राज्यात यंदा पावसाला (Rain) वेळेवर सुरुवात झाल्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांनी (Farmers) खरीप हंगामाला (Kharif season) सुरुवात केली आहे. मात्र काही ठिकाणी अति मुसळधार पावसामुळे (Heavy Rain) उभी पिके जमीनदोस्त झाली आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांसमोर मोठे संकट उभे राहिले आहे. महाराष्ट्रातील काही भागात अजूनही पावसाचा कहर सुरूच आहे. पाण्याखाली गेलेली पिके कुजण्याची भीती शेतकऱ्यांना वाटत आहे.

कृषी विभागाच्या सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, जुलैच्या तिसऱ्या आठवड्याच्या अखेरीस झालेल्या पावसामुळे महाराष्ट्रात आठ लाख हेक्टरवरील उभे पीक उद्ध्वस्त (Crop destroyed) झाले आहे. तथापि, विभागीय सूत्रांचे म्हणणे आहे की नुकसान काही जिल्ह्यांपुरते मर्यादित आहे. तर हवामान खात्याने राज्यभर मुसळधार पावसाचा इशारा दिला आहे.

शेतकऱ्यांसमोर आता दुबार पेरणीचे संकट उभे राहिले आहे. भारतीय हवामान खात्याने (IMD) विदर्भ, मराठवाडा आणि उत्तर महाराष्ट्राच्या काही भागात पुढील सात दिवस मुसळधार पावसाचा अंदाज वर्तवला आहे. त्याचबरोबर गेल्या सात दिवसांपासून सुरू असलेल्या पावसापासून दिलासा मिळालेल्या किनारी कोकणात पुन्हा एकदा हलका ते मध्यम पाऊस पडण्याची शक्यता आहे.

तर मुंबई, ठाणे आणि पालघरमध्ये पूर्वीप्रमाणेच पावसाचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे. इंडियन एक्स्प्रेसच्या वृत्तानुसार, कृषी मंत्रालयाच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, काही जिल्हे आणि तालुके पूरग्रस्त झाले आहेत. पाणी साचल्याने शेतजमिनी पूर्णपणे उद्ध्वस्त झाल्या आहेत. यासोबतच मराठवाडा आणि विदर्भातील अनेक भागात मातीची धूप होण्याची शक्यता आहे.

शेतकऱ्यांनो लखपती बनायचंय ना! तर बाजार प्रचंड मागणी असणारा हा शेतीव्यवसाय कराच...

पेरणीला उशीर झाल्यानेही नुकसान

महाराष्ट्रात मान्सून सामान्य राहिला असता तर आतापर्यंत १५२ लाख हेक्टरमध्ये पेरण्या पूर्ण होणे अपेक्षित होते. जूनमध्ये महाराष्ट्रात मान्सून दाखल झाला पण पाऊस लांबला. त्यामुळे बराच काळ शेत पेरणीसाठी तयार नव्हते. हे पाहता पुरेसा पाऊस होईपर्यंत शेतकऱ्यांनी पेरणी करू नये, असा इशारा कृषी मंत्रालयाने दिला होता. मात्र, जुलैच्या पहिल्या आठवड्यात पावसाने हजेरी लावल्याने शेतकऱ्यांनी उशिराने पेरणी सुरू केली. मात्र पेरणीनंतर पावसाने ओढ दिल्याने पिकांचे नुकसान झाले आहे.

शेतकऱ्यांच्या पिकाच्या नुकसानीचे मूल्यांकन

महाराष्ट्रातील सोयाबीन आणि कापूस लागवडीसाठी विदर्भाचा प्रदेश प्रसिद्ध आहे. इथेही भंडारा, गोंदिया, वर्धा, चंद्रपूर, गडचिरोली, नागपूर, अमरावती, यवतमाळ, बुलढाणा यांसारख्या अनेक जिल्ह्यांना पावसाचा फटका बसला आहे. मराठवाड्यातील नांदेड, हिंगोली, लातूर आणि बीड हे सर्वाधिक पावसाने प्रभावित झालेले जिल्हे आहेत. नुकसानीचा पंचनामा करून शेतकऱ्यांच्या नुकसान भरपाईचे मूल्यांकन करण्याचे निर्देश उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी प्रशासनाला दिले आहेत.

भावांनो कमी खर्चात कमवा चौपट नफा! करा हा व्यवसाय आणि बना लखपती

पावसामुळे अनेक गावांशी संपर्क तुटला

दुसरीकडे, कृषी केंद्रातील क्षेत्रीय अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, पावसामुळे काही जिल्ह्यांचा गावाशी संपर्क तुटला आहे. अशा गावांना भेट देणे सध्या कठीण झाले आहे. ते म्हणाले की, ऑगस्टच्या अखेरीस ते सप्टेंबरच्या सुरुवातीस मान्सूनचा अधिक प्रसार होण्याची शक्यता आहे. यासोबतच आठ लाख हेक्टरपेक्षा जास्त पिकांचे नुकसान होणार आहे.

नैसर्गिक आपत्तींना सामोरे जाण्यासाठी शेतकऱ्यांना सक्षम करण्यासाठी जिल्हा अधिकाऱ्यांना जुलैच्या अखेरीस शेतकऱ्यांनी काढल्या जाणार्‍या प्रकरणांमध्ये अतिरिक्त बियाणे आणि खतांची तरतूद करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. आर्थिक भार पेलण्यासाठी पात्र शेतकऱ्यांना सक्षम करण्यासाठी वित्तीय संस्थांना विलंब न करता पीक कर्ज देण्यास सांगण्यात आले आहे.

महत्वाच्या बातम्या:
शेतकऱ्यांनो सावधान! पाऊस पडल्यानंतर तूर पिकात करा हे काम; अन्यथा होऊ शकते मोठे नुकसान
शेती करायला वावर कशाला! टेरेसवर शेती करून होऊ शकता मालामाल; जाणून घ्या...