Soil Health: शेतजमिनीत रासायनिक खते (Chemical fertilizers) आणि वारंवार तीच पिके केल्याने जमिनीची सुपीकता (Soil fertility) कमी होत आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नात घाट होऊ लागली आहे. जमिनीची सुपीकता ही पिकांसाठी महत्वाची असते. रासायनिक कीटकनाशके (Pesticides), रासायनिक खते यांच्या अति वापरामुळे जमिनी नापीक (Barren land) होईला लागल्या आहेत.

रासायनिक कीटकनाशकांचा वापर कमी करा

तज्ज्ञांच्या मते, शेतीमध्ये रासायनिक कीटकनाशकांचा अधिक वापर केल्यामुळे आणि पीक विविधतेच्या प्रक्रियेचा अवलंब न केल्यामुळे जमिनीच्या उत्पादकतेवर लक्षणीय परिणाम झाला आहे. यामुळेच शेतात रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांऐवजी सेंद्रिय खतांचा वापर (Organic fertilizers) करणे अधिक योग्य ठरते.

हे जितक्या लवकर शेतकऱ्याला समजेल तितक्या लवकर तो त्याच्या शेताची सुपीकता परत मिळवू शकेल. शेतकरी त्यांच्या पिकांसाठी गांडूळ खत, हिरवळीचे खत किंवा नैसर्गिक कीटकनाशके वापरूनही माती निरोगी ठेवू शकतात.

कांद्याने शेतकऱ्यांना रडवले! 15 ते 18 रुपये उत्पादन खर्च मात्र कांद्याला कवडीमोल भाव

पीक रोटेशनकडे लक्ष द्या

शेतकऱ्यांनी एकच प्रकारची शेती सतत करू नये. त्यांना पीक रोटेशनचा अवलंब करण्याचा सल्ला देखील दिला जातो. त्यासाठी खरीप-रब्बी पिकांच्या लागवडीबरोबरच कडधान्य पिकांचीही लागवड करता येते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की कडधान्य पिकांमध्ये अशी अनेक पोषक तत्वे आहेत जी जमिनीचे आरोग्य सुधारतात. याशिवाय इतर नगदी म्हणजेच फायदेशीर पिकेही शेतकरी घेऊ शकतात.

सोयाबीन शेती धोक्यात! जाणून घ्या काय आहे प्रकरण...

शेतात कीटकनाशके लावा

रासायनिक कीटकनाशके जमिनीची उत्पादकता पूर्णपणे नष्ट करू शकतात. अशा स्थितीत तज्ज्ञ शेतकऱ्यांना शेतात कीटकनाशके पेरण्याचा सल्ला देतात. शेतकरी शेतात कडुलिंब, कॅटनीप, कोरफड यांसारखी पिके लावू शकतात. त्यामुळे शेतात शत्रू कीटकांची वाढ होणार नाही आणि जमिनीत पुन्हा शक्ती येईल आणि पिकांच्या उत्पादनातही सातत्याने वाढ होईल.

महत्वाच्या बातम्या:
शेतातून होईल बंपर कमाई! अशी तयार करा भाजीपाला पिकाची रोपवाटिका; जाणून घ्या...
कारल्याच्या या वाणांची अशा पद्धतीने करा शेती! होईल बंपर कमाई; जाणून घ्या...