देशात दिवाळीचा (Diwali) सण एका महिन्यावर येऊन ठेपला आहे. त्यातच खाद्यतेलाच्या (edible oil) किमती कमी होणार असल्याचा अंदाज व्यक्त करण्यात येत आहे. त्यामुळे सणासुदीच्या मुहूर्तावर ग्राहकांना (Customer relief) मोठा दिलासा मिळण्याची शक्यता आहे. दिवाळीत खाद्यतेलाच्या किमती कमी होणार असल्याची माहिती अखिल भारतीय खाद्यतेल व्यापारी महासंघाचे राष्ट्रीय अध्यक्ष शंकर ठक्कर यांनी दिली आहे.

मात्र, एकीकडे ही घसरण ग्राहकांसाठी दिलासा देणारी बातमी घेऊन आली आहे. दुसरीकडे, ही चिंता देशातील शेतकऱ्यांसाठीही आली आहे. खाद्यतेलाच्या किमती घसरण्यामागे काय अंकगणित आहे आणि हा दिलासा शेतकऱ्यांसाठी (Farmers) कसा आपत्ती ठरू शकतो हे समजून घेऊया.

पामतेलाची आयात ११ महिन्यांच्या उच्चांकावर

अखिल भारतीय खाद्यतेल व्यापारी महासंघाचे राष्ट्रीय अध्यक्ष (National President of Edible Oil Traders Federation) शंकर ठक्कर (Shankar Thakkar) यांनी देशात दिवाळीपूर्वी खाद्यतेलाच्या किमती कमी होण्याच्या अंदाजासंबंधीचे गणित स्पष्ट केले आहे. ठक्कर यांच्या मते, भारतातील पाम तेलाची आयात एका महिन्यापूर्वीच्या तुलनेत ऑगस्टमध्ये जवळपास दुप्पट होऊन 11 महिन्यांच्या उच्चांकावर पोहोचली आहे.

7th Pay Commission: फिटमेंट फॅक्टरवर मोठे अपडेट! कर्मचाऱ्यांचा पगार वाढणार

यामागचे कारण सांगताना ते म्हणतात की, आंतरराष्ट्रीय बाजारातील (International Market) घसरलेल्या किमती आणि मलेशिया आणि इंडोनेशियामध्ये पामतेल विकण्यासाठी सुरू असलेले युद्ध यामुळे आयातीत वाढ झाली आहे.

ठक्कर यांच्या मते, जगातील सर्वात मोठ्या खाद्यतेल आयातदाराने पाम तेलाची उच्च खरेदी केल्याने त्यांच्या वायदा व्यापाराला मदत होऊ शकते. त्याच वेळी, शीर्ष उत्पादक इंडोनेशिया बलूनिंग इन्व्हेंटरी कमी करण्यात मदत करू शकतात. सरासरी अंदाजानुसार, ऑगस्टमध्ये भारताची पाम तेलाची आयात एका महिन्यापूर्वीच्या तुलनेत 94 टक्क्यांनी वाढून 1.03 दशलक्ष टन झाली आहे, असे ते म्हणाले.

या फळझाडांच्या लागवडीतून मिळेल बक्कळ पैसा! काही वर्षांतच व्हाल श्रीमंत

पाम तेल ग्राहकांना परवडणारे

दुसरीकडे, ऑल इंडिया एडिबल ऑइल ट्रेडर्स फेडरेशनचे राष्ट्रीय सरचिटणीस तरुण जैन या संदर्भात म्हणतात की इतर तेलांच्या तुलनेत पाम तेल खूप किफायतशीर झाले आहे. किमतीतील तफावत गेल्या महिन्यात झपाट्याने वाढली आहे.

कच्च्या सोया तेलासाठी $1,443 च्या तुलनेत कच्च्या पाम तेलाची किंमत, विमा आणि मालवाहतूक (CIF) यासह $1,011 प्रति टन दराने ऑफर केली जात आहे. ऑक्टोबरच्या अखेरीस शुल्कमुक्त निर्यातीला परवानगी देण्याच्या इंडोनेशियाच्या हालचालीमुळे बाजारातील पुरवठा वाढला आणि किंमती कमी झाल्या; एप्रिल-मेमध्ये इंडोनेशिया निर्यात प्रतिबंधित करत होता. आता तो साठा कमी करण्यासाठी बाजार भरून गेला आहे.

शेतकऱ्यांच्या अडचणीत अशी होईल वाढ

अखिल भारतीय खाद्यतेल व्यापारी महासंघाचे राष्ट्रीय अध्यक्ष शंकर ठक्कर खाद्यतेलाच्या किमतीत झालेल्या घसरणीमुळे शेतकऱ्यांच्या नुकसानीचे गणित स्पष्ट करताना म्हणतात की, आयात शुल्क कपातीच्या आदेशाची मर्यादा वाढवल्यामुळे भारत सरकार, आयात मोठ्या प्रमाणावर वाढत राहील.

त्यामुळे नवीन पीक घेऊन बाजारात येणार्‍या शेतकर्‍यांना त्यांच्या विचारापेक्षा खूपच कमी भाव मिळेल आणि शेतकरी पुन्हा पुढच्या पिकासाठी दोनदा विचार करेल. त्यामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारात तेलाच्या किमती अधिक घसरल्यास आयात शुल्काबाबत सरकारने योग्य तो निर्णय घ्यावा. अन्यथा, तेलाच्या बाबतीत भारताला स्वावलंबी बनवण्याचा सरकारचा विचार जमिनीवर राहील.

महत्वाच्या बातम्या:
निसर्गाचा लहरीपणा! अगोदर धो धो पाऊस आणि आता किडींचा प्रादुर्भाव; शेतकरी चारही बाजूनी संकटात
नुकसान ग्रस्त शेतकऱ्यांना पीक विमा मिळवून देण्यासाठी रोहित पवारांची धडपड; भरपाईची मागणी