पावसानंतर हवामान बदलल्यामुळे कापूस आणि इतर पिकांची पेरणी करणाऱ्या शेतकऱ्यांनी पांढऱ्या माशीबाबत थोडे सतर्क राहावे. ऑगस्ट आणि सप्टेंबरच्या शेवटच्या आठवड्यात कपाशीच्या पिकामध्ये पांढऱ्या माशीची कीड येण्याची शक्यता असते. जर माशी वेळेवर नियंत्रित केली नाही तर झाडे रोगग्रस्त होतील, ज्यामुळे पिकाचे उत्पादन आणि गुणवत्ता लक्षणीयरीत्या कमी होईल.
व्हाईटफ्लायमुळे कापूस पिकाचे मोठे नुकसान होते,अशा स्थितीत किडीचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी कृषी तज्ज्ञांच्या सल्ल्याने रासायनिक कीटकनाशकांचा वापर करावा. या किडीचा प्रादुर्भाव झाल्यानंतर हिरव्या कपाशीची पाने काळी पडतात, त्यामुळे प्रकाश संश्लेषण प्रक्रियेत अडथळा निर्माण होतो. परिणामी कपाशीचे झाड सुकू लागते. कृषी तज्ञांचा सल्ला घेतल्यानंतर तत्काळ प्रभावाने औषधांची फवारणी करा. यासाठी Imidacloprid 200 SL (17.8% w/w) आणि Thiamethoxam 25% WG (Thiamethoxam 25% WG) नावाची औषधे फवारली जाऊ शकतात. औषध फवारणी करून हा रोग टाळता येतो. पण एकदा ते वाढले की नंतर त्यावर नियंत्रण करणे कठीण होते.
पांढरी माशी कशी नियंत्रित करावी (How To Control White Fly )
2 किलो युरियासोबत अर्धा किलो जस्त (21 टक्के) 200 लिटर पाण्यामध्ये मिसळून या रोगामुळे होणारे नुकसान कमी केले जाऊ शकते. जर कापुस पिकावर एक एकर क्षेत्रासाठी एक लिटर निंबोळी तेल 200 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी केली तर पांढऱ्या माशीचा प्रादुर्भाव दूर होऊ शकतो.
पांढरी माशी कशी बर ओळखणार ओळख (how to recognise white fly in crops)
पांढरी माशी पिवळे शरीर आणि पांढरे पंख असलेले एक लहान वेगाने उडणारे कीड आहे. लहान आणि हलके असल्याने हे कीटक वाऱ्याद्वारे सहजपणे एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी उडून जातात. त्याची अंडाकृती पिल्ले पानांच्या खालच्या पृष्ठभागाला चिकटून रस चोखतात. ब्राऊन बेबी स्टेज पूर्ण झाल्यानंतर ते तिथे प्युपामध्ये बदलते. प्रभावित झाडे पिवळी आणि तेलकट दिसतात. जिन ब्लॅक मोल्ड नामक बुरशी चाल करते. हे कीटक फक्त रस चोखत नाही तर पिकाचे देखील नुकसान करतात.
पांढरी माशीचे जीवनमान (Life Cycle Of White Fly)
कोणत्याही पिकांच्या पानांवर माशी जास्त प्रमाणात वास्तव्य करतात. वसंत ऋतूच्या उत्तरार्धात प्रौढ मादी वरच्या पानांच्या खालच्या बाजूला गोलाकार गुच्छांमध्ये जवळपास 200-400 अंडी घालतात. 5-10 दिवसात अंडी उबवतात आणि प्रथम इन्स्टार अप्सफ, जे लहान मेलीबगसारखे दिसतात आणि त्यांना क्रॉलर्स म्हणतात, ते सपाट होण्यापूर्वी खाण्यासाठी अंड्यापासून पानाच्या विरुद्ध थोडे अंतर हलतात. उर्वरित निम्फाल टप्पे (2 रा, 3 रा आणि 4 था) हलत नाहीत. न खाणारा बाहुलीचा टप्पा पुढे येतो आणि एका आठवड्यात तरुण प्रौढ सायकलची पुनरावृत्ती करण्यासाठी उदयास येतात. दरवर्षी अनेक पिढ्या उदयास येतात. सामान्य तापमाणात अंदाजे 25 दिवसात अंड्यापासून प्रौढांपर्यंत व्हाईटफ्लाय विकसित होतात. प्रौढ व्हाईट फ्लाय एक ते दोन महिने जगू शकतात.
Published on: 30 August 2021, 07:22 IST