isro's sensor मिळेल पीक लागवडीपासून ते पिकण्यापर्यंतची संपूर्ण माहिती, खासियत वाचा

शेतीला चालना देण्यासाठी आजच्या काळात नवनवीन तंत्रे विकसित केली जात आहेत, जेणेकरून शेतकऱ्यांना शेतीच्या कामात आराम मिळावा आणि अधिक माहिती मिळाल्यावर शेतकरी बांधवांना पिकाचे चांगले उत्पादन घेता येईल. नवीन तंत्राद्वारे शेतकऱ्यांचा लागवडीचा खर्च कमी होऊन कमी वेळेत चांगला नफा मिळतो.

दरम्यान, रायपूरच्या कृषी शास्त्रज्ञांनी इंदिरा गांधी कृषी विद्यापीठात असे सेन्सर बसवले असून, त्यावरून लागवडीपासून कापणीपर्यंतची संपूर्ण माहिती उपलब्ध होणार आहे.वास्तविक, इंदिरा गांधी कृषी विद्यापीठात एडी कोवारीस फ्लक्स टॉवर बसवण्यात आला आहे. हा टॉवर बसवल्यानंतर जमिनीचे तापमान व वातावरणातील आर्द्रता मोजून हवामानाचा अंदाज बांधता येणार आहे. हे उपकरण नॅशनल रिमोट सेन्सिंग सेंटर (NRSC), ISRO, भारत सरकार द्वारे अंतराळ विभागाच्या अर्थसहाय्याने नॅशनल हायड्रोलॉजी प्रोजेक्ट अंतर्गत स्थापित केले गेले आहे.

या सेन्सरद्वारे वनस्पती आणि त्याच्या आजूबाजूच्या वातावरणात कार्बन, पाणी आणि उष्णतेचा प्रवाह शोधला जातो. हा सेन्सर वेगवेगळ्या वेळेच्या स्केलवर म्हणजे तास, दिवस, ऋतू आणि वर्ष यानुसार हवेतील वस्तुमान आणि ऊर्जा प्रवाहातील सूक्ष्म चढउतार मोजण्यास सक्षम असेल. या तंत्राद्वारे, उपकरणामध्ये बसवलेले सेन्सर प्रत्येक पाच मिनिटांच्या अंतराने शास्त्रज्ञांना मातीचे तापमान, मातीचा उष्णता प्रवाह, मातीची आर्द्रता, पर्जन्यमान, सापेक्ष आर्द्रता, हवेचे तापमान आणि सौर विकिरण इत्यादी पन्नासपेक्षा जास्त घटकांची माहिती देतील.
या संपूर्ण प्रक्रियेत लागवडीपासून ते पिकाची परिपक्वता होईपर्यंत बियाणांच्या डेटाबेसच्या आधारे शेतकऱ्यांना माहिती दिली जाईल. रेकॉर्डमुळे शेतकऱ्यांना कृषी विद्यापीठात तयार केलेले बियाणे वापरता येणार आहे.

कार्बन डायऑक्साइडचे प्रमाण देखील मोजता येईल (The Amount Of Carbon Dioxide Can Also Be Measured)

या तंत्राद्वारे पिकांवरील वायूच्या परिणामाचीही माहिती मिळण्यास मदत होणार आहे. त्याच्या मदतीने वातावरणातील कार्बनिक वायू देखील शोधला जाईल. त्यामुळे पिकातून निर्माण होणारा विषारी वायू रोखण्यास मदत होईल