शेतकरी (farmers) आपल्या शेतीमध्ये नवनवीन पिके (crops) घेऊन चांगले उत्पन्न घेत असतात. मात्र बऱ्याच शेतकऱ्यांना लाखों रुपयांचा नफा मिळवून देणाऱ्या पिकांविषयी माहिती नसते. आज आपण अशाच औषधी पिकांविषयी माहिती जाणून घेणार आहोत.

औषधी म्हणून नामांकित असलेल्या जायफळ (Nutmeg Crop) पिकाविषयी आज आपण सविस्तर माहिती जाणून घेऊया. या पिकाची भारतात मोठ्या प्रमाणात शेती केली जाते. या पिकाची लागवड (Nutmeg Farming) आपल्या देशातील शेतकऱ्यांना लाखो रुपयांचे उत्पन्न कमवून देत आहे.

याची फळे आणि तेल मसाले, औषधी वनस्पती (medicinal crop) म्हणून वापरली जातात. एक प्रकारे जायफळ हे केवळ नगदी पीक आहे. ज्याच्या लागवडीवर शेतकरी अनेक वर्ष उत्पन्न मिळवू शकतात.

LIC च्या जीवन सरल योजनेत दरवर्षी मिळणार ५२ हजार रुपये; घ्या असा लाभ

जायफळसाठी उपयुक्त शेतजमीन

पाण्याचा निचरा होणारी खोल सुपीक जमीन जायफळ लागवडीसाठी (nutmeg cultivation) योग्य आहे. जायफळाची रोपे वालुकामय चिकणमाती किंवा लाल लॅटराइट मातीत सामान्य पीएच मूल्यासह चांगली वाढतात.

जायफळ लागवड

बियाणे व कलमांच्या साहाय्याने जायफळाची रोपे तयार केल्यानंतर सेंद्रिय खत (Organic fertilizer) टाकून शेत तयार करा. त्यासाठी समान अंतरावर खड्डे खणले जातात आणि त्यात कडुनिंबाची पेंड, शेणखत आणि जैव खते टाका.

जायफळाची रोपे शेतात लावण्यापूर्वी पॉलिथीन (Polythene) काढून मुळांवर गोमूत्र व बाविस्टिनची प्रक्रिया करा. हवामानानुसार पावसाळ्यात जायफळाची रोपे लावल्यास चांगले परिणाम दिसून येतात.

सावधान! सरकारला फसवून रेशन घेणाऱ्या लोकांवर होणार कारवाई

जायफळाचे उत्पादन आणि उत्पन्न

जायफळाची रोपे लावल्यानंतर साधारण 6 ते 8 वर्षांनी फळांचे उत्पादन सुरू होते. चांगल्या प्रमाणात फळे येण्यासाठी सुमारे 18 ते 20 वर्षे लागतात. जायफळाच्या झाडांना 9 महिन्यांनी फुले आल्यावर फळांचे उत्पादन सुरू होते. ज्यातून तुम्ही गदा वेगळे करू शकता आणि जायफळ विकू शकता.

जायफळाचे उत्पादन दरवर्षी 500 किलो पर्यंत झाडांपासून मिळते, ज्यातून ₹ 2 लाख रुपयांपर्यंत उत्पन्न घेऊ शकता. म्हणून शेतकऱ्यांना याची लागवड (cultivation) फायदेशीर ठरू शकते.

महत्वाच्या बातम्या 
अपघाती विमा योजनेत फक्त 299 रुपये गुंतवा आणि मिळवा 10 लाखांचा फायदा
कृषी अभियांत्रिकी करून मिळवा सरकारी नोकरी; महिना 50 ते 70 हजार रुपये मिळतो पगार
मांस उत्पादनासाठी माडग्याळ मेंढीची जात प्रसिद्ध; पालनाने शेतकरी होणार श्रीमंत