हळद शेती : हळद पिकावरली संकटामुळे उत्पादक शेतकऱ्यांचा चेहऱ्याचा रंग उडाला

महाराष्ट्रातील नांदेड जिल्ह्यात हळदीच्या उत्पादनात मोठी घट झाली आहे. यावेळी तुरीला चांगला भाव मिळत असल्याचे शेतकरी सांगतात. पण तरीही आपल्याला त्याचा फायदा होत नाही. मराठवाड्यातील हिंगोलीनंतर नांदेड जिल्ह्यात सर्वाधिक हळदीचे पीक घेतले जाते.जिल्ह्यातील केळीच्या बागांची जागा आता हळद पिकांनी घेतली आहे.

शेतकऱ्यांना हळद लागवडीतून चांगला नफा मिळत होता. परंतु आता हळदीचा रंगही फिका होऊ लागला आहे. निसर्गाची अवकृपा. यंदा अतिवृष्टी व अवकाळी पावसामुळे उत्पादनावर थेट परिणाम झाला आहे. सध्या हळद काढणी व काढणी सुरू आहे.शेतात हळद कुजल्याचे शेतकऱ्यांच्या निदर्शनास आले आहे. त्याचा उत्पादनावर परिणाम होत आहे, यावेळी दर वाढत असले तरी उत्पादनात घट होत असल्याचे शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे, अशा स्थितीत खरिपातील सोयाबीन, कापूस, उडीद, हरभऱ्याचे नुकसान होत असून आता हळद उत्पादक शेतकरी नाराज झाले आहेत. कारण सरकारी अनुदानाच्या श्रेणीतही हळद येत नाही.त्यामुळे नुकसान कसे भरून निघणार याची चिंता शेतकऱ्याला सतावत आहे.
 

हळद सडण्याचे नेमके कारण काय

 

हिंगोलीची पारंपारिक पिके सोडल्यानंतर नांदेड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांनीही पीक पद्धतीत बदल करून हळदच्या लागवडीवर भर दिला. या वर्षी निसर्गाच्या प्रकोपाचा परिणाम अजूनही पिकांवर जाणवत आहे, ती पूर्णपणे जमिनीत कुजली आहेत, त्यामुळे भरून न येणारे नुकसान झाले आहे, आता काढणी सुरू झाली आहे, दरम्यान आणखी किती नुकसान होईल याचा अंदाज शेतकरी घेत आहेत.

 

 

२१ हजार हेक्टरमध्ये हळदीचे पीक

गेल्या आठ-दहा वर्षांत हळदीमुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढले, त्यामुळे नांदेड जिल्ह्यात 21 हजार हेक्‍टरवर हळदीची लागवड केली जात आहे, मात्र यंदा क्षेत्र वाढले असले तरी उत्पादनात मोठी घट, भाव हळदीचा भाव सध्या 9 ते 10 हजार रुपये क्विंटल आहे मात्र कमी उत्पादनामुळे शेतकऱ्यांना फारसा फायदा होत नाही.

 

अनुदानाचा लाभ नाही, पीक विमा नाही

 

तुरीचे पीक अनुदानाच्या श्रेणीत येत नसल्याने नुकसान होऊनही भरपाई मिळण्याची शक्यता नाही. दुसरीकडे हळदीवर पीक विमा लागू होत नाही, त्यामुळे उत्पादन घटले व वाढले तरी नफा-तोटा शेतकऱ्यांना सहन करावा लागत आहे.शासनाने यातून मार्ग काढावा, अशी मागणी होत आहे.