तर सेंद्रिय शेती…

• हे आहेत प्रमुख विद्राव्य खते, पिकांना होतो त्यांचा भरपूर फायदा आणि उत्पन्नात होते भरघोस वाढ

  पिकांमध्ये अन्नद्रव्याच्या कमतरतेची लक्षणे दिसल्यास लगेच त्या अन्नघटकांच्या संबंधित विद्राव्य खतांची फवारणी केल्यास हे खते प्रभावीपणे कार्य करतात. विद्राव्य खतांचे प्रमुख वैशिष्ट्य आहे की हे…

• द्राक्षे पिकावर किडीचा प्रादुर्भाव, काय आहे उपाययोजना

  भारतात सर्वात जास्त द्राक्षाचे उत्पादन महाराष्ट्र राज्यात घेतले जाते. फक्त नाशिक जिल्ह्यातून सुमारे ७० टक्के उत्पादन घेतले जाते. दिवसेंदिवस द्राक्षाचे उत्पादन वाढतच निघालेले आहे. नाशिकला…

• रासायनिक खतांमधील भेसळ ओळखा अशा पद्धतीने, जाणून घेऊन त्याबद्दल सविस्तर

  रासायनिक खतांचा आणि विद्राव्य खतांचा वापर दिवसेंदिवस वाढत आहे. अजून सुद्धा बऱ्याच शेतकऱ्यांना विद्राव्य खतांची पूर्ण माहिती नसल्यामुळे विद्राव्यखतांच्या नावाखाली पावडर विकली जाण्याचे प्रकार घडतात.…

• पिकांना उपयुक्त अशा स्लरी चे प्रकार,जाणून घेऊ प्रत्येक प्रकाराची स्लरी बनवण्याची पद्धत

  स्लरी ही कोणत्याही पिकाला खूप फायदेशीर ठरत आहे.स्लरीचा वापर शेतात केल्याने जमिनीमधील सूक्ष्म जिवाणू ऍक्टिव्ह होतात तसे त्यांना ऊर्जा मिळते. या जिवाणूंमुळे जमिनीमध्ये अन्नद्रव्ये पिकास…

• अशा पद्धतीने तयार करा वेस्ट डी कंपोजर, शेतीसाठी आहे उपयोगी

  नॅशनल सेंटर ऑफ ऑरगॅनिक फार्मिंग, गाजियाबाद या संस्थेद्वारे संशोधन शेतीसाठी उपयुक्त बुरशी व जिवाणूंची कल्चर आहे. गाईच्या शेणातील जिवाणू पासून तयार केलेले हे कल्चर एका…

• या कारणांमुळे होते जमीन क्षारयुक्त! जाणून घेऊ कारणे आणि उपाय

  जमीन क्षारयुक्त होण्याचे महत्त्वाचे कारण म्हणजे गरजेपेक्षा जास्त पाण्याचा वापर, जमिनीतून होणाऱ्या पाण्याचा निचरा चा अभाव इत्यादी कारणांमुळे जमिनी क्षारयुक्त होतात. या समस्येवर वेळीच लक्ष…

• पपई पिकात डाउनीचा वाढतोय प्रकोप! शेतकऱ्यांनी कृषी विभागाकडे केली 'ही' मागणी

  महाराष्ट्रात देव ह्यावर्षी शेतकऱ्यांची खरी अग्निपरीक्षा पाहत आहे. पावसाच्या अनियमित वितरनाने तसेच काही भागातील अतिवृष्टीने शेतकरी राजा पार हतबल झाला आहे आणि शेतकऱ्यांना नेमके काय…

• जमिनीत शेणखत मिसळताना अशा पद्धतीने घ्या काळजी

  शेणखत जमिनीसाठी फारच उपयुक्त असे आहे. शेणखताच्या नियमित वापराने जमिनीच्या कणांच्या रचनेत बदल होऊन भौतिक गुणधर्मांमध्ये लक्षणीय बदल होत असतात. यामुळे सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण वाढण्यास…

• अशा पद्धतीने बनवा जमिनीसाठी अति उपयुक्त कंपोस्ट खत

  बदलते हवामान आणि जमिनीचा कमी झालेला कस हे दोन्ही घटक पीक उत्पादनावर परिणाम करण्यासाठी कारणीभूत आहेत. संकरित जाती आणि पुरेसे पाणी उपलब्ध असल्यामुळे शेतकरी एकापेक्षा…

• कपाशीचे फरदड आणि बोंड अळी! समजून घेऊ या दोन्हीचा परस्पर संबंध

  महाराष्ट्र मध्ये कापूस पिकाचे क्षेत्र 28 लाख हेक्ट र वरून 42 लाख हेक्टोरपर्यंत वाढले आहे. यामध्ये बहुतांश क्षेत्र हे कोरडवाहू लागवडीखालील असते. उरलेल्या बागायती क्षेत्रामध्ये…

• इंडिकेटर क्रॉप! या पिकांच्या मदतीने तुम्हाला कळेल पिकावर येणाऱ्या कीड व रोग येण्याचे संकेत

  पिकांवर अनेक प्रकारच्या रोगांचा व किडींचा प्रादुर्भाव हा बदलत्या हवामानामुळे होत असतो. त्यामुळे त्यांचे वेळीच नियंत्रण करणे अत्यंत गरजेचे असते नाहीतर शेतकऱ्यांचे नुकसान होते. एखाद्या…

• शेतात पिकांना युरिया वापरतात, तर जाणून घ्या युरियाच्या अतिवापराचे परिणाम

  युरिया खत हे इतर खतांच्या तुलनेत स्वस्त आहे. तसेच कुठल्याही खतापेक्षा पटकन परिणाम देणारेखत आहे. त्यामुळे शेतकरी बंधू युरियाच्या वापराला अधिक पसंती देतात. जर आपण…

• अशा पद्धतीने करा मोसंबीफळ पिकावरील डिंक्या(फायटोप्थोरा) रोगाचे व्यवस्थापन

  महाराष्ट्रातील कोकण विभाग वगळता उर्वरित महाराष्ट्रात मोसंबी फळझाडांच्या क्षेत्र वाढीस वाव आहे.मराठवाड्यात मोसंबीची लागवड मोठ्या प्रमाणात होते. मोसंबी लागवड सोयीची व कमी खर्चाची असून मराठवाड्यातील…

• मक्यावरील लष्करीअळीची आर्थिक नुकसान पातळी आणि एकात्मिक व्यवस्थापन

  महाराष्ट्र मध्ये फॉल अर्मीवर्म हि आळी मका,ऊसइत्यादी पिकांवर हल्ला करीत असून दिवसेंदिवस गंभीर रूप धारण करीत आहे. त्या आळीचे वेळीच सावध होऊन एकात्मिक कीड नियंत्रण…

• संजीवके देतात फळबागांना नवसंजीवनी, जाणून घेऊ संजीवकांच्या वापराचे महत्त्व

  सजीव वनस्पतीमध्ये जी रासायनिक द्रव्य अल्पप्रमाणात कार्यरत होऊन त्या वनस्पतीच्या अंतर्गत कार्यपद्धतीत बदल घडवून आणतात, त्यांना वनस्पती संजीवके असे म्हणतात. सजीव वनस्पतीमध्ये अथवा शेतातील पिकांमध्ये…

• पनामा आणि पर्णगुच्छ हे आहेत केळी पिकावरील नुकसानदायक रोग, जाणून घेऊ या रोगाबद्दल

  जगातील केळी उत्पादक देशांपैकी भारत हा प्रमुख केळी उत्पादक देश आहे. भारतामध्ये केळीचे उत्पादन हे पहिल्या नंबरवर असून दरवर्षी जवळजवळ सात लाख हेक्टउरवर लागवड होते.या…

• डाळिंबावरील तेल्या रोगाचा प्रसार आणि या रोगाचे एकात्मिक व्यवस्थापन

  भारतामध्ये डाळिंब हे 1986 पर्यंत दुर्लक्षित व उत्पन्न देणारे पीक म्हणून ओळखले जायचे. परंतु कालांतराने औषधी गुणधर्मांमुळे याचे महत्त्व वाढीस लागले असून सन दोन हजार…

• पिकांना उपयुक्त आहे जीवामृत, अशा पद्धतीने बनवा जीवामृत

  अलीकडे बी बियाणे, खते, कीटकनाशके आदींच्या वाढत्या खर्चाने शेतकऱ्यांना बऱ्याच पिकांचे उत्पादन घेताना उत्पादन खर्चाचा ताळमेळ बसत नाही. अनेकदा उत्पादन खर्च जास्त तर त्यातून मिळणारे…

• नक्की वाचा!रासायनिक खते वापरात सेंद्रिय खताचे महत्त्व

  पिकांच्या वाढीसाठी रासायनिक खतांचा सर्रासपणे अति वापर होताना दिसत आहे. 20 ते 30 वर्षापूर्वी एक गोणी रासायनिक खत टाकून मिळणारा परिणाम मिळायला आपल्याला कमीत कमी…

• फळमाशी काय करते

  आपण नेहमी च "फळमाशी" हे नाव ऐकत असतो, पण ८० टक्के शेतकरी बंधूंना हा काय प्रकार आहे हे च माहीत नसते. तर आज आपण याबद्दल…

• प्रेसमड( उसाची मळी) आहे शेतासाठी उपयुक्त, जाणून घेऊ त्याबद्दल

  जमिनीची सुपीकता वाढावी म्हणून सेंद्रिय खतांचा वापर आवश्येक असला त्यासाठी कंपोस्ट खत, शेणखत याची आवश्यकता असते. परंतु यांना पर्यायी उपाय म्हणून ऊस साखर कारखान्यातून उपलब्ध…

• Wheat crop!ही आहेत गहू पिकासाठी शिफारस करण्यात आलेली तणनाशके

  कुठल्याही पिकात योग्य पद्धतीने तणनियंत्रण करणे फार महत्त्वाचे असते.तणांचा प्रत्यक्ष प्रभाव हा पिकावर पडत असतो. धनाच्या प्रादुर्भावामुळे पिकांची वाढ खुंटते व उत्पादन कमी होते. त्यामुळे…

• फळे व भाजीपाल्यातील कीडनाशक अवशेष (अंश) व्यवस्थापन

  किडी व रोगाचे नियंत्रण प्रामुख्याने रासायनिक किडनाशकांच्या सहाय्याने केले जाते. विषारी रासायनिक किडनाशकांचा अमर्याद वापर केल्यास विषारी अंश कमी अधिक प्रमाणात पीक काढणीच्या वेळी पिकात…

• एकच कीटकनाशक किंवा एकाच गटातील कीटकनाशक वारंवार का फवारू नाही वाचा

  कोणतेही पीक असो त्यामध्ये किडींचा प्रादुर्भाव कमी अधिक प्रमानात असतोच.आपण फक्त किटकनाशकांवर अवलंबून न राहता,एकात्मिक व्यवस्थापन पद्धती अवलंबली पाहिजे त्यामुळे खर्चात,वेळेत,कष्टात बचत होते. असे अनेक…

• जाणून घ्या पाने खाणारी अळी विषयी अधिक ची माहिती.

  ही लेपीडोप्टेरन वर्गातील सर्वात महत्वाची बहूभक्षीय निशाचर कीड आहे. देशभरात सर्व ठिकाणी तसेंच जगभरात या अळीचा प्रादुर्भाव पहायला मिळतो.…

• Important!जाणून घेऊ गांडूळ खता विषयी काही महत्त्वाच्या बाबी

  गांडूळ हा जमिनीत राहणारा प्राणी आहे. तो जमिनीतील सेंद्रीय पदार्थ खातो. त्याला शरीराला आवश्यक असा भाग सोडून उर्वरित भाग विष्टा म्हणून शरीरातून बाहेर टाकतो. त्यालाच…

• गंधक एक आवश्यक अन्नद्रव

  गंधक हे पिकांच्या वाढीसाठी लागणारे एक आवश्यक अन्नद्रव्य आहे. पूर्वी शास्त्रज्ञ गंधकाला दुय्यम अन्नद्रव्य संबोधित होते…

• अशाप्रकारे करा शेणखताचा वापर म्हणजे वाढेल उत्पन्न

  पीक कोणतेही असो कृषि विद्यापीठ, संधोधन केंद्रे शेणखत वापरण्याची शिफारस हमखासस करतात. तरी शेनखत वापराचे प्रमाण खूप कमी शेतकर्यांमधेक आढळते. इथे विनंती करतो कृपया प्रत्येकानी…

• कांदा उत्पादक शेतकऱ्यांनो पटकन करा हे काम नाहीतर होणार हजारोच नुकसान

  भारतात कांदा कर्नाटक, गुजरात, आंध्र प्रदेश, बिहार, उत्तर प्रदेश, पंजाब, हरियाणा कर्नाटक आणि महाराष्ट्र ही राज्यात केली जाते. तसेच महाराष्ट्राचे कांदा लागवडीत सर्वात जास्त योगदान…

• वाचा कपाशी वर येणाऱ्या बोंडअळ्यांचे विविध प्रकार

  कापूस पिकावर मुख्यत्वे 16 प्रकारच्या किडी आढळून येतात.त्यापैकी 3 प्रकार हे बोंडअळीचेच आहेत. तर कोणकोणत्या प्रकारच्या बोंडअळ्या कापसावर येतात त्या ओळखाव्या कश्या आणि त्यांचे एकात्मिक…

• जैविक कीटकनाशके वापरणे गरजेचे आहे की नाही? कोणकोणती जैव किटनाशके वापरावीत

  कीटकनाशकांचा वाढता वापर,आहारात मिळणारे त्यांचे अंश,मानवी शरीरावर त्यांचे होणारे त्यांचे दुष्परिणाम पाहता फक्त किटनाशकांवर अवलंबून न राहता एकात्मिक कीड व्यवस्थापन पद्धती वापरणे काळाची गरज बनली…

• पावसाळ्यात किट व्यवस्थापनासाठी पिकांची कशी काळजी घ्यावी

  खरीप हंगाम हा नेहमी भरगोस पीक देऊन जात असतो.खरिपातील पिके पावसाच्या पाण्यावर घेतली जातात. तसेच पावसाच्या उघडझाप झाल्यामुळे अनेक किडी व बुरशीजन्य रोग फैलावण्यास पोषक…

• वांगी पिकामध्ये येणाऱ्या विविध किडी कोणकोणत्या

  कोणतंही भाजीपाला पीक घ्या. कीड व रोगांचे योग्य व्यवस्थापन न केल्यास नुकसान हे अटळ असते त्यामुळेच पिकातील कीड ओळखून वेळीच प्रतिबंध व निर्मुलन उपाय करणे…

• उसाचे पाचट न जाळता कूजवा शेतात वाढेल भरघोस उत्पन्न

  आपल्याकडे बरेच शेतकरी ऊस तोडणी केल्यानंतर पाचट जाळून टाकतात.परंतु हे पाचट न जाळता ती कुजवल्यासकिंवा तिचा आच्छादन म्हणून वापर केल्यास ऊस उत्पादन वाढीसाठी तसेच मजूर…

• पिकांसाठी उपयुक्त आहे ह्युमिक ऍसिड,तुम्ही कशा पद्धतीने बनवाल घरच्या घरी

  आता शेतकरी शेतीमध्ये उत्पन्न वाढावे यासाठी मोठ्या प्रमाणावर रासायनिक खतांचा वापर करतात. परंतु या रासायनिक खतांचा आणि कीटकनाशकांचा वापर हा पिकांसाठी, मातीच्या आरोग्यासाठी पर्यायाने पर्यावरणासाठी…

• वाचा घाटेअळी/हिरवी बोंड अळी कशी करते नुकसान

  शेतकऱ्यांनी घाटेअळी व हिरवी बोंड कडे खुप गांभीर्याने लक्ष देण्याची गरज आहे तीचे शास्त्रीय नावHelicovorpa armigera हे असून तीच इग्रजी नाव:-Gram pod borer,Cottonball .…

• जाणून घ्या कीड नियंत्रणामध्ये पिवळे व निळे चिकट सापळे कसे काम करतात

  पिवळे व चिकट सापळे हे मुख्यत: रसशोषक किडी नियंत्रनाचे काम करतात. पिवळा चिकट सापळा:-पांढरी माशी,मावा,तुडतुडे हे कीटक आकर्षित होतात. निळा चिकट सापळा:-फुलकिडे(थ्रीप्स),नागअळीचे पतंग,चौकोनी टिपक्यांचे पतंग…

• जैविक कीड व्यवस्थापनाचे तत्त्व

  जिवो जीवस्य जीवनम” हे निसर्गाचे अबाधित व अटळ चक्र आहे. या संपूर्ण नैसर्गिक तंत्राचा वापर पिकातील किडीच्या नियंत्रणासाठी करणे शक्य आहे. यालाच जैविक कीड नियंत्रण…

• ब्रोकोली लागवड करायची आहे, तर अशा पद्धतीने करा अचूक खत व्यवस्थापन होईल फायदा

  ब्रोकोली हा एक परदेशी भाजीपाला आहे. ब्रोकोली आणि आपल्या नेहमीच्या खाण्यातील कोबी यांची कुळ, जाते आणि प्रजाती एकच आहेत या भाजीचे मुळस्थान इटली हेच आहे.…

• करा अशाप्रकारे जैविक कीड नियंत्रण.

  एक जीव दुसऱ्या जीवावर जगतो हा निसर्ग नियमाच आहे. त्यामुळे पिकावर किडी आल्या की त्यावर जगणाऱ्या किडी या येतातच. त्यांचा फडशा पडतात. जवळजवळ ९८ टक्के…

• अमावस्येच्या आधी किंवा नंतर कीटकनाशक फवारणी-विज्ञान की अंधश्रद्धा.

  सोयाबीन-कपाशी(कापूस) पिके सध्या जोमात आहेत. लागवडीपासून कापणीपर्यंत विविध किडींचा पिकावर प्रादुर्भाव होत असतो.…

• केळी उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी विशेष : 'ह्या' रोगावर सापडला उपचार

  भारतात फळबाग लागवड हे हमीचे पिक मानले जाते असेच एक पिक म्हणजे केळीचे पिक. पण ह्या हमीच्या केळी पिकात एक महाभयंकर रोग ह्याच्या उत्पादनात खुपच…

• एकात्मिक कीड व्यवस्थापन संकल्पना

  एकात्मिक कीड व्यवस्थापन म्हणजे जेव्हा आपण पारंपरिक पद्धती(Cultural Method),जैविक पद्धती(Biological Methods),यांत्रिक पद्धती(Mechanical Method), व सर्वात शेवटी रासायनिक पद्धती(Chemical Method) या पद्धतींचा एकत्रित किंवा या क्रमाने…

• रसशोषक कीड थ्रीप्स बघा किती करतात नुकसान.

  फुलकिड्याचा (थ्रिप्स) चा प्रादुर्भाव राज्यातील बहुतांश भागात आढळून येतो. या किडीच्या नियंत्रणासाठी वेळीच प्रयत्न करणे आवश्यक आहे.…

• जाणून घ्या मित्रकिटक गवळण/प्रार्थना कीटक विषयी अधिक महिती

  जगभरात प्रार्थना कीटकांच्या 33 वर्गातून 460 जातीमध्ये 2400 इतक्या प्रजाती आढळतात. त्यामधील 162 प्रजाती भारतामध्ये आढळून येतात.…

• विविध कीटकांच्या अळी अवस्थेवर प्रभावी नियंत्रण मिळवणारी मित्रबुरशी:- मेटारझिअम ऍनीसोप्लीई

  आजपर्यंत आपण अनेक किडींच्या नियंत्रणासाठी विविध प्रकारची रासायनिक कीटकनाशके वापरली असतील.काही आंतरप्रवाही असतील,तर काही स्पर्शशील-पोटविषे पण या विविध किडींवर वर फ़क्त रासायनिक कीटक नाशकेच उपाय…

• शाश्वत शेती उत्पादनासाठी सल्फर, कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियमचे महत्त्व

  सल्फर (एस), मॅग्नेशियम (एमजी) आणि कॅल्शियम (सीए) ची आवश्यकता गहन पीक उत्पादन प्रणालीमध्ये महत्त्वपूर्ण ठरत आहे. जमिनीतून या पोषणाची कमी किंवा अयोग्य उपलब्धता ही शाश्वत…

• स्पोडोप्टेरा लिट्यूरा(पाने खाणारी अळी) व एकात्मिक व्यवस्थापन

  आपण ज्या किडीच्या बोलनार आहोत,तिचे शास्त्रीय नाव आहे स्पोडोप्टेरा लिट्युरा. तंबाखूवरील मुख्य अळी म्हणूनही तिला संबोधले जाते.…

• जाणून घ्या निंबोळी अर्काचे फायदे.

  निंबोळीतील अझाडिरेक्टीन या घटकामुळे कीड झाडापासून दूर राहते, त्यांना अपंगत्व येते, किडींचे जीवनचक्र संपुष्टात आणण्याची शक्ती या घटकात आहे.…

• आंतरप्रवाही कीटकनाशक कोणत्या प्रकारच्या किडिंच्या निर्मुलनासाठी वापरले जाते?

  कीटकनाशकांचा फवारणीसाठी वापर करत असताना लेबल क्लेम वर किंवा कीटकनाशकाच्या बॉटलवर तुम्ही SYSTEMIC INSTECTICIDE (आंतर प्रवाही कीटकनाशक) हा शब्द वाचला असेल.…

• धसका कीटक नाशकांचा

  शेतातील रासायनिक कीटकनाशकांच्या वाढत्या वापराचे दुष्परिणाम समोर येत आहेत. त्यामुळे सेंद्रिय शेतीवर भर देण्यासाठी शेतक-यांना प्रोत्साहन दिले जात आहे. रासायनिक कीटकनाशकांमुळे अनेकदा जीवावर बेतते.…

• पक्षी किटक व्यवस्थापणामध्ये कशी मदत करतात?

  पक्षी म्हटलं की चिमणी,मैना,कावळा,बुलबुल असे अनेक छोटे-मोठे पक्षी डोळ्यासमोर येतात. रब्बी हंगामात पीक जेव्हा काढणीला येते,जसे ज्वारी, तेव्हा पिकामध्ये पक्ष्यांचा भरपूर त्रास जाणवतो.…

• हळद पिकावरील कंदमाशीचे नियंत्रण कसे करावे?

  कंदमाशी या किडीमुळे हळद पिकामध्ये ४५ ते ५० टक्के नुकसान होते. ही कीड ऑक्टोबर महिन्यापासून ते पिकाच्या काढणीपर्यंत नुकसान करते.…

• जाणुन घ्या ब्लिस्टर बीटल विषयी अधिक महिती

  बऱ्याच वेळेला चटक लाल रंगाचे काळ्या शरीरावर पट्टे असणारा कीटक टोमॅटो,बटाटा,वांगी, भेंडी, कपाशी या फुलांवर,पानावर कुरतडताना पहिला असेल. त्याच्या रंगामुळे आकर्षक व उठून दिसतो.…

• ट्रायकोडर्मा या मित्रबुरशीचे फायदे व एकात्मिक रोग व्यवस्थापनामधील महत्व

  आजपर्यंत आपण अनेक बुरशीजनीत रोगांच्या नियंत्रणासाठी विविध प्रकारची रासायनिक बुरशीनाशके वापरली असतील.…

• पिकाची कीड-रोगप्रतिकारक क्षमता वाढवन्यासाठी कोणकोणती खते वापरू शकतो?

  मानवासह इतर सर्व प्राणीमात्रांमध्ये सर्वांगीण पोषणासाठी जशी सकस आणि समतोल आहाराची गरज असते, त्याच प्रमाणे वनस्पतींना देखील विशिष्ट अशा अन्नद्रव्यांची गरज असते.…

• सौराष्ट्र विभागातील बीटी कापसाचे उत्पादन आणि गुणवत्ता वाढवण्यासाठी पोटॅशियमच्या व्यवस्थापनावर इंटरनॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ पोटॅशचं वेबिनार

  भारताच्या सौराष्ट्र प्रदेशातील बीटी कापसाचे उत्पादन आणि कापसाची गुणवत्ता जास्त वाढवण्यासाठी पोटॅशियमचे व्यवस्थापन" या विषयावर कृषी जागरणच्या फेसबुक पेजवर शनिवारी फेसबुक लाईव्ह आयोजित केले. हे…

• कपाशीची पाने लाल पडत आहेत का? तर करा ही उपाय योजना

  कपाशी हे महाराष्ट्रातील प्रमुख नगदी पीक आहे. कपाशीची लागवड महाराष्ट्रातील बऱ्याच भागांमध्ये मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते. यावर्षी बऱ्याच ठिकाणी जास्त पाऊस होत असल्याने कपाशी पिकावर…

• फळे, धान्याच्या गुणवत्तेसाठी पालाश महत्त्वाचे

  पिकामध्ये प्रत सुधारण्याच्या दृष्टीने पालाश महत्त्वाचे आहे. फळांचा आकार वाढविणे, रंग आकर्षक करणे, टिकवणक्षमता वाढविण्यासाठी पालाश हा घटक महत्त्वाचा आहे. तृणधान्य पिकांच्या प्रतीमध्ये सुधारणा होते.…

• धोकादायक आहेत कांद्यावरील विषाणूजन्य रोग; करा अशा पद्धतीने व्यवस्थापन

  कांदा आहे प्रमुख पिकांपैकी एक पीक आहे.परंतु रोगांच्या बाबतीत अतिशय संवेदनशील पीक म्हणून ओळखली जाते.कांदा पिकावर पडणार्याी रोगांमुळेकांद्याचे उत्पादन, दर्जा व साठवणूक इत्यादींवर विपरीत परिणाम…

• गव्हाची शेती करत असाल तर पीक संरक्षणाविषयीच्या महत्त्वाच्या बाबी ठेवा लक्षात

  गहू पिकात पेरणीपासून साधारणत: तीस ते पस्तीस दिवसाचे आत तणाचे प्रमाण लक्षात घेऊन एक किंवा दोनवेळा आवश्यकतेनुसार निंदणी करून शेत तणविरहित ठेवावे. गहू पिकात अरुंद…

• शेतीमधील जैविक खतांचे महत्व व प्रभावी वापर

  निसर्गतः जमिनीमध्ये जीवाणू, बुरशीसारखे असंख्य उपयुक्त सूक्ष्मजीव आढळून येतात. हे जीवाणू जमिनीमध्ये अन्नद्रव्य व इतर उपयुक्त घटक पिकाला उपलब्ध करून देण्याचे कार्य करतात. जीवाणूंचे प्रमाण…

• एकात्मिक किड व्यवस्थापन (घाटे अळी नियंत्रण)

  घाटे अळी ही हरभ-यावरील मुख्य कोड आहे. घाटे अळी ही कोड ज्वारी, वाटाणा इ. पिकांवर उपजीविका करत असल्यामुळे या किडीचे वास्तव्य शेतात वर्षभर राहते. म्हणून…

• पी.एस.बी. या जिवाणू खताचे पीक उत्पादनातील महत्व

  पिक उत्पादनामध्ये जैविक खतांचे अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. आज आपण पी.एस.बी. या जिवाणू खता विषयी थोडी माहिती जाणून घेऊ या. (१) नेमकं पी.एस.बी. काय आहे? प्रयोगशाळेत…

• संत्रा फळांमधील तपकिरी रॉट : नियंत्रणासाठी टिप.

  संत्रावर्गीय फळपिकामध्ये ब्राऊन रॉट म्हणून ओळखले जाणारी ही स्थिती जर आपण वेळेवर थांबविली नाही तर आपल्या सकाळच्या पडणाऱ्या ओस,धुवारी किंवा दवबिंदूमुळे संत्रा फळपिकास गंभीर धोका…

• महत्वाचे! लिंबू फळबागेतील महत्त्वपूर्ण अन्नद्रव्य व त्यांचे कमतरतेची लक्षणे

  लिंबू हे पीक संवेदनशील असते त्यामुळे आवश्यक असणाऱ्या अन्नद्रव्यांचा पुरवठा कमी पडला तर त्या झाडावर विपरीत परिणाम लगेच दिसून येतो.त्यामुळे सेंद्रिय आणि रासायनिक खतांचा योग्य…

• तुमच्या शेतात काग्रेस गवत आहे? गाजर गवतापासून बनवा सेंद्रीय खत

  आपल्या शेतात गाजर गवत आहे का ? जशी बाग फुलांची बाग लावावी त्याप्रमाणे गाजर गवत आपल्या शेतात उतरत असते. अनेक शेतकऱ्यांना या गाजर गवतने नको…

• योग्य प्रकारे करा विद्राव्य खतांचा वापर

  पिकांमध्ये अन्नद्रव्याच्या कमतरतेची लक्षणे दिसल्यास लगेचच त्या अन्नघटकांच्या संबंधित विद्राव्य खतांची फवारणी केल्यास ही खते प्रभावीपणे कार्य करतात. विद्राव्य खते प्रामुख्याने सकाळी किंवा सायंकाळी पिकांवर…

• पिकांना उपयुक्त असे व्हर्मिवॉश अशा पद्धतीने बनवा घरच्या घरी

  सध्या शेतीमध्ये रासायनिक खतांचा बेसुमार वापर होत आहे.त्याचा अनिष्ट परिणाम हा जमिनीवर होताना दिसत आहे. त्यामुळे आता बर्याचश्या शेतकऱ्यांचा कल आता सेंद्रिय शेतीकडे वळताना दिसत…

• कोल्हापुरातील सोयाबीनवर तांबेऱ्याचा प्रादुर्भाव; रोगावर कसे मिळवाल नियंत्रण

  कोल्हापूर जिल्ह्यातील सोयबीन पिकावर तांबेऱ्याचा प्रादुर्भाव होत आहे. महापुरात नदीकाठच्या शेतीतील सोयाबीनचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले असताना महापुरापासून सोयाबीन आता तांबेऱ्यामुळे अडचणीत आला आहे. ऊस,…

• पिकांमध्ये दुय्यम अन्नद्रव्यांची कमतरता आणि त्यांचा अतिरेक ठरू शकतो पिकांसाठी धोकादायक

  कालच्या लेखामध्ये आपण पिकांमधील मुख्य अन्नद्रव्यांची कमतरता व त्यांचा अतिरेक यामुळे होणारे परिणाम पाहिले. या लेखात आपण काही महत्त्वाचे दुय्यम अन्नद्रव्याची पिकांसाठी असलेली उपयुक्तता आणि…

• पिकांमधील अन्नद्रव्यांची कमतरता आणि अतिरेक ठरूशकतो पिकांना नुकसानदायक

  पिकांच्या पोषक वाढीसाठी आणि चांगल्या उत्पादनासाठी मुख्य अन्नद्रव्य आणि त्यासोबतच दुय्यम अन्नद्रव्यांची आवश्य कता असते. परंतु हल्लीच्या काळामध्ये रासायनिक खतांचा वापर हा अनाठाई होत असल्याने…

• उसाच्या वाढीसाठी उपयुक्त आहे गंधक, जाणून घेऊ ऊस वाढीसाठी गंधकाचे महत्त्व

  नत्र, स्फुरद आणि पालाश या मुख्य अन्नद्रव्यांच्या सोबत सर उसासाठी गंधकाचा वापर केला तर उत्पादन क्षमता वाढते. तसेच उसाच्या पानांमध्ये हरितद्रव्य ची असलेल्या प्रमाणात सुधारणा…

• जाणून घेऊ पालाश (पोटॅश)चे महत्त्व

  वनस्पती शरीरात कुठलाही अन्नघटक एक एकटा काम करीत नाही. सर्वसाधारणपणे गरजेप्रमाणे स्फुरद आणि पालाश, सिलिकॉन व पालाश आणि तिघे एकत्र शिवाय त्यांच्याबरोबर इतर सूक्ष्म अन्नद्रव्ये…

• जाणून घ्या काही महत्त्वाच्या बुरशीनाशकांची कार्य.

  पिके घेत असताना अनेक पिकांवर वेगवेगळ्या प्रकारच्या बुरशी पडत असतात. त्यामूळे शेतातील पिकांचे अतोनात नुकसान हे होत असते . त्यामुळे त्या बुरशी ची योग्य वेळेत…

• जाणून घेऊ गव्हाचे पीक आणि जस्त यांचा परस्पर संबंध

  गहू हे भारतातील प्रमुख पीक आहे परंतु महाराष्ट्र हा गव्हाच्या सरासरी उत्पादनाच्या बाबतीत देशात खालच्या क्रमांकावर आहे.गव्हाच्या सध्या सुधारित व संकरित जाती पेरणीसाठी वापरले जातात.…

• द्राक्षावरील महत्वाच्या रोगांची ओळख व नियंत्रण.

  द्राक्ष पिकात येणा-या विविध रोगांचे आणि त्यांची ओळखण्याची लक्षणांची माहिती मोलाची ठरते यात रोग, रोगांचा प्रसार, लागणीची तीव्रता यावरून रोगास कारणीभूत असलेल्या रोगजंतूंची माहिती असणे…

• सोयाबीन पिकात वाढलाय का स्पोडोप्टेरा लिटूरा किडीचा प्रकोप! मग जाणुन घ्या त्यावरील नियंत्रण

  स्पोडोप्टेरा लिटूरा ह्या अळईला तंबाखू किड असेही म्हटले जाते याच कारण असे की भारतात ही अळई तंबाखू पिकावर जास्त करून आढळते. सोयाबीन पिकावर देखील ह्या…

• सिताफळ बागातील कीड व्यवस्थापन ; जाणून घ्या! किडींची माहिती

  सीताफळ हे कोरडवाहू तसेच डोंगराळ भागातील प्रमुख फळपीक म्हणून सुपरिचित आहे.महाराष्ट्रातील पुणे, जळगाव,धुळे आणि बीड जिल्ह्यात मोठ्या प्रमाणात सीताफळाची लागवड झालेली आढळून येते.मराठवाड्यातील बालाघाटच्या डोंगररांगामध्ये…

• बेक्टो रेझ करू शकते डाळिंबावरील तेल्या रोगाचे नियंत्रण

  डाळिंबावरील तेल्या रोग म्हटले म्हणजे डाळिंब उत्पादकांच्या तोंडचे पाणी पळते. मागील काही वर्षांपासून डाळिंब पिकावर तेल्याचा प्रादुर्भाव झाल्याने अनेक बाग उपटून टाकण्यात आलेत.या तेल्या रोगावर…

• कीटकनाशके फवारण्याची सकारात्मक व नकारात्मक परिणाम

  शेती करणं बोलणं सोपं वाटतं, पण शेतीतील एक उत्पन्न घेण्यासाठी खूप मेहनत घ्यावी लागते. पेरणीनंतर लागवड, त्यानंतर पिकांची देखभाल म्हणजेच कीड व्यवस्थापन, मग कापणी त्यानंतर…

• पिकांसाठी उपयुक्त आहे निळे हरित शैवाल आणि स्फुरद विरघळणारे जिवाणू

  पिकांसाठी उपयुक्त आहे निळे हरित शैवाल आणि स्फुरद विरघळणारे जिवाणू पिकांच्या वाढीसाठी नत्र व स्फुरद या मुख्य पोषणद्रव्य आवश्यक असतात. या अन्नद्रव्यांच्या उपलब्धतेसाठी निसर्गात कार्यरत…

• फवारणी केल्यानंतर पाऊस आला तर पुन्हा फवारणी करावी का ?

  पावसाळ्यात रोगांचा प्रादुर्भाव तुलनेने इतर हंगामांपेक्षा जास्त असतो. त्यात झडीचा व संततधार पाऊस रोगांचे नियंत्रण ठेवणे अवघड बनवतो.बऱ्याच वेळा फवारणी केल्यानंतर लगेचच पाऊस येतो त्यामुळे…

• केळी उत्पादकांचे विदारक सत्य वेळ काढून वाचा

  केळी पीकावरील मोठे संकट सी .एम.व्ही ( कुकुम्बर मॉझेक व्हाईरस ) साधारण२० वर्षा पुर्वी मोठे उत्पादन देनारे वाण म्हणून G9हे परदेशी केळी आपण भारतात उती…

• जाणून घ्या पिकांमध्ये बुरशीजन्य रोगांचा प्रादुर्भाव

  अनेक पिकांमध्ये बुरशीचााा प्रादुर्भाव झाल्याने शेतकऱ्यांना मोठ्या संकटाला तोंड द्यावे लागते म्हणजे पिकावर एकदा बुरशी पडली की त्याचा उत्पादनावर खूप मोठा परिणाम दिसून येतो त्यामुळे…

• वाचा बैलपोळा अमावस्या व बोंडअळी चा महत्वाचा संबंध

  महाराष्ट्रातील कापूस उत्पादक पट्ट्यात गेल्या 5/6 दिवसापासून पिकांना जीवदान मिळेल असा पाऊस सुरू आहे, हा पाऊस सर्वच पिकांना उपयुक्त ठरणार आहे. ह्या वर्षी मृग नक्षत्रातच…

• जमीन सुपीकतेसाठी सेंद्रिय कर्बाचे व्यवस्थापन

  जमिनीत मिसळलेल्या सेंद्रिय पदार्थाद्वारे सूक्ष्म अन्नद्रव्यांची उपलब्धता व कार्यक्षमता वाढवली जाते. कारण कुजलेल्या सेंद्रिय पदार्थाद्वारे सेंद्रिय आम्लाची निर्मिती होते. त्यातून सूक्ष्म अन्नद्रव्यांना पकडून ठेवण्याची क्षमता…

• कापूस पिकातील डोमकळी ओळख व व्यवस्थापन.

  डोमकळी अंड्यातून बाहेर पडलेली अळी, कळीमध्ये प्रवेश करते व आतील भाग पोखरते. गुलाबी बोंड अळीचा प्रादुर्भावामुळे कळीचे नुकसान झाल्यामुळे फूले आवट उमललेल्या गुलाबाच्या कळीसारखी दिसतात…

• सेंद्रिय खत कसे तयार करावे ?

  कंपोस्ट म्हणजे सेंद्रीय खत. कंपोस्ट हा इंग्रजी शब्द आहे, त्यामुळे शेतकरी संभ्रमात पडतात. कंपोस्ट आणि सेंद्रीय हे वेगवेगळे खत आहेत की काय, असे त्यांना वाटते.…

• शेणखत वापरतांना काळजी कशी घ्यावी?

  लहान क्षेत्र असलेले शेतकरी शेतातील उकिरड्यात, खड्ड्यात वर्षभर साठवलेले शेण हे खत म्हणून शेतात मिसळतात. असे शेण चांगले कुजलेले असावे. अशा शेणामध्ये हुमणी, कॉकचाफर भुंगे,…

• "काळ्या आईसाठी" उपयुक्त "काळ सोनं" म्हणजेच कंपोस्ट खत घरीच बनवा. जाणुन घ्या कंपोस्ट खत बनवण्याची पद्धत

  शेतकऱ्यांच्या भाषेत, काळ सोनं म्हणजेच कंपोस्ट खत कचरा व्यवस्थापनाचा एक उत्तम मार्ग आहे, तसेच मातीची गुणवत्ता सुधारण्याचा हा एक उपाय देखील आहे. आपण ते घरी…

• भातशेती वर होऊ शकतो ब्राउन प्लांट हॉपरच आक्रमन! काळजी घ्या नाहीतर सर्व मेहनत होईल जलमय.

  ब्राउन प्लांट हॉपर हा भातपिकाचा एक मोठा शत्रू आहे. सप्टेंबर-ऑक्टोबरमध्ये हल्ले होतात, ते झाडांच्या देठापासून आणि पानांमधून रस चोखतात. जाणुन घ्या शेतकरी मित्रांनो याचा नायनाट…

• हळदीवरील कंद माशीच्या प्रादुर्भावाकडे वेळीच लक्ष द्या...!

  सद्य परिस्थितीमध्ये शेतात गेल्यानंतर मुंगळ्याच्या आकाराचे कंदमाशीचे प्रौढ उडताना मोठ्या प्रमाणात दिसून येत असून त्याकरिता वेळीच लक्ष देऊन खालील प्रमाणे व्यवस्थापनाच्या उपाययोजना कराव्यात…

• पिकांच्या वाढीसाठी उपयुक्त आहे गंधक; जाणून घेऊन त्याची कार्य आणि महत्त्व

  गंधक हे पिकांच्या वाढीसाठी लागणारे एक आवश्यक अन्नद्रव्य आहे. वनस्पतीमधील अमिनो आम्ले तयार करण्यासाठी गंधक आवश्यक घटक आहे.जीव रासायनिक प्रक्रियेमध्ये गंधकाचा सहभाग महत्त्वाचा असून वनस्पती…

• संत्रा/मोसंबी 'फळगळ व फळसडी' मागचा अज्ञात शत्रू..."फळमाशी"

  दरवर्षी प्रमाणे या वर्षी सुद्धा पहिल्या पावसानंतर लागलीच फळमाशीचे ट्रॅप लावावेत, या बाबतीत 'निसर्ग फाऊंडेशन, अमरावती' द्वारे 'जुन-महिन्यात' दरवर्षीच जन-जागरण मोहीम राबविण्यात येते.…

• वांगी उत्पादन घेताना प्रकाशसापळे महत्त्वाचे

  वांग्यातील फळ, शेंडा पोखरणाऱ्या अळीच्या नियंत्रणासाठी तिचे सर्वेक्षण करण्यासाठी प्रकाश सापळ्यांचा उपयोग फायदेशीर ठरल्याचे आढळले आहे. तमिळनाडू राज्यात प्रचलित प्रकाशसापळ्यात थोडी सुधारणा करून त्याचा वापर…

• हुमणीचे एकात्मिक व्यवस्थापन

  सततच्या बदलत्या हवामानामुळे, उन्हाळ्यात पडणारा अवकाळी पाऊस यामुळे हुमणी या किडीचा प्रादुर्भाव मागील दोन वर्ष पासून वाढत आहे. परिणामी प्रामुख्याने पीक उत्पादनामध्ये मोठ्या प्रमाणात घट…

• मुंग्या या शेतकऱ्यांचे एक जवळचा मित्र किटक

  मुग्या या दोन प्रकारच्या असतात. त्यात काळ्या मुंग्या व लाल रंगाच्या मुंग्या. मुंगी ही शेती क्षेत्रात मित्र किटकात गणणा होते. रासायनिक शेतीत सारेच मित्र व…

• मायकोरायझा म्हणजे नक्की काय आणि त्याचा वापर काय जाणून घ्या….

  मायकोरायझा म्हणजे वनस्पतीच्या मुळांवर वाढणारी, आणि डोळ्यांना स्पष्ट दिसणारी मोठ्या आकाराची बुरशी असे आपण म्हणु शकतो. पिकाच्या मुळांवर वाढुन हि बुरशी एक प्रकारे मुळांचा विस्तार…

• तुमच्या पण शेतात वाढलाय का पांढऱ्या माशीचा प्रकोप! अहो मग डोन्ट वरी करा ह्या पद्धतीने नियंत्रित.

  पावसानंतर हवामान बदलल्यामुळे कापूस आणि इतर पिकांची पेरणी करणाऱ्या शेतकऱ्यांनी पांढऱ्या माशीबाबत थोडे सतर्क राहावे. ऑगस्ट आणि सप्टेंबरच्या शेवटच्या आठवड्यात कपाशीच्या पिकामध्ये पांढऱ्या माशीची कीड…

• असे करा रब्बी हंगामात हुमनी अळीचे एकात्मिक व्यवस्थापन

  हुमनी ही एक अतिशय नुकसान कारक बहुभक्षी कीड आहे. हुमनी अळी जमिनीमध्ये राहून विविध पिकांच्या मुळा कुरतडते. त्यामुळे पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होते. खरीप हंगामामध्ये…

• शेतकरी मित्रांनो शेतात वाळवीचा उपद्रव वाढलाय ! मग जाणुन घ्या वाळवी नियंत्रणाचा ( Termite Controle )सोपा मार्ग

  आपला भारत देश हा कृषिप्रधान देश म्हणुन ओळखला जातो. आपण आपल्या शेतात विविध पिके घेत असतो आणि पिकास विविध रोग व कीटक क्षती पोहचवत असतात.…

• खरीप हंगामातील भाजीपाला पिकांचे एकात्मिक कीड व्यवस्थापन

  खरीप हंगामातील हा काळ भाजीपाला पिके घेण्याचा आहे. भाजीपाला शेती केल्यानं आपल्याला रोजचे चलन मिळत असते. व्यवस्थापन आणि विक्री तंत्र योग्य वापरलं तर आपल्याला भाजीपाला…

• सेंद्रिय कर्ब आहे सेंद्रिय शेतीचा आधार

  सेंद्रिय किवा शाश्वत शेती ही काळाची गरज आहे. पण शेतकऱ्यांशी बोलताना आणि त्यांचे सेंद्रिय शेती बाबतचे अनुभव समजून घेताना , एक गोष्ट प्रखरतेने जाणवते कि,…

• रायझोबियम युरियाला पर्याय

  रायझोबियम हा एक जीवाणू असून तो वातावरणातील नत्र सहजीवी पध्दतीने मुळावरील गाठीमध्ये स्थिर करतो, हे स्थिर नत्र पिकांना सहज उपलब्ध होते. हे जीवाणू फक्त शेंगवर्गिय/…

• ऊस पिकामध्ये झाला हुमणी अळीचा प्रादुर्भाव, जाणून घ्या एकात्मिक नियंत्रणाची पद्धत

  महाराष्ट्रातील काही भागांमध्ये पुरेसा पाऊस न झाल्यामुळे हुमणी या किडीचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात दिसून येत आहे. भारतात हुमणीच्या साधारणपणे 300 प्रजातींची नोंद झाली आहे.…

• भेंडी पिकावरील महत्वाच्या किडी व त्यांचे एकात्मिक व्यवस्थापन

  भेंडी पिकास मावा तुडतुडे शेंडेअळी लाल कोळी या किडींचा प्रामुख्याने प्रादूर्भाव होतो भेंडी पिकावरील महत्वाच्या किडी व त्यांचे एकात्मिक व्यवस्थापन याविषयी जाणून घेऊया.…

• वनस्पतींचे प्रकाशसंश्लेषण काय देते, प्रकाश संश्लेषण कोठे होतो?

  ग्रहावरील प्रत्येक सजीव गोष्टीला जगण्यासाठी अन्न किंवा उर्जा आवश्यक आहे. काही प्राणी इतर प्राण्यांवर अन्न देतात, तर इतर त्यांचे स्वत:चे पोषक उत्पादन करतात. ते प्रकाश…

• जमिनीची सुपीकता कशी वाढवाल ? जमिनीची देखभाल कशी कराल?

  जमीन हा निसर्गाकडून मिळालेला अनमोल ठेवा आहे. परंतु, बहुसंख्य शेतकरी तिच्याकडे दुर्लक्ष करतात. गेल्या २५ ते ३० वर्षांत जमिनीची सुपीकता वेगाने ऱ्हास होत असल्याचे दिसून…

• तूर पिकाच्या वाढीकडे द्या लक्ष, ही घ्या दक्षता

  शेतकऱ्यांनी तुरीची बागायती लागवड केली असेल अशा शेतकऱ्यांनी पिकास कमीत कमी तीन वेळा पाणी द्यावे. त्यासाठी वाढीच्या अवस्था लक्षात घ्याव्यात. जेणेकरून नेमके पाणी किती द्यायचे…

• उसावरील रोगांचा प्रादुर्भाव लगेच ओळखा नाहीतर होईल मोठं नुकसान

  उस पीक वाढीच्या अवस्थेत असताना कांडी कूज, पोक्का बोईंग तसेच पानावरील तपकीरी ठिपके, तांबेरा रोगाचा प्रादुर्भाव दिसतो आहे. रोगांची लक्षणे तपासून उपाययोजना कराव्यात. सध्या आडसाळी…

• कपाशीवरील गुलाबी बोंड अळीच्या प्रतिबंध व व्यवस्थापनासाठीच्या काही महत्त्वाच्या टिप्स

  कपाशीवरील गुलाबी बोंड अळी अलीकडील काही काळात शेतकऱ्यासाठी कपाशीवरील एक महत्त्वाची नुकसानदायक कीड म्हणून समोर आली आहे. परंतु या किडीच्या प्रतिबंधासाठी व व्यवस्थापनासाठी खालील निर्देशित…

• जाणून घ्या! पिकांच्या पोषण संरक्षणातील पोटॅशचे महत्त्व

  वनस्पतीच्या शरीरात कुठलाही अन्नघटक एक एकटा काम करीत नाही. सर्वसाधारणपणे गरजेप्रमाणे स्फुरद आणि पालाश, सिलिकॉन व पालाश आणि तिघे एकत्र शिवाय त्यांच्याबरोबर इतर सूक्ष्म अन्नद्रव्ये…

• शाश्वत शेती उत्पादनासाठी सल्फर, कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियमचे महत्त्व

  सल्फर (एस), मॅग्नेशियम (एमजी) आणि कॅल्शियम (सीए) ची आवश्यकता गहन पीक उत्पादन प्रणालीमध्ये महत्त्वपूर्ण बनत आहे. जमिनीतून या पोषणाची कमी किंवा अयोग्य उपलब्धता ही शाश्वत…

• तुमच्या शेतात काग्रेस गवत आहे? गाजर गवतापासून बनवा सेंद्रीय खत

  आपल्या शेतात गाजर गवत आहे का ? जशी बाग फुलांची बाग लावावी त्याप्रमाणे गाजर गवत आपल्या शेतात उतरत असते. अनेक शेतकऱ्यांना या गाजर गवतने नको…

• कसे कराल शेतातील शंखी गोगलगायीचे व्यवस्थापन

  काही शेतात शंखी गोगलगायीचा प्रादुर्भाव आढळतो, यामुळे पिकांचे मोठे नुकसान होते. या शंखी गोगलगायीचे व्‍यवस्‍थापन करण्‍या करिता पुढील प्रमाणे उपाय योजना करण्‍याचा सल्‍ला वसंतराव नाईक…

• कडुनिंबापासून बनवा कीटकनाशक आणि वाचवा हजारो रुपये

  या घरगुती कीटकनाशकाच्या वापराने शेती रासायनिक कीटकनाशकांच्या गंभीर परिणामापासून मुक्त होईल.कडुनिंब एक अप्रतिम झाड आहे ज्याला डॉक्टराची उपमा दिली जाते. औषधी गुणधर्म त्याच्या पानांपासून ते…

• जैविक शेतीसाठी आवश्यक आहे मृदा अमृत, जाणून घ्या तयार करण्याची पद्धत

  मृदा अमृत हे आपल्या जमिनी साठी खूप महत्त्वाचे आणि जमिनीची ताकद वाढवण्यासाठी फायदेशीर ठरते यामध्ये कोणताही खर्च शेतकऱ्यांना येत नाही. पिके सशक्त राहतात. जर जमीन…

• कपाशीवरील रस शोषणाऱ्या किडींचे एकात्मिक व्यवस्थापन

  कापूस पिकात सुरूवातीच्या काळात प्रामुख्याने मावा, तुडतुडे, फुलकिडे या या रस शोषणाऱ्या किडींचा प्रादुर्भाव आढळून येतो. शेतकरी बांधवांनी कापूस पिकाबाबत नियमित सर्वेक्षण करून किडींचे योग्य…

• मका पिकावरील लष्करी अळीचे व्यवस्थापन

  महाराष्ट्रात सगळीकडे मका पिकावरील लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव आढळून येत आहे. त्यामुळे वेळीच उपाययोजना करणे अत्यंत गरजेचे आहे. त्या अनुषंगाने लष्करी आळी चे एकात्मिक व्यवस्थापन कसे…

• असा करा गोमूत्राचा वापर, होईल शेतीत भरपूर फायदा

  गोमुत्र मध्ये पिकाची वाढ व उत्पन्नावर निश्चित चांगले परिणाम करणारी द्रव्ये आहेत. गोमूत्र एकाच वेळेस तीन प्रकारे पिकाला मदत करते. ते म्हणजे खत म्हणून, हार्मोन…

• जाणून घेऊयात गांडूळ खत तयार करण्याच्या पद्धती

  भारतात आगोदर रासायनिक खत यायच्या अगोदर शेतकरी शेणखत, कंपोस्ट खत, गाळाचे खत तसेच पिकांची फेरपालट यांचेद्वारे जमिनीची सुपिकता टिकवून ठेवत असे. परंतु कालांतराने शेतकरी रासायनिक…

• जाणून घेऊयात पीक पोषणात मुख्य अन्नद्रव्यांची कार्य आणि महत्त्व

  पिकांच्या योग्य वाढीसाठी 18 अन्नद्रव्यांची आवश्येकता असते. प्रत्येक अन्नद्रव्ये पिकांच्या शरीरात विशिष्ट प्रकारचे कार्य करीत असते. दुसरी अन्नद्रव्यांची कमतरता भासली तर पिकांवर त्याचा वाईट परिणाम…

• निंबोळी अर्क - एक उत्कृष्ठ कीड प्रतिरोधक, जाणून घ्या तयार करण्याची पद्धत

  निंबोळी अर्क म्हणजे कडुलिंब या झाडाच्या बियांपासून, ज्यांना निंबोळ्या (किंवा निंबोण्या) म्हणतात, काढलेला अर्क होय. कडुलिंबाच्या झाडामध्ये असलेले 'झाडिराक्टीन' कीटकनाशकाचे काम करते. या घटकाचे प्रमाणाच्या…

• माईकोरायझा एक उपयुक्त बुरशी, जाणून घ्या या बुरशीविषयी

  पपई ,केळी,मिरची, हळद,ऊस,सोयाबीन, कापूस,संत्रा,अद्रक, अश्या पिकाची लागवड करता आहात किंवा केली आहे का? तर यासाठी अतिशय उपयुक्त माईकोरायझा वापर करा व उत्पादनात वाढ करा. ही…

• कोणती आहेत हिरवळीचे खते तयार करण्यासाठी लागणारी पिके आणि त्याचे फायदे

  कोणती आहेत हिरवळीचे खते तयार करण्यासाठी लागणारी पिके आणि त्याचे फायदे हिरवळीचे खत म्हणजे शेतात वाढलेल्या हिरव्या वनस्पती, झाडांचा पाला किंवा पानांचं कोवळ्या फांद्या बाहेरून…

• जाणून घ्या वेगवेगळ्या पिकावरील वेगवेगळी तणनाशके

  तणनाशक म्हणजे उपयोग नसणाऱ्या वनस्पती नियंत्रणात आणण्यासाठी वापरले जाणारे एक रसायन जे की पिकामध्ये मोठ्या प्रमाणात जर तण येते त्यांच्या प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी तणनाशक वापरले जाते.…

• स्पेंट मशरूम कंपोस्टचे मूल्यवर्धन, २ महिन्यांत तयार होते उत्कृष्ट प्रतीचे खत

  स्पेंट मशरूम सबस्ट्रेट हे आधीच अर्धवट कुजलेल्या अवस्थेत असते. तसेच त्यात अळिंबी बुरशीचे धागे शिल्लक असल्याने कमी कालावधीत (२ महिन्यांत) उत्कृष्ट प्रतीचे कंपोस्ट खत तयार…

• कीडनाशक, तणनाशक हाताळतांना व फवारतांना दक्षता हवीच

  शेती व्यवसाय करताना शेतकऱ्यांना नाना विविध समस्यांना तोंड द्यावे लागते. पिकावर पडणाऱ्या रोग व किडींच्या बंदोबस्त करण्यासाठी शेतकरी तणनाशके, बुरशीनाशके, रोगनाशके यांची फवारणी करतात. मात्र…