भारत हा एक शेतीप्रधान देश आहे. देशातील निम्म्याहून अधिक जनसंख्या ही शेती व्यवसायावर अवलंबून आहे. शेती समवेतच आपल्या देशात मोठ्या प्रमाणात पशुपालन देखील केले जाते. शेती, पशुपालन व्यवसायानंतर, आपल्या देशात मोठ्या प्रमाणावर मत्स्यशेती करून शेतकरी आपली उपजीविका भागवत आहेत.

कदाचित फार कमी लोकांना माहित असेल की मासे पाळल्याने माणूस करोडपती बनू शकतो. त्यासाठी मोठ्या जागेची गरज नाही. गावातील लहान तलावात देखील तुम्ही मत्स्यपालन करू शकता.

सरकार मत्स्यशेतीलाही प्रोत्साहन देते

गेल्या काही वर्षांपासून शासनही शेतकऱ्यांना मत्स्यपालन क्षेत्रात येण्यासाठी प्रोत्साहन देत आहे. प्रधानमंत्री मत्स्य संपदा योजनेंतर्गत यासाठी अनुदानासोबतच इतरही अनेक सुविधा शेतकऱ्यांना दिल्या जातात. मात्र, तज्ज्ञांच्या मते मासेमारीपूर्वी प्रशिक्षण घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. मत्स्यबीज हेचरी किंवा मत्स्यपालनातूनच खरेदी करावेत.

लहान तलावात मत्स्यपालन

सुरुवातीच्या टप्प्यात, तज्ञ शेतकऱ्यांना लहान तलावांमधून मत्स्यशेती सुरू करण्याचा सल्ला देतात. यामध्ये खर्चही कमी येतो आणि बचतही चांगली होते. मासे जितके जास्त वजन देतात तितकी त्यांची किंमत जास्त असते. याशिवाय मच्छीमारालाही या कामाचा अनुभव येतो आणि मत्स्यपालनाबाबतच्या छोट्या-छोट्या बारकाव्याही कळू लागतात. त्यानंतर मोठ्या तलावात मत्स्यपालन सुरू करून तो आपला व्यवसाय वाढवू शकतो.

किती येतो खर्च 

मत्स्यपालनासाठी तलाव बांधण्यासाठी 50 हजार रुपयांपर्यंत खर्च येऊ शकतो. यासाठी अनेक राज्य सरकारांकडून अनुदानही दिले जाते. मत्स्यपालनासाठी सुरुवातीला एक लाख रुपये गुंतवले तर 5 ते 6 लाख रुपये सहज कमावता येतात. याशिवाय माशांच्या अशा अनेक प्रजाती आहेत, ज्यांचे संगोपन सुरू करून 15 ते 20 लाख रुपयांपर्यंत नफा मिळतो.

निश्चितच मत्स्यशेती पशुपालक शेतकऱ्यांसाठी फायद्याचा सौदा ठरू शकते. विशेष म्हणजे हा व्यवसाय सुरुवातीला छोट्या स्तरावर सुरू करता येऊ शकतो. यामुळे निश्चितच अल्पभूधारक शेतकऱ्यांसाठी देखील मत्स्य शेती फायद्याची ठरणार आहे.