1. कृषीपीडिया

पडीक आणि पाणथळ जमिनीवर करा ही शेती! मिळेल बंपर उत्पादन; जाणून घ्या सविस्तर...

Sweet Flag Farming: भारतात काही ठिकाणी अशा जमिनी आहेत त्यामध्ये सतत पाणी असते. अशा जमिनीवर कोणतेही पीक घेणे शक्य नसते. त्यामुळे शेतकरी अशा जमिनींना पडीक किंवा काहीही न उगवणारी जमीन असे म्हणतात. मात्र अशाही जमिनीवर शेती केली जाऊ शकते.

Sweet Flag Farming

Sweet Flag Farming

Sweet Flag Farming: भारतात (India) काही ठिकाणी अशा जमिनी आहेत त्यामध्ये सतत पाणी असते. अशा जमिनीवर कोणतेही पीक घेणे शक्य नसते. त्यामुळे शेतकरी (Farmers) अशा जमिनींना पडीक किंवा काहीही न उगवणारी जमीन (waste land) असे म्हणतात. मात्र अशाही जमिनीवर शेती केली जाऊ शकते.

भारतात, प्राचीन काळापासून औषधी पिके (Medicinal crops) घेण्याचा ट्रेंड आहे, ही पिके पारंपारिक पिकांपेक्षा जास्त नफा आणि कमी मेहनतीने तयार केली जातात. त्यांचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे ते प्रतिकूल परिस्थितीतही बंपर उत्पादन देतात. जसे काही औषधी पिके ओसाड जमिनीवर तर काही पाणथळ जमिनीवर उगवतात. या औषधी वनस्पतींचा (Medicinal plants) समावेश केला आहे, ज्यांच्या लागवडीत तुम्ही फार कमी खर्च करून चांगले उत्पादन मिळवू शकता.

स्वीट फ्लैग शेती काय आहे?

औषधी गुणधर्मांनी समृद्ध असलेली बाख वनस्पती अनेक गंभीर आजारांवर उपचार करणारी आहे. अनेक कंपन्या शेतकऱ्यांना ठेके देऊन त्याची व्यावसायिक लागवड करून घेतात. श्‍वसनाचे आजार, अपचन, लघवीचे आजार, जुलाब आणि पोटाशी संबंधित समस्यांवर याच्या राईझोमचे तेल संजीवनीसारखे काम करते.

बाख लागवडीसाठी हवामान

स्वीट फ्लैग वनस्पती मुख्यतः मध्य प्रदेश, हिमाचल प्रदेश आणि बिहारच्या दलदलीच्या भागात आढळते. याशिवाय सातपुडा आणि नर्मदा नदीच्या काठावर हे औषध मुबलक प्रमाणात आहे. सध्या त्याची औषधी लागवड हिमालय, मणिपूर आणि नागा हिल्सच्या तलावांमध्ये केली जात आहे. गाळ, गुळगुळीत आणि वालुकामय पद्धतीने लागवड केल्यास उत्तम दर्जाचे पीक घेता येते.

2 एकर शेतीतून 12 लाखांपर्यंत कमाई! किवी बनवणार शेतकऱ्यांना मालामाल

अशी शेती करा

बाख म्हणजेच गोड ध्वज औषधाच्या लागवडीसाठी चांगले पाणी असलेली बागायती जमीन निवडावी. तसेच 10 ते 38 अंश तापमानात सिंचनाची चांगली व्यवस्था असावी. त्याची रोपे खूप उष्ण तापमानात वाढू शकत नाहीत, म्हणून कमी थंडीत सामान्य तापमानातही त्याची लागवड करणे फायदेशीर आहे.

गोड ध्वज पेरणीसाठी अंकुरलेले बियाणे आणि rhizomes वापरले जातात, जे जुन्या पिकातूनच मिळते. तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही रोपवाटिकेत रोपे तयार करू शकता आणि पावसाळ्यात त्याचे पुनर्रोपण करण्याचे काम करू शकता.

पेरणी किंवा लावणीनंतर पहिले पीक साधारण ८ ते ९ महिन्यांत तयार होते. जेव्हा झाडाची पाने पिवळी पडतात आणि सुकतात, तेव्हाच झाडे मुळासह उपटतात. मातीतून काढलेले rhizomes पुन्हा लागवडीसाठी किंवा औषधी तेल काढण्यासाठी वापरले जातात.

सुपीक जमिनीत उरलेल्या पिकांची लागवड करून चांगला नफा मिळवता येतो. कमी बागायत किंवा बागायत क्षेत्रात उत्पादनासाठी, दर 10 ते 12 दिवसांनी चांगले सिंचन केले पाहिजे.

कमी वेळात लाखोंची कमाई! तीळ लागवडीसोबत करा हे काम; शेतकरी होतील मालामाल, जाणून घ्या...

शेतीतून उत्पन्न

गोड ध्वजाची शेती ही काहीशी भातासारखीच आहे, ज्याच्या लागवडीमध्ये सर्वाधिक खर्च पोषण व्यवस्थापन आणि पाण्यावर होतो. गोड ध्वजाच्या औषधी शेतीसाठी, प्रति एकर जमिनीवर 1 लाख रोपे लावली जाऊ शकतात, ज्याची किंमत फक्त 40,000 रुपये आहे. त्याच्या बाजारपेठेबद्दल बोलायचे तर, दिल्ली, बंगळुरू, हरिद्वार, टनकपूर आणि नीमचसह अनेक मंडईंमध्ये त्याची मोठ्या प्रमाणावर खरेदी आणि विक्री केली जाते.

एक एकर पीक 2 लाख रुपयांपर्यंत मिळते, त्यापैकी शेतकऱ्याला सुमारे 1.5 लाख निव्वळ नफा मिळतो. गोड ध्वज कंपन्या किंवा फार्मास्युटिकल कंपन्यांचे कॉन्ट्रॅक्ट फार्मिंग गोड ध्वजाचे तेल, उरलेल्या राइझोमचे अर्क किंवा पावडर तयार करून बाजारात विकतात.

महत्वाच्या बातम्या:
Rain Alert: पुढील 3 दिवस पावसाचे! या 10 राज्यांमध्ये कोसळणार धो धो पाऊस; IMD चा इशारा
Gold Price Today: आनंदाची बातमी! सोन्या चांदीचे दर घसरले; सोने मिळतंय तब्बल 4100 रुपयांनी स्वस्त...

English Summary: Do this farming on wasteland and wetlands! Published on: 18 August 2022, 10:57 IST

Like this article?

Hey! I am पाराजी आबासाहेब शिंदे. Did you liked this article and have suggestions to improve this article? Mail me your suggestions and feedback.

Share your comments

आमच्या न्यूसलेटरचे सदस्य व्हा. शेती संबंधीत देशभरातील आताच्या बातम्या मेलवर वाचण्यासाठी आमच्या न्यूसलेटरची सदस्यता घ्या.

Subscribe Newsletters