भारतात रूट भाज्यांची लागवड (Cultivation of vegetables) मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. विशेषतः बटाटा, गाजर, मुळा, आले, रताळे, यमिकंद या भाज्यांची मागणी बाजारात कायम आहे. रताळ्याबद्दल सांगायचे म्हंटले तर व्हिटॅमिन ए, व्हिटॅमिन सी यासह अनेक गुणधर्म आरोग्याच्या दृष्टीने फायदेशीर आहेत.
त्यामुळेच पाऊस पडल्यानंतर रताळ्याला बाजारात मागणी वाढते. गोड चव आणि मातीच्या सुगंधामुळे, शहरांमध्ये लोक ते मोठ्या आवडीने खातात, त्यामुळे शेतकर्यांनाही दर्जेदार उत्पादन देणे ही मोठी जबाबदारी बनते.
रताळ्याचे सहाव्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे उत्पादक (Manufacturer) म्हणून भारताचे नाव आहे. यामुळेच शेतकरी चांगल्या प्रतीचे कंद, खत आणि खतांच्या साहाय्याने शेती (agriculture) करण्याची शिफारस करतात. रताळे हे एक अतिशय सामान्य कंद पीक आहे, ज्याची लागवड बटाट्याप्रमाणेच केली जाते.
देशातील बहुतांश राज्यातील शेतकरी (farmers) चांगल्या उत्पन्नासाठी रताळ्याचे पीक घेतात. विशेषत: ओरिसा, बिहार, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, पश्चिम बंगाल आणि महाराष्ट्र या राज्यांमध्ये उत्तम व्यवस्थापनाचे काम करून रताळ्याचे दर्जेदार उत्पादन घेतले जाते.
Agricultural Business: 'या' फुलांपासून बनतो चहा; शेती करून कमवा तिप्पट नफा
रताळे लागवड करताना खबरदारी घ्या
रताळे हे एक कंद पीक आहे, जे जमिनीतून पोषण घेऊन जमिनीच्या आत उगवले जाते, म्हणून त्याची लागवड करताना, खत-खतांचा चांगला वापर केला पाहिजे. ज्याने तुम्हाला चांगले उत्पन्न मिळेल.
जमिनीतील पोषक तत्वांची कमतरता भरून काढण्यासाठी तज्ज्ञांच्या सल्ल्याने सेंद्रिय पद्धतीचा (Organic method) किंवा रासायनिक खतांचाही वापर करता येतो. संतुलित प्रमाणात पोषक आणि खत-खते वापरल्याने जमिनीची सुपीकता वाढते आणि रताळ्याचे चांगले उत्पादन मिळते. त्याच्या पेरणीसाठी केवळ चांगल्या प्रतीचे कंद वापरावेत.
रताळ्याच्या पेरणीसाठी, माती व्यवस्थित कोरडे झाल्यानंतर लावणी करावी. कंद लावण्यापूर्वी शेत (farm) तयार करताना नायट्रोजन, पोटॅशियम आणि फॉस्फरसचा संतुलित प्रमाणात वापर करा.
Planting Cloves: लवंग लागवडीतून मिळवा बंपर नफा; वर्षाकाठी शेतकरी कमवतोय 'इतके' उत्पन्न
रताळ्याचे उत्पादन वाढवण्यात वर्मी कंपोस्ट खतापासून ते शेणाच्या साध्या सेंद्रिय खतापर्यंत (Organic fertilizer) आणि संतुलित प्रमाणात रासायनिक खते महत्त्वाची भूमिका बजावतात. सुमारे एक हेक्टर जमिनीत रताळे पिकवण्यासाठी 20-25 टन चांगले कुजलेले शेणखत किंवा गांडुळ खत वापरणे फायदेशीर ठरते.
लागवडीपूर्वी लक्षात ठेवा, शेतात जास्त नत्र वापरू नका, त्याऐवजी कमी नायट्रोजन (पिकातील नायट्रोजन) खत द्या. सेंद्रिय खतांशिवाय किमान 40 किलो नायट्रोजन, 60 किलो पालाश आणि सुमारे 70 किलो स्फुरद देखील शेतात माती परीक्षणाच्या आधारे नांगरणीनंतर द्यावे.
रताळ्याच्या उगवणानंतर, पिकाला रोपांच्या विकासाच्या अवस्थेतही चांगले सिंचन आणि खत आवश्यक असतात. अशा परिस्थितीत प्रति हेक्टरी ४० किलो युरिया (Urea) पिकात मिसळल्यास झाडांची वाढ जलद होते आणि फळांचेही चांगले उत्पादन घेता येते.
महत्वाच्या बातम्या
Farmers Income: आता गाय शेतकऱ्यांना शेतीत मदत करणार; पिकांचे उत्पन्न होणार दुप्पट, जाणून घ्या
Agriculture Cultivation: शेतकऱ्यांनो सर्वात कमी कालावधीचे पीक करेल तुम्हाला मालामाल; जाणून घ्या
Goat Rearing: चांगला नफा मिळविण्यासाठी 'या' जातीच्या शेळीचे करा पालन; काही महिन्यातच व्हाल मालामाल
Published on: 08 August 2022, 02:37 IST