Success Story: भारतात (India) पूर्वीपासूनच शेती मोठ्या प्रमाणत केली जात आहे. मात्र आता त्याच शेतीमध्ये (Farming) अनेक बदल होत आहेत. बागायती पिकांमध्ये अधिक भर पडत आहे. तसेच बाजारात मागणी असणाऱ्या पिकांची लागवड शेतकरी (farmers) मोठ्या प्रमाणत करत आहेत. अशाच एका सिव्हिल इंजिनीअरिंग (Civil Engineering) केलेल्या ताईने मशरूम शेतीमध्ये यश मिळवले आहे.
असेच एक बागायती पीक म्हणजे मशरूम (mushroom). शहरांमध्ये त्याची मागणी आणि वापर वाढत आहे. ते वाढवणे खूप सोपे आहे. यामुळेच शेतकरी आणि सुशिक्षित तरुणही अतिरिक्त उत्पन्न मिळविण्यासाठी 6 बाय 6 खोल्या असलेले मोठे युनिट्स उभारत आहेत.
एक महिला शेतकरी गुजरातची अंजनाबेन गामित (Anjanaben Gamit) आहे, जिने सिव्हिल इंजिनीअरिंग केल्यानंतर मशरूमचे उत्पादन सुरू केले आणि आज त्यांचे देशभरात नाव आहे. घराच्या कार पार्किंगमध्ये मशरूमची लागवड (Mushroom cultivation) करणाऱ्या अंजनाबेन गामीत आज मशरूमसोबतच मशरूमच्या बियांचाही व्यवसाय करत आहेत.
शेतकऱ्यांनो द्या लक्ष! गव्हाच्या या जाती एका हेक्टरमध्ये 96 क्विंटलपर्यंत देणार बंपर उत्पादन...
4 दिवसांच्या प्रशिक्षणानंतर मशरूम वाढतात
अंजनाबेन गामीत यांनी अनेक वर्षे स्थापत्य अभियंता म्हणून काम केले. एके दिवशी मशरूमच्या लागवडीबद्दलचा लेख वाचला तेव्हा शेतीची उत्सुकता निर्माण झाली. यानंतर अंजनाबेन यांनी मशरूम लागवडीची माहिती गोळा करण्यास सुरुवात केली.
जेव्हा मशरूमची लागवड करण्याचा निर्णय घेतला तेव्हा त्याने 4 दिवसांचे प्रशिक्षणही घेतले आणि 2017 मध्ये स्वतःच्या घराच्या कार पार्किंगमध्ये मशरूमचे उत्पादन सुरू केले.
अंजनाबेन यांनी सुमारे 11,000 रुपये खर्चून बांबू आणि ग्रीन शेडमधून मशरूमचे युनिट बनवले आणि तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानुसार स्पॉन (मशरूम बियाणे), पॉलिथिन पिशव्या आणि रसायने (कार्बेन्डाझिम आणि फॉर्मेलिन) गोळा करून मशरूमची लागवड सुरू केली. युनिटची स्थापना केल्यानंतर 2.5 महिन्यांत 140 किलो मशरूम वाढले, ज्याची विक्री करून 28,000 रुपये कमावले.
सोन्या-चांदीच्या किमतीत बदल; सोने 6197 रुपयांनी स्वस्त; फटाफट पहा नवे दर...
मेहनतीनंतर बंपर नफा कमावला
अंजनाबेन गामीत यांनाही सुरुवातीला मशरूम लागवडीबाबत अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागले. कधी तांत्रिक अडचण तर कधी मशरूम उत्पादनात काही अडचण असायची. अशा गोष्टी हळूहळू समजल्यानंतर अंजनाबेन यांनी 18 महिन्यांत आपले युनिट वाढवले आणि 1 लाख 72 हजार रुपये खर्चून मोठ्या प्रमाणावर मशरूमचा व्यवसाय करण्यास सुरुवात केली.
आता मशरूमचे उत्पादनही वाढले आणि नफाही वाढला, सन 2017 ते 2019 या काळात अंजनाबेन यांनी 250 किलो मशरूमच्या बिया टाकून सुमारे 1,234 किलो मशरूमचे उत्पादन केले. त्यामुळे त्यांचे उत्पन्नही ८८ हजारांवरून ३ लाखांवर पोहोचले. आता अंजनाबेनची ओळख आजूबाजूच्या लोकांमध्ये झाली आणि लोक त्यांच्या युनिटला भेटायला येऊ लागले.
येथे मशरूम विकले जातात
अंजनाबेन यांनी मशरूमची लागवड सुरू केली, पण त्याची विक्री कुठे करावी हे समजत नव्हते. त्यानंतर कुटुंबीय आणि नातेवाईकांच्या मदतीने मशरूमची विक्री सुरू केली. काही वेळाने तिने आपल्या युनिटमधून बाहेर पडणाऱ्या 100 ते 200 ग्रॅम मशरूमचे पॅकेट बनवून अंगणवाडी सेविका, छोटे दुकानदार आणि भाजी विक्रेत्यांना पुरवठा करण्यास सुरुवात केली.
जेव्हा लोकांना मशरूम आवडतात, तेव्हा फोनवरच ऑर्डर मिळू लागल्या, त्यानंतर मशरूमचे पॅकेज होम डिलिव्हरीद्वारे घरी पाठवले गेले. अंजनाबेनचे यश जिल्हा प्रशासनाच्या निदर्शनास आल्यावर जिल्हाधिकाऱ्यांनी सुरू केलेल्या सेंद्रिय मार्केट डेस्कच्या माध्यमातून मशरूमची विक्री सुरू केली.
आज अशाच प्रकारे अंजनाबेन गामीत मशरूम लागवडीसोबतच मशरूम बियाण्याचा व्यवसाय करत आहेत. तिने आपल्या व्यवसायात प्रादेशिक लोकांनाही जोडले आहे आणि त्यांना रोजगारही देत आहे. मशरूम आणि मशरूम स्पॉन उत्पादनाच्या लागवड आणि कृषी क्षेत्रात अंजनाबेन गामित यांच्या यशस्वी प्रयत्नांसाठी भारत सरकारने देखील सन्मानित केले आहे.
महत्वाच्या बातम्या:
राज्यातील या भागात पावसाची जोरदार बॅटिंग; काही तासांत आणखी मुसळधार कोसळणार
केंद्रीय कर्मचाऱ्यांची लॉटरी! ऑक्टोबरमध्ये मिळणार थकबाकीसह 4% वाढीव DA; जाणून घ्या किती पगार वाढणार
Share your comments