शेतकरी आपल्या शेतीमध्ये (agriculture) नवनवीन पद्धतींचा वापर करून चांगले उत्पन्न घेत असतात. मात्र आपले उत्पादनात कोणत्या कारणाने घटते याची माहिती बऱ्याच शेतकऱ्यांना नसते.

रासायनिक खते (Chemical fertilizers) आणि कीटकनाशके यांचा वापर शेतकरी (farmers) सातत्याने करीत आहेत. मात्र याने जमिनीची सुपीकता नष्ट होते. चांगल्या उत्पादनासाठी जमिनीची सुपीकता अत्यंत गरजेची असते. अशावेळी शेतकऱ्यांना वेस्ट डीकंपोजर (Waste Decomposer) शेतीसाठी महत्वपूर्ण ठरू शकते.

वेस्ट डिकंपोजर हे गायीच्या शेणापासून उत्पादित केलेला द्रव आहे. त्यात सूक्ष्मजीव आढळतात जे पिकांचे (crops) अवशेष, शेण, सेंद्रिय कचरा (organic waste) खातात आणि झपाट्याने वाढतात आणि जमिनीत सेंद्रिय कार्बनचे प्रमाण वाढवतात.

जिथे हे ओतले जातात तिथे एक साखळी तयार होते, जे काही दिवसात शेण आणि कचरा कुजून कंपोस्टमध्ये (compost) तयार करतात. विशेष म्हणजे हे द्रव जमिनीत टाकले तर ते जमिनीत असलेल्या हानिकारक रोग-जंतूंच्या संख्येवर नियंत्रण ठेवते आणि जमीन निरोगी बनविण्यात मदत करते.

गणपतीत 'या' लोकांचे सोनेरी दिवस सुरू होणार; कारण बाप्पाची असते विशेष कृपा

घरीच बनवा वेस्ट डीकंपोजर

1) 2 किलो गुळ घ्या आणि 200 लिटर पाणी असलेल्या प्लास्टिकच्या (Plastic) ड्रममध्ये मिसळा.
2) त्यानंतर 1 बाटली कचरा विघटन घ्या आणि त्यातील सर्व सामग्री गुळाचा ड्रम असलेल्या प्लास्टिकच्या ड्रममध्ये घाला.
3) लाकडी काठीने ते मिश्रण व्यवस्थित मिसळा.
4) ड्रमला कागद किंवा पुठ्ठ्याने झाकून ठेवा आणि दररोज एक किंवा दोनदा ढवळून घ्या.
5) 5 दिवसांनंतर ड्रमचे द्रावण तयार होते.
6) शेतकरी घरच्या घरी वेस्ट डी कम्पोजर तयार करू शकतात.
7) वेस्ट डिकम्पोजरला थेट शेतात वापरण्यापूर्वी त्याचे कल्चर बनवले जाते.

पोस्ट ऑफिसच्या योजनेतील गुंतवणूकदारांसाठी आनंदाची बातमी; सरकार व्याजदरात करणार मोठी वाढ

वेस्ट डीकंपोजर उपयोग

20 मिलीच्या कुपीपासून 200 लिटर द्रव खत (liquid fertilizer) तयार केले जाते, ते शेतात फवारले जाऊ शकते. शेण-कचऱ्यावर टाकून ते खत बनवता येते. याच्या मदतीने बियाणे शुद्ध करता येते.पिकावर बुरशीसारखे रोग असले तरी फवारणी करता येते.

विशेष म्हणजे हिरवी मिरची, हळद, लसूण आणि आले यांच्या रसाची फवारणी करून कचरा कुजवल्यास पिकाचा रस शोषणाऱ्या किडींवर नियंत्रण मिळवता येते. यामुळे पीक उत्पादन वाढून शेतकऱ्यांच्या उत्पादनात वाढ होते.

महत्वाच्या बातम्या 
जनावरांमधील कासदाह आजारामुळे दूध उत्पादनात होतेय घट; करा घरीच 'या' उपाययोजना
शेतकरी मित्रांनो आता घराच्या छतावरच तयार करा वीज; सरकार देतंय 50 हजारांपर्यंत अनुदान
शेतकऱ्यांनो सावधान! उसावरील विषारी अळी जीवाला पोहचवतेय हानी