पंजाब आणि हरियाणाच्या शेतकऱ्यांसाठी एक आनंदाची बातमी आहे. केंद्र सरकारने दोन राज्यातील शेतकऱ्यांकडून निकृष्ट गहू खरेदी करण्याचा निर्णय घेतला आहे. केंद्र सरकारने १८% पर्यंत कोरडे आणि मिल्ड धान्य खरेदी करण्यास परवानगी देण्याचा निर्णय घेतला आहे. फूड कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (FCI) किमती कमी करणार नाही.

या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांच्या गहू विक्रीतील अडचणी कमी होणार आहेत. सध्या कोरड्या, कुजलेल्या आणि तुटलेल्या धान्यांची केवळ फक्त ६ टक्के आहे. म्हणजे सरकारने मर्यादा तिप्पट केली आहे. मात्र, या राज्यांनी २० टक्क्यांपर्यंत सूट देण्याची मागणी केली होती. पंजाब आणि हरियाणा सरकारने केंद्र सरकारला पत्र लिहून रब्बी मार्केटिंग हंगाम २०२२-२३  साठी गव्हाच्या वाजवी आणि सरासरी गुणवत्ता (FAQ) मध्ये शिथिलता आणण्याची मागणी केली होती. 

केंद्र सरकारने म्हटले आहे की पंजाब आणि हरियाणामधून मोठ्या प्रमाणात गव्हाचे नमुने गोळा करण्यासाठी एप्रिल ते मे दरम्यान एक टीम पाठवण्यात आली होती. एफसीआयच्या प्रयोगशाळांमध्ये त्याचे विश्लेषण करण्यात आले. चाचणीने FAQ निकषांमधील भिन्न टक्केवारी आणि विचलनांसह कोरड्या आणि तुटलेल्या धान्यांची उपस्थिती दर्शविली. हे लक्षात घेऊन शेतकऱ्यांना लाभ देण्याचा निर्णय घेण्यात आला. २०२१-२२ मध्ये असाच निर्णय घेण्यात आला होता, जेव्हा शेतकऱ्यांच्या फायद्यासाठी १६ टक्क्यांपर्यंत सूट देण्यात आली होती. 

सूट देण्याचा निर्णय का घेतला गेला?रब्बी विपणन हंगाम २०२१-२२ मध्ये गव्हाचे उत्पादन १०९५ लाख मेट्रिक टन होते. ४३३ लाख मेट्रिक टन खरेदी करण्यात आली. RMS २०२२-२३ दरम्यान, १११३ LMT गव्हाचे उत्पादन अंदाजित होते. पण उन्हाळा सुरू झाल्यावर (मार्च २०२२ च्या शेवटी) पंजाब आणि हरियाणातील धान्याचा पोत बदलला. कोरडे पडणे किंवा कोमेजणे आणि धान्य तुटणे यामुळे प्रति एकर गव्हाचे उत्पादन घटले.  यानंतर राष्ट्रीय स्तरावर गहू खरेदीचे उद्दिष्ट १९५ लाख मेट्रिक टन करण्यात आले आहे.

शेतकऱ्यांना प्रतिकूल हवामानापासून वाचवण्याचा प्रयत्नकेंद्रीय अन्न आणि सार्वजनिक वितरण मंत्रालयाने म्हटले आहे की धान्य सुकणे, कोमेजणे आणि तडे जाणे ही एक नैसर्गिक घटना आहे. मार्च महिन्यात देशाच्या उत्तर भागात येणाऱ्या उष्णतेच्या लाटेचा परिणाम हा आहे.  ही प्रतिकूल हवामान परिस्थिती शेतकऱ्यांच्या नियंत्रणाबाहेर आहे.

महत्वाच्या बातम्या
शेती करावी तर अशी; पठ्याने घेतले दीड एकरात 10 क्विंटल तीळाचे उत्पादन
Increase such memory; अशी वाढवा स्मरणशक्ती