Crop Management: महाराष्ट्रातील (Maharashtra) काही भागात समाधानकारक पाऊस (Satisfactory rain) पडला आहे. त्यामुळे शेती कामाला वेग आला आहे. सध्या खरीप हंगाम सुरु झाला आहे. तसेच काही शेतकऱ्यांनी मान्सूनपूर्व पिकाची पेरणी (Pre-monsoon crop sowing) केली आहे. या पिकांवर पावसाळ्यात रोग येण्याचा धोका अधिक असतो. त्यामुळे या पिकांची शेतकऱ्यांनी काळजी घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. तसेच कृषी तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

खरीप पिकांच्या लागवडीसाठी मान्सून (Monsoon 2022) हा हंगाम महत्त्वाचा मानला जातो, त्यामुळे शेतीतील धोके कमी करण्यासाठी वेळोवेळी कृषी तज्ज्ञांकडून सल्ले दिले जातात. या आठवड्यात जारी करण्यात आलेल्या सल्ल्यानुसार खरीप पिकामध्ये पीक व्यवस्थापन करताना विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे.

यावेळी खरीप पिकांवर तण, किडी व रोगांचा प्रादुर्भाव (Outbreak of diseases) जास्त असतो. अशा स्थितीत निगराणी वाढवा आणि पिकामध्ये खुरपणी व तण काढण्याचे काम करा. कडधान्य पिके, भाजीपाला रोपवाटिका आणि इतर प्रमुख पिकांच्या शेतात तण काढण्याचे काम करा, जेणेकरून पिकांमध्ये पाणी साचण्याची समस्या टाळता येईल.

कीटक नियंत्रण आणि पोषण व्यवस्थापन पाऊस थांबल्यानंतरच करावे, जेणेकरून झाडांच्या संरक्षणासाठी आवश्यक पोषण आणि औषध पाण्याबरोबर वाहून जाऊ नये. विशेषत: भाताची लावणी करताना काळजी घ्या आणि शेतात रोपे लावण्यापूर्वी पाने वरून 2-3 इंच कापून घ्या.

शेतकरी होणार मालामाल! हिरव्या मिरचीची लागवड करा आणि लाखों कमवा, करा या पद्धतीचा वापर

भातशेतीसाठी कृषी शास्त्रज्ञांचा सल्ला

भारतीय कृषी संशोधन संस्था, पुसा (ICAR-IARI, Pusa) च्या कृषी शास्त्रज्ञांनी जारी केलेल्या हवामान आधारित ऍग्रो अॅडव्हायझरीनुसार, भात लावणीच्या वेळी शेतात 2.5 सें.मी. पाणी भरले पाहिजे.

रांगेत धानाची लागवड करावी. या दरम्यान रेषेमध्ये 20 सेमी अंतर असते आणि झाडापासून रोपापर्यंतचे अंतर 10 सेमी आहे. अंतर ठेवा.
शेतात रोपे लावण्यापूर्वी पोषण व्यवस्थापन करावे, त्याखाली 100 कि.ग्रॅ. नायट्रोजन, 60 किग्रॅ. फॉस्फरस, 40 किलो. पोटॅश आणि 25 किग्रॅ. झिंक सल्फेट हेक्टरी शेतात टाकावे.

शेतकर्‍यांना हवे असल्यास ते ऍझोला किंवा निळ्या हिरव्या शेवाळाचे एक पाकीट शेतात टाकू शकतात, ज्यामुळे जमिनीत आणि पिकात नत्राचे परिसंचरण वाढू शकते.

मका पेरणी व व्यवस्थापन

मोसमी पावसाच्या वेळी शेतामध्ये मका पेरणे फायदेशीर ठरेल. पिकामध्ये शेतीची कामे चांगली करता येतात, त्यामुळे मक्याची पेरणी ओळीत करावी. शेतात मक्याची पेरणी 20 किलो प्रति हेक्टर रोपे पुरेशी आहेत. पेरणीसाठी ओळींमधील 60 ते 75 सें.मी. आणि झाडांमध्ये 18 ते 25 सें.मी. अंतर ठेवण्याची खात्री करा. पिकातील तणांच्या आगाऊ द्रावणासाठी 1 ते 1.5 किलो अॅट्राझिन औषध 800 लिटर पाण्यात विरघळवून प्रति हेक्‍टरी पिकावर फवारणी करावी.

शेतकऱ्यांवर पडणार पैशाचा पाऊस! या पिकाची लागवड करा आणि १५० वर्षे कमवा; जाणून घ्या सविस्तर...

फ्लॉवर आणि मिरची लागवडीसाठी योग्य वेळ

फुलकोबी आणि मिरचीची पेरणी व लावणीसाठी हा काळ उत्तम आहे. या दरम्यान बांधावर, बेड तयार करून किंवा उंच बेड तयार करून तयार रोपांची पुनर्लावणी करावी. भाजीपाला शेतात पाण्याचा निचरा होण्यासाठी आगाऊ व्यवस्था करा, जेणेकरून भाजीपाला पिकात पाणी साचणार नाही. यावेळी भोपळा आणि द्राक्ष बागांच्या भाज्यांची लागवड केल्याने झाडांची वाढ झपाट्याने होते.

ज्या शेतकऱ्यांनी द्राक्षबागेत भाजीपाल्याची पेरणी व पुनर्लागवड केली आहे, त्यांनी वेल वाढवण्याचे काम मचान आणि स्टेकिंग पद्धतीने करावे, जेणेकरून वेल कुजणे, कीड आणि रोगांपासून वाचवता येईल.

पिकांवरील कीड नियंत्रण

खरीप हंगामातील पिकांना यावेळी विशेष देखरेख आणि काळजी आवश्यक असते, कारण किंचित दुर्लक्ष केल्याने संपूर्ण पीक कीड आणि रोगांना बळी पडू शकते. विशेषत: गवार, चवळी, भेंडी, सोयाबीन, पालक, चोलाई या भाज्या आणि मुळा, पालक, धणे या भाज्या पेरताना रोग प्रतिरोधक वाणांपासूनच पेरणी करा.

पेरणीपूर्वी बीजप्रक्रिया करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून जोखीम कमी करता येईल. भाजीपाल्याच्या सुरुवातीच्या पिकांमध्ये माइट्स, जॅसिड आणि हॉपर्स यांसारख्या किडींचा धोका असतो, त्यामुळे सतत लक्ष ठेवा. माइट्सचा त्रास वाढल्यास 1.5-2 मिली फॉस्माईट प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी आणि हवामान स्वच्छ असेल तेव्हाच पिकावर फवारावे.

महत्वाच्या बातम्या:
महाराष्ट्रात चार दिवस पावसाचे! या जिल्ह्यांमध्ये धो धो बरसणार, IMD कडून अलर्ट जारी
Business: फक्त 10 हजार रुपयात सुरू करा 'हा' व्यवसाय, वर्षभर होईल कमाई