भारत बनला काकडी आणि खिरे काकडीचा सर्वात मोठा निर्यातदार, प्रति एकर होते 80 हजार रुपये कमाई

भारत बनला काकडी आणि खिरे काकडीचा सर्वात मोठा निर्यातदार

देशात खिरे आणि काकडीचं उत्पादनाने शेतकऱ्यांची उत्पन्न वाढविण्यासाठी सरकार प्रयत्न करत आहे. याचाच परिणाम म्हणून देश काकडी आणि खिरे काकडीच्या निर्यातीत जगातील प्रथम क्रमांकाचा देश बनला आहे. काकडी दोन प्रकारामध्ये निर्यात केली जाते. या काकडींचा उपयोग जी व्हिनेगरसाठी केला जातो. भारताने एप्रिल-ऑक्टोबर (2020-21) दरम्यान USD 114 दशलक्ष मूल्यासह 1,23,846 मेट्रिक टन काकडी निर्यात केली आहेत.

भारताने गेल्या आर्थिक वर्षात कृषी-प्रक्रिया केलेल्या उत्पादनाच्या निर्यातीसाठी USD 200 दशलक्षचा टप्पा ओलांडला आहे, हे काकडीच्या लोणच्याच्या रूपात जागतिक स्तरावर घेरकिन्स किंवा कॉर्निकॉन म्हणून ओळखले जाते. 2020-21 मध्ये, भारताने 223 दशलक्ष डॉलर्सच्या 2,23,515 मेट्रिक टन काकडी निर्यात केल्या होत्या.जगात 15 टक्के काकडीचे उत्पादन भारतात होते. काकडीची लागवड, प्रक्रिया आणि निर्यात भारतात 1990 च्या दशकात कर्नाटकात अल्प प्रमाणात सुरू झाली. आणि नंतर ते तामिळनाडू, आंध्र प्रदेश आणि तेलंगणा या शेजारील राज्यांमध्येही लाँच करण्यात आले. जगातील काकडीच्या गरजेच्या १५% उत्पादन भारतात होते. काकडी सध्या 20 हून अधिक देशांमध्ये निर्यात केली जाते, ज्यात प्रमुख उत्तर अमेरिका, युरोपियन देश आणि महासागरातील देश जसे की युनायटेड स्टेट्स, फ्रान्स, जर्मनी, ऑस्ट्रेलिया, स्पेन, दक्षिण कोरिया, कॅनडा, जपान, बेल्जियम, रशिया, चीन, श्रीलंका आणि इस्रायल आहे.

65,000 एकर क्षेत्रात काकडीची लागवड कंत्राटी शेती अंतर्गत केली जाते.ग्रामीण रोजगार निर्मितीमध्ये काकडी उद्योग महत्त्वाची भूमिका बजावतो. भारतात सुमारे 90,000 लहान आणि अल्पभूधारक शेतकरी 65,000 एकर वार्षिक उत्पादन क्षेत्रासह काकडीची लागवड कंत्राटी शेती अंतर्गत करतात. प्रक्रिया केलेल्या काकड्या मोठ्या प्रमाणात औद्योगिक कच्चा माल म्हणून आणि खाण्यास तयार जारमध्ये निर्यात केल्या जातात. मोठ्या प्रमाणात उत्पादनाच्या बाबतीत काकडीचा बाजार अजूनही उच्च टक्केवारीने व्यापलेला आहे. ड्रम आणि रेडी टू इट कन्झ्युमर पॅकमध्ये काकडीचे उत्पादन आणि निर्यात करणाऱ्या सुमारे 51 मोठ्या कंपन्या भारतात आहेत.

 

शेतकर्‍यांना प्रति एकर रु. 80 हजार इतके उत्पन्न मिळते. देशातील एक काकडी शेतकरी प्रति एकर सरासरी 4 मेट्रिक टन उत्पादन घेतो आणि रु. 40,000 च्या निव्वळ उत्पन्नासह सुमारे 80,000 रुपये कमावतो. काकडीचे पीक ९० दिवसांचे असते आणि शेतकरी वर्षाला दोन पिके घेतात. परदेशातील खरेदीदारांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय दर्जाचे प्रक्रिया प्रकल्प उभारण्यात आले आहेत.