Why sky is blue: प्रत्येकजण आकाशाचा रंग निळाच पाहतो. बॉलीवूडमध्ये निळ्या रंगावर अनेक गाणी बनवली गेली आहेत. ते निळे का दिसते याचा तुम्ही कधी विचार केला आहे का? तर सूर्याच्या किरणांमध्ये सात रंग असतात. काही लोक मानतात की त्यामागे दैवी कारण आहे. काही लोकांचा असा विश्वास आहे की समुद्राचा रंग निळा आहे, म्हणून आकाशाचा रंग देखील निळा आहे. बहुतेक लोक यामागील वैज्ञानिक कारणे नाकारतात. तथापि, विज्ञान म्हणते की निळ्या रंगामागे विज्ञानाशिवाय दुसरे काहीही नाही.
सूर्यकिरणांना 7 रंग असतात
जर तुम्ही तुमच्या लहानपणी विज्ञानाचा अभ्यास केला असेल तर तुम्हाला हे माहित असेलच की सूर्याच्या किरणांमध्ये सात रंग असतात. इंग्रजीत त्यांना VIBGYOR (व्हायोलेट-इंडिगो-ब्लू-ग्रीन-यलो-ऑरेंज-रेड) म्हणतात.
हिंदीत याला वायलेट, जांभळा, निळा, हिरवा, पिवळा, नारंगी आणि लाल असे म्हणतात. व्हायोलेट म्हणजेच वायलेटची तरंगलांबी सर्वात कमी असते. लाल म्हणजेच लाल रंगात जास्तीत जास्त वेब लांबी असते. VIBGYOR ची तरंगलांबी लाल रंगाच्या दिशेने वाढत आहे.
निळ्या रंगाचे विचलन सर्वाधिक आहे
जेव्हा सूर्याची किरणे आपल्या वातावरणात प्रवेश करतात तेव्हा ते लहान, अदृश्य कणांशी आदळते आणि परावर्तित होते. हे कण नायट्रोजन आणि ऑक्सिजनचे बनलेले असतात. विज्ञानानुसार, सातही रंगांसाठी वेबची लांबी वेगळी असते.
व्हायलेटमध्ये सर्वात कमी तरंगलांबी असते आणि लाल रंगाची सर्वात जास्त असते. कमी वेब लांबीमुळे, त्याचे विचलन अधिक आहे. यामुळेच सूर्याच्या किरणांमधील विचलन बहुतेक निळ्या रंगाचे असते आणि आपल्याला आकाशाचा निळा रंग दिसतो.
आकाश जांभळे का दिसत नाही?
येथे आणखी एक प्रश्न तुमच्या मनात निर्माण होत असेल की वेबची लांबी सर्वात कमी वायलेट म्हणजेच व्हायोलेट रंगाची आहे. अशा स्थितीत आकाश निळ्या ऐवजी जांभळे दिसायला हवे. विज्ञानानुसार, सूर्याच्या किरणांमध्ये व्हायलेट रंगाचे प्रमाण खूपच कमी असते, त्यामुळे निळ्या रंगाचे विचलन हावी होते आणि आकाश निळे दिसते.
अंतराळातून आकाश काळे दिसते
अंतराळातून पाहिल्यावर आकाशाचा रंग काळा दिसतो हे देखील तुम्हाला माहीत असावे. अंतराळात वातावरण नाही. अशा स्थितीत सूर्यकिरणांचे विचलन शक्य नसते आणि ते काळे दिसते. VIBGYOR चे सातही रंग एकत्र मिसळले की ते काळा होतो.
जर एखाद्या वस्तूला सर्व रंग मिळाले तर ती काळी दिसेल. जर सर्व रंग परत आले म्हणजे परावर्तित झाले तर ते तेजस्वी दिसेल. यामुळेच उन्हाळ्यात काळे कपडे जास्त गरम वाटतात, कारण ते सूर्याची सर्व किरणे शोषून घेतात. हलके कपडे कमी उष्णता घेतात, कारण ते सर्व रंग प्रतिबिंबित करतात.
Published on: 03 January 2023, 09:46 IST