Wheat Farming: देशातील खरीप हंगामाचे (Kharip Season) अवघे काही दिवस उरले आहेत. खरीप पिकांची (Kharip Crop) काढणी सध्या जोरदार सुरु आहे. लवकरच शेतकरी रब्बी हंगामातील (Rabi Season) पिकांसाठी शेतीची मशागत सुरु करतील. तसेच रब्बी हंगामातील गव्हाला प्रमुख पीक मानले जाते. बाजारात गव्हाच्या अनेक जाती उपलब्ध आहेत.  

अनेक भागात गहू लागवडीची (Cultivation of wheat) तयारी जोरात सुरू आहे. 5 नोव्हेंबर ते 25 नोव्हेंबर हा काळ गव्हाच्या पेरणीसाठी सर्वात योग्य असला तरी अनेक शेतकरी गव्हाच्या लवकर लागवडीसाठी 20 ऑक्टोबरपासून पेरणी करतात.

खरीप हंगामात हवामानाच्या प्रकोपाचा सामना केल्यानंतर शेतकरी आता अशा प्रकारच्या गव्हाच्या वाणांच्या शोधात आहेत, ज्यांना हवामानाच्या अनिश्चिततेचा फटका बसत नाही. सर्व जोखीम असतानाही गव्हाचे पीक चांगले उत्पादन देऊ शकते.

अशा परिस्थितीत गव्हाच्या दोन देशी वाण शेतकऱ्यांसाठी वरदान ठरू शकतात. कुदरत 8 विश्वनाथ (Kudrat 8 Vishwanath) आणि कुदरत विश्वनाथ (Kudrat Vishwanath) अशी त्यांची नावे आहेत, वाराणसीतील प्रगतीशील शेतकरी प्रकाश सिंह रघुवंशी यांनी विकसित केली आहे. सन 2017 पासून या जाती चर्चेचा विषय ठरल्या आहेत.

सरकारी नोकरीचे स्वप्न होणार पूर्ण! आजच UPSC च्या या भरतीसाठी करा अर्ज; जाणून घ्या सविस्तर...

गव्हाची देशी जात 'कुदरत 8 विश्वनाथ'

आज शेतीच्या विकास-विस्तारामुळे आणि आधुनिक तंत्राचा अवलंब झाल्यामुळे गव्हाच्या संकरित वाणांची लागवड प्रॅक्टिसमध्ये आली आहे, परंतु प्राचीन काळापासून गव्हाच्या देशी वाण अधिक शाश्वत आणि दर्जेदार उत्पादन देत आहेत.

या वाणांमध्ये गव्हाचा नैसर्गिक 8 जागतिक विनाश समाविष्ट आहे, जो पेरणीच्या 110 दिवसांत पिकण्यास तयार होतो. या प्रजातीच्या वनस्पतींची उंची सुमारे 90 सेमी आणि लांबी 20 सेमी म्हणजेच 9 इंच आहे.

या जातीचे दाणे जाड व चमकदार असल्यामुळे एकरी २५ ते ३० क्विंटल उत्पादन मिळते. आज हवामान बदलाच्या युगात या जातीला मोठी मागणी आहे, कारण वाढत्या तापमानाचा परिणाम गव्हाच्या गुणवत्तेवर तसेच उत्पादनावर होत आहे.

अशा परिस्थितीत स्वत: उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, बिहार, राजस्थान, हरियाणा, पंजाब, गुजरात आणि महाराष्ट्र या राज्यातील हजारो शेतकऱ्यांनी ‘विश्वनाथ’ जातीची यशस्वी लागवड करून चांगले परिणाम मिळवले आहेत.

आता पीएम किसान सन्मान निधीची रक्कम वाढणार? भारतीय किसान संघ काढणार रॅली

कुदरत विश्वनाथ

निसर्गाचा विनाशही प्रकाशसिंह रघुवंशी यांनी विकसित केला आहे. गव्हाच्या या विशेष जातीची पेरणी नोव्हेंबर ते 10 जानेवारीपर्यंत करता येते. सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे हिवाळ्यात, हे गहू पीक गारपीट आणि हवामानातील बदलांमुळे पाऊस आणि गडगडाटी वादळांपासून संरक्षण म्हणून उभे राहते.

या जातीच्या गव्हाचे काड जाड व मजबूत असते. त्याची पाने लांब असतात आणि कानातले 9 ते 10 इंच लांब असतात. अगदी कमी खर्चात आणि जोखीम असतानाही या वाणांपासून शेतकरी खूप चांगले उत्पादन घेऊ शकतात.

प्रगतीशील शेतकरी प्रकाशसिंग रघुवंशी

माहितीसाठी, तुम्हाला सांगतो की प्रकाश सिंह रघुवंशी स्वतःची नैसर्गिक कृषी संशोधन संस्था चालवतात, जी ताडिया, जख्खिनी, जिल्हा वाराणसी, उत्तर प्रदेश येथे आहे. प्रकाश सिंह रघुवंशी यांनी आतापर्यंत सुमारे 300 पिकांच्या प्रजाती विकसित केल्या आहेत.

ज्यातून हजारो शेतकरी आज चांगले उत्पादन घेत आहेत. सुरुवातीला त्यांनी देशी वाण विकसित करून शेतकऱ्यांना मोफत बियाणांचे वाटप केले आणि लोकांना सेंद्रिय शेती करण्यास प्रवृत्त करण्याबरोबरच देशी बियाण्यांसह शेती करण्यास प्रोत्साहित केले.

महत्वाच्या बातम्या:
वाहनधारकांनो पेट्रोल-डिझेलच्या नवीन किमती जाहीर! येथे मिळतंय सर्वात स्वस्त पेट्रोल..
सोने खरेदीला करू नका उशीर, 10 ग्रॅम सोने मिळतंय फक्त 29758 रुपयांना; पहा 14 ते 24 कॅरेटचे दर...