आले पिकात येणारे हे आहेत प्रमुख रोग, अशा प्रकारे करा नियंत्रण

ginger crop

 आले हे पीक साताऱ्यापासून ते मराठवाडा पर्यंत मोठ्या प्रमाणात केली जाते. आल्याला असलेली विशिष्ट चव व स्वाद यामुळे दररोजच्या जीवनातील मसाल्यामध्ये आल्याचे महत्त्वाचे स्थान आहे. या लेखात आपण आल्या वरील प्रमुख रोग व त्यांचे नियंत्रण याबद्दल माहिती घेणार आहोत.

आले पिकातील प्रमुख रोग

अ)कंदकूज-

1- हा रोग प्रामुख्याने जुलै ते सप्टेंबर या कालावधीमध्ये अधिक प्रमाणात दिसतो.

2- या रोगामध्ये प्रथम पानांचे शेंडे वरून व कडांनी पिवळे पडून खालपर्यंत वाळत जातात.

3- खोडाच्या जमिनी कडचा भाग काळपट राखी पडतो.याच ठिकाणी माती बाजूस करून पाहिल्यास गदा ही वरून काळा पडलेला व निस्तेज झालेले असतो.

4- हा रोग प्रामुख्याने सूत्रकृमी किंवा खुरपणी, आंतर मशागत करताना  कंदास इजा  झाल्यास त्यातून पीथिएम, फ्युजॅरियम सारख्या बुरशींचा गड्ड्यामध्ये प्रादुर्भाव होऊनकंद कुजण्यास सुरुवात होते.

नियंत्रण

• आल्याची लागवड करताना निरोगी बियाण्याचा वापर करावा.
• उत्तम पाण्याचा निचरा होणारी हलकी व मध्यम जमीन निवडावी.
• पावसाळ्यात शेतामध्ये चर देऊन पाण्याचा निचरा करावा.
• मेट्यालेंक्सिल(8 टक्के )+ मॅन्कोझेब(64 टक्के ) हे संयुक्त बुरशीनाशक अडीच ग्रॅम प्रति लिटर किंवा मॅन्कोझेब अडीच ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून बीजप्रक्रिया करावी.
• शेतामध्ये हा रोग आढळून आल्यास याच बुरशीनाशकाची आलटून-पालटून फवारणी करावी.
• लागवड करताना प्रति एकरी दोन किलो ट्रायकोडर्मा शेणखतातून मिसळून द्यावे.

आ) पानावरील ठिपके/ करपा-

1- या रोगाची सुरुवात कोवळ्या पानावर होऊन नंतर तो सर्व पानावर पसरतो.

2- पानावर असंख्य लहान गोलाकार ठिपके तयार होतात.

नियंत्रण

• 25 ते 30 ग्रॅम मॅन्कोझेब किंवा दहा ते पंधरा ग्रॅम कार्बेन्डाझिम प्रति 10 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी किंवा एक टक्का बोर्डो मिश्रण तयार करून फवारणी करावी.
• ऑगस्ट ते नोव्हेंबर महिन्यात हवामानाची स्थिती पाहून 15 ते 20 दिवसांच्या अंतराने फवारणी करावी.

इ) नरम कूज-

1- जमिनीत पाण्याचा निचरा बरोबर न झाल्याने या रोगाचा प्रादुर्भाव होतो.

• शेंड्या कडून झाड वाळत जाते.
• बुंध्याचा चा भाग सडल्यामुळे सहज उपटला जाऊ शकतो.
• त्यानंतर जमिनीतील गड्डे सडण्यास  सुरुवात होते.

नियंत्रण

• रोगट झाडे समूळ उपटून नष्ट करावीत.
• लागवडीपूर्वी यानंतर दर महिन्याला पिकावर बोर्डो मिश्रण फवारावे.
• प्रत्येक वर्षी एकाच जमिनीत आले पिकाची लागवड न करता पिकाची फेरपालट करावी.
• पाण्याचा निचरा होणाऱ्या जमिनीत आले पिकाची लागवड करावी.