Agripedia

Vegetable Farming: भारतात शेती मोठ्या प्रमाणात केली जाते. त्यामुळे भारताची जगात कृषीप्रधान देश म्हणून ओळख आहे. देशातील शेतकरी पारंपरिक शेती न करता आता आधुनिक शेतीकडे वळले आहेत. बागायती पिकांचे क्षेत्र वाढत आहे. हिवाळ्यात भाजीपाला पिकांची लागवड शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरू शकते.

Updated on 14 October, 2022 1:01 PM IST

Vegetable Farming: भारतात (India) शेती मोठ्या प्रमाणात केली जाते. त्यामुळे भारताची जगात कृषीप्रधान देश (Agricultural country) म्हणून ओळख आहे. देशातील शेतकरी (Farmers) पारंपरिक शेती न करता आता आधुनिक शेतीकडे वळले आहेत. बागायती पिकांचे (Horticultural crop) क्षेत्र वाढत आहे. हिवाळ्यात भाजीपाला पिकांची लागवड शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरू शकते.

भारतात पारंपारिक पिकांऐवजी बागायती पिकांखालील क्षेत्र वाढत आहे. आता लोकांच्या ताटातही धान्य कमी आणि भाज्या जास्त सजल्या आहेत. यामुळेच सरकार आता फळे आणि भाजीपाला यांसारख्या बागायती पिकांवर अधिक लक्ष देत आहे. शेती करून शेतकऱ्यांना कमी खर्चात चांगले उत्पन्नही मिळते.

सध्या देशभरात रब्बी पिकांच्या (Rabi Crop) पेरणीला सुरुवात झाली आहे. अशा परिस्थितीत साध्या भाज्यांऐवजी काही आरोग्यदायी भाज्यांची लागवड करून शेतकरी अधिक पैसे कमवू शकतात. अत्यंत कमी खर्चात बंपर उत्पादन देऊन हिवाळा संपेपर्यंत या भाज्या शेतकऱ्यांना चांगले उत्पन्न देऊ शकतात. यातील काही भाज्यांची मागणी उन्हाळ्यापर्यंतही कायम आहे.

कारल्याची लागवड

हिरवा रंग कॅन्सर आणि मधुमेह यांसारख्या आजारांवर औषधाप्रमाणे काम करतो. हे एक सदाहरित पीक आहे, ज्याची लागवड कोणत्याही हंगामात करता येते. 1 एकर शेतजमिनीत त्याची लागवड करण्यासाठी 20 ते 25 हजार रुपये खर्च करावे लागतात, त्यानंतर शेतकरी दीड ते दोन लाखांचे उत्पन्न आरामात घेऊ शकतात.

कडधान्य पद्धतीने 1 एकरात कडबा पिकाची लागवड केल्यास 50 ते 60 क्विंटलपर्यंत उत्पादन मिळते. द्राक्षबागेतील इतर भाजीपाल्यांपेक्षा जास्त उत्पादन मिळते. हिवाळ्यापासून उन्हाळ्यापर्यंत त्याची मागणी कायम असते.

आता पीएम किसान सन्मान निधीची रक्कम वाढणार? भारतीय किसान संघ काढणार रॅली

मेथीची लागवड

मेथीचे पराठे आणि मेथी की भुजिया हे हिवाळ्यातील प्रसिद्ध पदार्थांमध्ये शीर्षस्थानी आहेत. इतकंच नाही तर बरेच लोक ते वाळवतात आणि मसाला म्हणून वापरतात. याच्या बिया आणि पानांमध्ये लपलेल्या औषधी गुणधर्मामुळे त्याची मागणी वर्षभर राहते, मात्र त्याच्या लागवडीची योग्य वेळ ऑक्टोबर-नोव्हेंबर आहे.

ही भाजी उच्च रक्तदाब आणि कोलेस्टेरॉलला ब्रेक देणारी आहे, जी शेतकऱ्यांसाठीही वरदान ठरू शकते. मेथीची पेरणी झाली की, शेतकरी ३ ते ४ वेळा कापणी करून उत्पादन मिळवू शकतो. तुम्हाला हवे असल्यास पारंपरिक पिकांबरोबरच मेथीची लागवड करून तुम्ही अतिरिक्त उत्पन्न मिळवू शकता.

हळद शेती

क्वचितच असे कोणतेही स्वयंपाकघर असेल ज्यामध्ये हळद वापरली जात नसेल. हा आपल्या थाळीचा महत्त्वाचा भाग आहे, चव वाढवण्यासोबतच आरोग्य सुधारण्याचेही काम करतो. लोक ते एक चांगला मसाला म्हणून आणि विविध पदार्थांमध्ये वापरतात.

आज हळद आजीचा मुख्य घरगुती उपाय म्हणून प्रत्येक घरात प्रसिद्ध आहे. हळदीचा उपयोग अनेक प्रकारच्या संसर्ग आणि जखमांसाठी केला जातो. यासोबतच किडनी आणि लिव्हरसारख्या समस्यांमध्ये हळद संजीवनीप्रमाणे काम करते. ही भाजीपाला किंवा औषधी लागवड करून शेतकरी अधिक नफा कमवू शकतात.

सोने खरेदीला करू नका उशीर, 10 ग्रॅम सोने मिळतंय फक्त 29758 रुपयांना; पहा 14 ते 24 कॅरेटचे दर...

गाजर शेती

गाजर बीटा-कॅरोटीनचा एक महत्त्वाचा स्रोत मानला जातो. हे केवळ दृष्टीच वाढवत नाही. उलट त्यामुळे त्वचा सुंदर आणि मुलायम देखील होते. हिवाळा सुरू झाला की हलव्यासाठी गाजरांची मागणी मोठ्या प्रमाणात वाढते.

शेतकर्‍यांना हवे असल्यास ते गाजराची आंतरशेती करून किंवा इतर पिकांसोबत गाजराची मिश्र लागवड करून गाजराचे चांगले उत्पादन घेऊ शकतात. गाजराची तण पद्धतीने पेरणी केल्यास खूप चांगले उत्पादन मिळते. विशेषत: पुसा रुधिरा आणि पुसा असिता या गाजराच्या जाती अल्पावधीत खूप चांगले उत्पादन देतात आणि आकर्षक पोतामुळे बाजारात विकल्या जातात.

मोहरी हिरव्या भाज्यांची लागवड

मोहरी हे रब्बी हंगाम 2022 चे प्रमुख तेलबिया पीक आहे, परंतु लोक हिवाळ्यात मोहरीच्या हिरव्या भाज्या देखील मोठ्या उत्साहाने खातात. आम्ही तुम्हाला सांगतो की, मोहरी ही एक पालेभाजी आहे, जी हिवाळ्यात पिकवली जाते आणि खाल्ली जाते.

शेतकर्‍यांना हवे असल्यास पुसा साग १, पुसा चेटकी, उन्हाळी लांब या जातींची पेरणी केल्यास कमी कष्टात चांगले उत्पादन मिळू शकते. सध्या बाजारात सरसों का सागचा पुरवठा कमी झाला आहे. अशा परिस्थितीत त्याची लागवड शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरू शकते.

महत्वाच्या बातम्या:
गव्हाच्या या देशी वाणाची योग्य वेळी पेरणी केली तर कराल मोठी कमाई; पावसातही राहते सुरक्षित
वाहनधारकांनो पेट्रोल-डिझेलच्या नवीन किमती जाहीर! येथे मिळतंय सर्वात स्वस्त पेट्रोल..

English Summary: Vegetable Farming: Cultivate these vegetables in winter and earn bumper income
Published on: 14 October 2022, 01:01 IST