भारतीय स्वयंपाकघर विविध आवश्यक मसाल्यांशिवाय अपूर्ण आहे. भारतीय स्वयंपाकघरातील मसाल्याच्या केस( डब्यात) मध्ये जे काही आहे त्यात भरपूर आरोग्य फायदे आहेत. भारतीय मसाल्यांमध्ये अन्नाची चव बदलण्यासोबतच असंख्य औषधी फायदे आहेत.

औषधी, कॉस्मेटिक, फार्मासिटिकल आणि परफ्यूमरी आणि इतर अनेकांमध्ये मसाले महत्त्वाची भूमिका बजावतात. मधुमेह, हृदय आणि रक्तवाहिन्यांसंबंधी रोग, संधिवात, कर्करोग आणि एड्स यांसारखे आजार बरे करण्यातही मसाल्यांचा मोठा वाटा आहे.

नक्की वाचा:'हे'छोटेसे आणि सोपे उपाय करा आणि डोकेदुखी कायमची पळवा

1) मेथी - पोटात साखरेचे शोषण कमी करते आणि इन्सुलिन उत्तेजित करते :

 ही एक औषधी वनस्पती आहे जी दीर्घकाळापर्यंत वैकल्पिक औषधांमध्ये वापरली जाते, ती भारतीय पदार्थांमध्ये देखील एक सामान्य घटक आहे आणि बहुतेकदा पूरक म्हणून घेतली जाते.

या औषधी वनस्पती मध्ये अनेक आरोग्य फायदे देखील आहेत. मेथी ही एक वनस्पती आहे जी सुमारे 2 ते 3 फूट (60-90 सेमी) उंच असते. त्यात हिरवी पाने, लहान पांढरी फुले आणि शेंगा असतात ज्यात लहान, सोनेरी तपकिरी बिया असतात. त्वचेची स्थिती आणि इतर रोगांवर उपचार करण्यासाठी चिनी औषधांमध्ये याचा वापर केला जातो.

नैसर्गिक केसांच्या वाढीसाठीही मेथीचे दाणे खूप फायदेशीर आहेत.

नक्की वाचा:लसणाची एक पाकळी झोपताना उशीखाली नक्की ठेवा, आयुष्यात होतील मोठे बदल..

2) धणे - त्वचेचा जळावर उपचार करण्यासाठी आणि उच्च कोलेस्टेरॉलची पातळी व्यवस्थापित करण्यासाठी ओळखले जाते

 तुम्हाला कोथिंबीर आवडत नाही असा एकही भारतीय सापडणार नाही. अन्नाची चव आणि वास वाढवण्यासाठी कोथिंबीरीचा वापर भारतीय घराघरात अनंत काळापासून केला जात आहे.

सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे धणे हा एक स्वयंपाकाचा मसाला आहे जो अन्न विषबाधा प्रतिबंधित करतो. हे (Coriandrum sativum) वनस्पती पासून येते आणि अजमोदा (ओवा), गाजर,सेलरी इत्यादींची संबंधित आहे. पदार्थांना चव देण्यासाठी देखील याचा वापर केला जातो.

कोथिंबीरचे अनेक आरोग्य फायदे आहेत जसे: रक्तातील साखरेची पातळी कमी करणे, आतडे,हृदय आणि मेंदूचे आरोग्य सुधारणे. हे संक्रमणाची देखील लढते आणि त्वचेचे संरक्षण करते.

3) लवंग - हृदयरोग' मधुमेह आणि काही कर्करोग होण्याचा धोका कमी म्हणून ओळखला जातो

 लवंग (Syzygium aromaticum), हे  Myrtaceae कुटुंबातील उष्णकटिबंधीय सदाहरित वृक्ष आहे; लहान लालसर तपकिरी फुलांच्या कळ्या मसाला म्हणून वापरल्या जातात. लवंगाचे तेल विशेषत: औषधी गुणधर्मासाठी ओळखले जाते.

लवंगाचा तेलाचा उपयोग सांधे, स्नायू किंवा सायनवी टिशू, विशेषत: संधिवात यांसारख्या असंख्य त्रासांमध्ये केला जातो. हे पेन किलर म्हणून वापरले जाऊ शकते. त्वचेची जळजळ, जीवाणू संसर्ग, मुरूम आणि मुरूम इत्यादींपासून मुक्त होण्यास मदत होते.

नक्की वाचा:भोपळ्याचा रस ठरला वरदान! अनेक रुग्णांना झाला फायदा, वाचा आश्चर्यजनक फायदे

4) दालचिनी - रक्तातील साखरेची पातळी आणि शक्तिशाली ॲटी - डायबेटिक प्रभाव असणारी म्हणून ओळखले जाते.

 दालचिनी (Cinnamomum verum), ज्याला सिलोन दालचिनी असेही म्हणतात,लॉरेल कुटुंबातील ( लॉरेसी ) एक सदाहरित झाड आहे आणि मसाला त्याच्या सालापासून तयार होतो.

हे मांसाचे पदार्थ, तांदूळ आणि गरम सफरचंद रस चवण्यासाठी वापरली जाते. दालचिनी चे औषधी गुणधर्म घसा खवखवणे, पोट दुखी, ट्यूमर, फंगल इन्फेक्शन आणि उबळ इत्यादींवर उपचार करण्यास मदत करतात.

5) वेलची - छातीत जळजळ, आतड्यांसंबंधी उबळ इरिटेबल बोवेल सिंड्रोम,आतड्यासंबंधी वायू,बद्धकोष्टता, यकृत आणि पित्ताशयाच्या तक्रारी आणि भूक न लागणे यासह पचन समस्या सुधारण्यासाठी ओळखले जाते.

 वेलची ज्याला वेलची देखील म्हणतात. मसाल्यांमध्ये संपूर्ण किंवा ग्राउंड झालेली फळे किंवा बिया असतात.

(Elettaria cardamomum) आले कुटुंबातील एक वनौषधी युक्त बारमाही वनस्पती (Zingiberaceae). वेलची पचन सुधारणे,उलट्या रोखणे यांसारखे अनेक आजारांना बरे करण्यास महत्त्वाचे भूमिका बजावते आणि

असाधारण उच्च रक्तदाब, दमा, अतिसार, पोटशूळ, अपचन,अपस्मार इत्यादींवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करते. याचा उपयोग हृदय व रक्तवाहिन्यांच्या संबंधी पोटाशी संबंधित किडणी यांसारखे आजारांवर होतो. संबंधित रोग, फुफुस संबंधित समस्या, यकृताशी संबंधित समस्या आणि बरेच काही.