महाराष्ट्रात एकीकडे कांदा आणि टोमॅटोला यंदा कमी भाव मिळाल्याने शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान होत आहे. दुसरीकडे केळी व पपईला चांगला भाव मिळाल्याने शेतकरी सुखावला आहे. जळगाव जिल्ह्यातील करंज गावात राहणारे शेतकरी प्रदीप जगन्नाथ पाटील यांनी एक एकर क्षेत्रात पपईच्या बागा लावल्या आहेत.

यंदा पपईच्या बागांवर किडींच्या हल्ल्यामुळे उत्पादनात घट झाली असली तरी पपईला चांगला भाव मिळाल्याने नुकसान भरून निघाल्याचे अनेक पपई उत्पादकांचे म्हणणे आहे. पपईशिवाय केळीलाही चांगला भाव मिळत आहे. पुढील वर्षी पपई व केळीखालील क्षेत्रात वाढ अपेक्षित आहे.

सध्या बाजारात पपईला प्रतिकिलो 15 ते 17 रुपये भाव शेतकऱ्यांना मिळत आहे. त्याचबरोबर भाव आणखी वाढू शकतात, असे व्यापाऱ्यांचे म्हणणे आहे. शेतकरी प्रदीप जगन्नाथ पाटील यांच्याकडे तीन एकर जमीन असून, त्यातून त्यांनी गेल्या वर्षी व्हीएनआर १५ जातीच्या पपईच्या रोपांची लागवड केली. या जातीमध्ये विषाणूंचा प्रादुर्भाव कमी असतो.

त्यामुळे या जातीचे चांगले उत्पादन मिळाल्याचे पाटील यांनी सांगितले. पपई लागवडीपूर्वी खोल नांगरणी करून नंतर रोटाबेटरने शेत चांगले तयार केल्याचे त्यांनी सांगितले. यानंतर ओळीपासून ओळीचे अंतर 10 फूट आणि रोपापासून रोपापर्यंतचे अंतर 6 फूट ठेवण्यात आले. लागवड करताना सेंद्रिय खतांसोबत रासायनिक खतांचा वापर केल्याचे त्यांनी सांगितले.

पपईला ठिबक सिंचनाद्वारे गरजेनुसार दररोज दोन ते चार तास पाणी दिले जात असल्याचे पाटील यांनी सांगितले. त्यांनी पुढे सांगितले की, पपईवर किडीचा प्रादुर्भाव आढळल्यास कीटकनाशके व बुरशी यांचा संसर्ग टाळण्यासाठी पपईवर बुरशीनाशकाची फवारणी करण्यात आली.

शेतकऱ्यांना विक्रमी दर मिळाला

प्रदीप पाटील यांनी पपई लागवडीचे सुनियोजित नियोजन केले होते, त्यामुळे पपईच्या एका रोपातून सरासरी 75 किलो उत्पादन मिळाले. एक एकर शेतात 750 झाडे लावण्यात आल्याचे त्यांनी सांगितले. चांगल्या प्रतीच्या पपईचा सरासरी भाव १७ रुपये प्रतिकिलो असल्याचे त्यांनी सांगितले. त्याचप्रमाणे पपईची लागवड करणाऱ्या इतर शेतकऱ्यांनाही फायदा होत असल्याचे त्यांनी सांगितले.

प्रदीप पाटील यांनी सांगितले की, आतापर्यंत चार वेळा पपईचे उत्पादन शेतातून काढण्यात आले आहे. यामध्ये त्यांना 25 टन पपईचे उत्पादन मिळाले असून बाजारात सरासरी 15 रुपये प्रतिकिलो इतका चांगला भाव मिळाला असून, आतापर्यंत पंचवीस टन पपई उत्पादनासाठी सुमारे अडीच लाखांचा खर्च झाल्याचे त्यांनी सांगितले. शेती निविष्ठा खर्च वजा केल्यावर, त्याला रु.3,25,000 चा निव्वळ नफा मिळाला.

Krishi Sanyantra 2023: तीन दिवसीय 'कृषी वनस्पती' परिषदेला सुरुवात, पहिल्या दिवशी मोठ्या संख्येने शेतकरी सहभागी

व्यापारी काय म्हणतात

यंदा केळीच्या उत्पादनात मोठी घट झाल्याने केळीपाठोपाठ पपईचे भावही यंदा विक्रमी पातळीवर असल्याचे पपई व्यापाऱ्यांचे म्हणणे आहे. यंदा कमी लागवडीमुळे बाजारपेठेत आवक कमी असून हरियाणा, पंजाब, उत्तर प्रदेश, जम्मू, श्रीनगरमध्ये भरपूर मागणी आहे.त्यामुळे पपईचा भाव 17 रुपये किलोचा विक्रमी उच्चांक गाठत आहे. भविष्यातही किंमत चांगली राहील असा अंदाज आहे.

शेतकऱ्यांच्या खात्यावर येणार 15 लाख रुपये; आजच असा अर्ज करा...