Pearl Farming: गेल्या काही दिवसांपासून शेतीमध्ये (Farming) अनेक आमूलाग्र बदल झाले आहे. तसेच अधिनिकतेवर जास्तीत जास्त भर दिला जात आहे. शेतकरीही (Farmers) आधुनिक पद्धतीने शेती (Modern agriculture) करून कमी वेळात लाखो रुपये कमवत आहेत. गेल्या काही वर्षांत शेतकऱ्यांचा शेतीकडे पाहण्याचा दृष्टिकोन पूर्णपणे बदलला आहे.
एक काळ असा होता जेव्हा शेतकरी केवळ काही पिकांच्या लागवडीपुरते मर्यादित होते आणि शेती करून आपल्या कुटुंबाचा उदरनिर्वाह चालवत असत, पण आज तो नोकरी-व्यवसायापेक्षा अधिक फायदेशीर व्यवसाय बनत चालला आहे. शेतीसोबतच मत्स्यपालन, पशुपालन, कुक्कुटपालन आदी व्यवसायातून शेतकरी आपले उत्पन्न दुप्पट करत आहेत.
दरम्यान, शेतीसोबतच शेतकऱ्यांना मोत्यांच्या शेतीशीही जोडले जात आहे. मोत्यांची लागवड (cultivation of pearls) करण्यासाठी फारशा भांडवलाची आवश्यकता नाही, परंतु केवळ 25 हजार खर्च करून तुम्ही 3 लाखांहून अधिक उत्पन्न मिळवू शकता.
मोत्यांच्या मागणीत वाढ
शेतकऱ्यांचे उत्पन्न दुप्पट करण्याच्या उद्देशाने मोत्यांची शेती हा अतिशय मनोरंजक व्यवसाय आहे. आजही मोत्यांपासून अनेक मौल्यवान दागिने बनवले जातात, जे आंतरराष्ट्रीय बाजारात करोडोंना विकले जातात. याशिवाय अनेक प्रकारच्या सौंदर्यप्रसाधनांमध्येही मोत्यांचा वापर केला जातो, ज्याचा उपयोग सौंदर्य वाढवण्यासाठी केला जातो.
Gold Price: त्वरा करा! आजच खरेदी करा सोने आणि चांदी; सोने 5600 रुपयांनी स्वस्त...
अशी करा मोत्यांची शेती
समुद्री प्राणी ऑयस्टरपासून मोती मिळतात, परंतु शेतकरी तलावामध्ये ऑयस्टरचे संगोपन करून मोती देखील तयार करू शकतात. लहान प्रमाणात मोत्यांची शेती सुरू करण्यासाठी 500 चौरस फूट एक तलाव किंवा टाकी पुरेसे आहे.
या तलावात सुमारे 100 शिंपल्यांचे संगोपन केल्यास एका शिंपल्यामागे दोन मोती तयार होऊ शकतात. मोत्यांच्या शेतीतून चांगले उत्पादन घेण्यासाठी योग्य प्रशिक्षणही आवश्यक आहे.
मोती शेती प्रशिक्षण
साहजिकच कोणतेही काम चांगले करायचे असेल तर त्या कामाचे योग्य प्रशिक्षण घेणे अत्यंत आवश्यक असते. त्याचप्रमाणे चांगल्या दर्जाच्या मोत्यांच्या उत्पादनासाठी शेतकऱ्यांना मोत्यांच्या लागवडीची योग्य माहितीही मिळायला हवी.
योग्य प्रशिक्षणाच्या मदतीने टरफ्यांची योग्य निगा आणि मोत्याचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात वाढवता येते. त्याच्या लागवडीसाठी अनेक सरकारी आणि खाजगी संस्थांद्वारे प्रशिक्षण कार्यक्रम चालवले जातात.
मोती शेतीच्या प्रशिक्षणासाठी, भारतीय कृषी संशोधन संस्थेने SIFA म्हणजेच सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ फ्रेश वॉटर अॅक्वाकल्चर नावाची एक वेगळी संस्था देखील स्थापन केली आहे.
भुवनेश्वर, ओरिसा येथे असलेल्या या संस्थेमध्ये कृषी तज्ज्ञ आणि शास्त्रज्ञांकडून मोती लागवडीसाठी 15 दिवसांचे व्यावसायिक प्रशिक्षण दिले जाते. शेतकऱ्यांना मोती शेती किंवा प्रशिक्षणासंबंधी अधिक माहिती हवी असल्यास, ते टोल फ्री क्रमांक- 91-11- 2584 3301 वर संपर्क साधू शकतात.
दूध उत्पादनात भारत स्वयंपूर्ण; पाच दशकात दहापट वाढले उत्पादन
मोत्याच्या शेतीतून उत्पन्न
योग्य प्रशिक्षणाच्या धर्तीवर भारतात मोत्याची शेती करणे खूप सोपे आहे. यामध्येही बागायती पिकांप्रमाणे सुरुवातीची किंमत 25 ते 35 हजार आहे, त्यानंतर साधारण दर्जाचा एक मोती ₹ 120 आणि चांगल्या दर्जाचा एक मोती ₹ 200 पर्यंत विकला जातो.
मोठ्या प्रमाणावर लागवडीसाठी, शेतात प्रति एकर तलाव देखील बनवता येतात, ज्यामध्ये 25,000 टरफले टाकून मोत्याचे उत्पादन घेता येते. तुम्हाला सांगतो की अनेक वेळा हवामान बदल आणि हवामानामुळे मोत्यांची गुणवत्ता आणि उत्पादन घसरते.
मोती शेती प्रशिक्षणासोबतच शेतकऱ्यांना त्याच्या बाजारपेठेची योग्य माहिती असायला हवी, जेणेकरून त्यांना मोती विकून चांगला भाव मिळू शकेल. तसे पाहता भारताबरोबरच परदेशी बाजारपेठेतही मोत्यांना मोठी मागणी आहे.
शेतकर्यांना हवे असल्यास ते मोत्यांची कंत्राटी शेती करू शकतात किंवा त्यांच्या मोत्यांची योग्य प्रकारे पॅकेजिंग, प्रक्रिया आणि ऑनलाइन मार्केटिंग करून ग्राहक जोडू शकतात.
महत्वाच्या बातम्या:
शेतकऱ्यांसाठी सरकारचा मदतीचा हात! शेतकऱ्यांना 15 सप्टेंबरपर्यंत मिळणार नुकसान भरपाई
PM Kisan: शेतकऱ्यांनो घरबसल्या या नंबरवर करा कॉल; जाणून घ्या पीएम किसानच्या अर्जाची स्थिती...
Published on: 12 September 2022, 02:23 IST