मसूरचे नवीन वाण विकसित ; कमी पाण्यात येणार भरपूर उत्पादन

इंदिरा गांधी कृषी विद्यापीठाने शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरणारे संशोधन केले आहे.  विद्यापीठाकडून नवीन मसूरचे वाण विकसित करण्यात आले आहे. या मसूरची विशेषता म्हणजे हे कमी पाण्यातही याचे उत्पादन घेता येते. आपल्याकडे सिंचनाची म्हणा किंवा पाण्याची पुरवठा कमी असेल तरी मसूरचे उत्पादन या वाणच्या पेरणी घेऊ शकतो.  विद्यापीठाच्या अनुवंशशास्त्र आणि वनस्पती संवर्धन विभागाच्या शास्त्रज्ञांच्या मते छत्तीसगड मधील शेत जमिनीत या वाणाचे उत्पादन अधिक होईल.  छत्तीसगड मसूर १ नावाच्या या नव्या वाणाचे पीक ८८ ते ९५ दिवसात येत असते.  या वाणपासून साधारण १४ क्किंटलच्या आसपास उत्पादन होत असून हे इतर सामान्य मसूरच्या तुलनेत अधिकचे आहे.छत्तीसगड मसूर -१ ची वैशिष्ट्येछत्तीसगड मसूर -१ ची फुले हलकी जांभळ्या रंगाची आहेत.  त्याच्या धान्यांचे सरासरी वजन 3.5 ग्रॅम आहे, ज्यामुळे ते रडार-सिंचनासाठी अधिक चांगले मानले जाते.

जेएल -३  पेक्षा जास्त उत्पादन जर आपण या जातीची तुलना जेएल-३ बरोबर केली तर आपणास आढळेल की छत्तीसगड मसूर -१ वाण २५  टक्के अधिक उत्पन्न देते. त्यात २४.६ टक्के प्रथिने सामग्री आहे, जे अर्ध-सिंचनाच्या अवस्थेत सर्वात योग्य आहे.  ५.८ -७.५  च्या पीएच मूल्याची  माती - साधारणपणे डाळीची लागवड केलेल्या प्रत्येक मातीवर याची लागवड करता येते. तथापि, पीएच मूल्य ५.८-७.५  असलेली जमीन चांगल्या उत्पादनासाठी सर्वात योग्य मानली जाते. पण अधिक क्षारयुक्त आणि आम्लयुक्त माती यासाठी चांगली नसते.

अशी होते पेरणी

जानकारांच्या मते या डाळींची पेरणी केल्यानंतर साधरण ३० ते ३५ दिवसापर्यंत सिंचन केले जाते.  तर दुसऱ्यांदा या पिकाला पाणी दाणे भरत असल्यास दिले जाते. दाणे भरत असताना साधरण ७० ते ७५ दिवसापर्यत सिंचन केले जाते.  वाफ्यांमध्ये पाणी भरुन ठेवू नये, याची दक्षता शेतकऱ्यांनी घ्यावी. तुषार सिंचनचा होईल फायदा – या वाणापासून अधिक उत्पादन घ्यायचे असेल तर तुषार सिंचन अधिक महत्त्वाचे आहे. स्ट्रिप करुन करण्यात आलेले सिंचन खूप फायदेशीर असते. यामुळे पाण्याची बचतही होत असते.