1. कृषीपीडिया

Maize Variety: मक्याच्या सुधारित जाती आणि त्यांच्या विशेषता

मित्रांनो देशात खरीप हंगामातील मुख्य पीक म्हणून भातापाठोपाठ मक्याला महत्त्वाचे स्थान आहे. मक्याची उपयुक्तता लक्षात घेऊन त्याचे उत्पादन वाढविण्यासाठी कृषी शास्त्रज्ञांकडून प्रयत्न केले जात आहेत. यासाठी कृषी शास्त्रज्ञांनी कमी पाण्यात जास्त उत्पादन देणाऱ्या जाती विकसित केल्या आहेत. या जातींचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे ते कीटक आणि रोगांना कमी प्रवण असतात. खरीप हंगाम सुरू होत असल्याने या हंगामात मक्याची पेरणीही केली जाते. अशा स्थितीत मक्याच्या सुधारित वाणांची निवड करून कमी खर्चात अधिक उत्पादन घेता येते. यामुळे आज आम्ही शेतकऱ्यांना मक्याच्या 9 टॉप वाणांची माहिती देणार ​​आहोत.

अजय वसंत शिंदे
अजय वसंत शिंदे
maize farming

maize farming

मित्रांनो देशात खरीप हंगामातील मुख्य पीक म्हणून भातापाठोपाठ मक्याला महत्त्वाचे स्थान आहे. मक्याची उपयुक्तता लक्षात घेऊन त्याचे उत्पादन वाढविण्यासाठी कृषी शास्त्रज्ञांकडून प्रयत्न केले जात आहेत. यासाठी कृषी शास्त्रज्ञांनी कमी पाण्यात जास्त उत्पादन देणाऱ्या जाती विकसित केल्या आहेत. या जातींचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे ते कीटक आणि रोगांना कमी प्रवण असतात. खरीप हंगाम सुरू होत असल्याने या हंगामात मक्याची पेरणीही केली जाते. अशा स्थितीत मक्याच्या सुधारित वाणांची निवड करून कमी खर्चात अधिक उत्पादन घेता येते. यामुळे आज आम्ही शेतकऱ्यांना मक्याच्या 9 टॉप वाणांची माहिती देणार ​​आहोत.

पुसा सुपर स्वीट कॉर्न-1 (हायब्रीड)

2018 मध्ये खरीप हंगाम आणि बागायत क्षेत्रासाठी पुसा सुपर स्वीट कॉर्न-1 मक्याची जात अधिसूचित करण्यात आली आहे. मक्याची ही जात 74 ते 81 दिवसांत परिपक्व होते.  मक्याच्या या जातीचे उत्पादन प्रदेशानुसार बदलते. त्याचे सरासरी उत्पादन उत्तर डोंगराळ प्रदेशात प्रति हेक्टर 98.4 क्विंटल, उत्तर-पश्चिम मैदानी प्रदेशात 97 क्विंटल प्रति हेक्टर, उत्तर-पूर्व मैदानी प्रदेशात 75.3 क्विंटल प्रति हेक्टर आणि द्वीपकल्पीय प्रदेशात 101 क्विंटल प्रति हेक्टर आहे. 

त्याच वेळी, मक्याच्या या जातीचे संभाव्य उत्पादन उत्तरेकडील डोंगराळ प्रदेशासाठी प्रति हेक्टर 126 क्विंटल, उत्तर-पश्चिम मैदानासाठी 118 क्विंटल प्रति हेक्टर, उत्तर-पूर्व मैदानी प्रदेशासाठी 105 क्विंटल प्रति हेक्टर आणि 111 क्विंटल प्रति हेक्टर आहे. मक्याच्या या जातीची लागवड उत्तरेकडील डोंगराळ प्रदेशात- जम्मू काश्मीर, हिमाचल प्रदेश, उत्तराखंड, (डोंगर) आणि ईशान्येकडील राज्ये, वायव्य मैदानी प्रदेश- पंजाब, हरियाणा, दिल्ली, उत्तराखंड (सपाट प्रदेश) आणि पश्चिम उत्तर प्रदेश, ईशान्य मैदानी भागात केली जाते. बिहार, झारखंड, ओडिशा, पूर्व उत्तर प्रदेश आणि पश्चिम बंगाल आणि महाराष्ट्र, कर्नाटक, आंध्र प्रदेश, तेलंगणा आणि तामिळनाडू या द्वीपकल्पीय प्रदेशासाठी हे वाण मंजूर करण्यात आलं आहे.

Monsoon Update: देशातील 'या' भागात मान्सूनची दमदार एंट्री, राज्यात पुढील पाच दिवस जोरदार पावसाचा इशारा

पुसा एचएम 8 सुधारित (संकरित)

मक्याची ही जात 2017 मध्ये खरीप बागायत क्षेत्रासाठी अधिसूचित करण्यात आली आहे. ही जात 95 दिवसांत परिपक्व होते. मकाच्या या जातीला आंध्र प्रदेश, तामिळनाडू, कर्नाटक, तेलंगणा आणि महाराष्ट्रासाठी मान्यता देण्यात आली आहे. मक्याच्या या जातीमध्ये प्रथिनेही भरपूर असतात. पुसा एचएम 8 सुधारित जातीचे सरासरी उत्पादन 62.6 क्विंटल प्रति हेक्टर आहे आणि अपेक्षित उत्पादन 92.6 क्विंटल आहे.

 

पुसा एच QPM 5 सुधारित

मक्याची ही जात 2020 च्या खरीप हंगामासाठी आणि सिंचन क्षेत्रासाठी अधिसूचित करण्यात आली आहे. त्याचे उत्पादन 88 ते 111 दिवसांत पिकण्यास तयार होते. ही जात उत्तरेकडील डोंगराळ प्रदेश, उत्तर-पश्चिम प्रदेश, उत्तर-पूर्व मैदानी प्रदेश, मध्य प्रदेश आणि द्वीपकल्पीय प्रदेशांसाठी विकसित करण्यात आली आहे. पुसा HQPM 5 सुधारित जातीतून उत्तरेकडील डोंगराळ प्रदेशातून उत्पन्न - 72.6 क्विंटल प्रति हेक्टर सरासरी उत्पन्न मिळते.

मोदी सरकार महाराष्ट्रातील जनतेला देतं आहे तब्बल 10 लाखांचं लोन, आजच करा अर्ज

104.1 क्विंटल प्रति हेक्टर संभाव्य उत्पादन आहे. उत्तर-पश्चिम प्रदेश- ७५.१ क्विंटल प्रति हेक्टर सरासरी उत्पादन. याचे संभाव्य उत्पादन 84.4 क्विंटल प्रति हेक्टर आहे. ईशान्येकडील मैदाने – सरासरी उत्पादन 53 क्विंटल प्रति हेक्टर आहे.  57.7 क्विंटल प्रति हेक्टर संभाव्य उत्पादन आहे. द्वीपकल्पीय प्रदेश- 71 क्विंटल प्रति हेक्टर सरासरी उत्पन्न. त्याच वेळी, 91.6 क्विंटल प्रति हेक्टर संभाव्य उत्पादन आहे. मध्य क्षेत्र – सरासरी उत्पादन 51.2 क्विंटल प्रति हेक्टर आहे. याचे संभाव्य उत्पादन 60 क्विंटल प्रति हेक्टर आहे.

Splendor Plus: 8 हजारात खरेदी करा स्प्लेंडर प्लस, कसं ते जाणुन घ्या

English Summary: Maize Variety: Improved varieties of maize and their characteristics Published on: 15 June 2022, 08:14 IST

Like this article?

Hey! I am अजय वसंत शिंदे. Did you liked this article and have suggestions to improve this article? Mail me your suggestions and feedback.

Share your comments

आमच्या न्यूसलेटरचे सदस्य व्हा. शेती संबंधीत देशभरातील आताच्या बातम्या मेलवर वाचण्यासाठी आमच्या न्यूसलेटरची सदस्यता घ्या.

Subscribe Newsletters