नवी दिल्ली, 7 मार्च 2022 भारतीय कृषी संशोधन संस्था, नवी दिल्ली द्वारे आयोजित वार्षिक कृषी विज्ञान मेळाव्याचे उद्घाटन 9 मार्च रोजी केंद्रीय कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्री श्री नरेंद्र सिंह तोमर यांच्या प्रमुख पाहुणचारात होणार आहे. 9 ते 11 मार्च दरम्यान आयोजित करण्यात आलेल्या या मेळ्याची मुख्य थीम आहे, "तांत्रिक ज्ञानाने स्वावलंबी शेतकरी. यावेळी केंद्रीय मंत्री श्री तोमर, शेतकरी आणि शेतकरी उत्पादक संघटनांच्या (FPOs) उत्पादनांच्या थेट विक्रीला प्रोत्साहन देण्यासाठी" पुसा अॅग्री कृषी हाट संकुल राष्ट्राला समर्पित करेल. ९ मार्चपासून पुसा कृषी कृषी हाट दोन एकर परिसरात ६० स्टॉल्सच्या तरतूदीसह विकसित करण्यात आली आहे. या सुविधेमुळे शहरी ग्राहकांना शेतकऱ्यांची उत्पादने थेट खरेदी करता येणार आहेत.

मेळाव्याच्या उद्घाटन समारंभास केंद्रीय कृषी व शेतकरी कल्याण राज्यमंत्री श्री कैलास चौधरी आणि कु. शोभा करंदलाजे हे विशेष अतिथी म्हणून उपस्थित राहणार आहेत. डॉ. त्रिलोचन महापात्रा, सचिव, DARE आणि महासंचालक, भारतीय कृषी संशोधन परिषद (ICAR) अध्यक्षस्थानी असतील. या वर्षी मेळ्यातील प्रमुख आकर्षणे असतील: स्मार्ट/डिजिटल कृषी, कृषी स्टार्टअप आणि FPO, सेंद्रिय आणि नैसर्गिक शेती, संरक्षित शेती/हायड्रोपोनिक/एरोपोनिक/व्हर्टिकल फार्मिंग, 

कृषी उत्पादनांच्या निर्यातीला प्रोत्साहन, पुसा कृषी कृषी हाटचे उद्घाटन. मेळाव्यात आयसीएआरच्या विविध संस्था, कृषी विज्ञान केंद्रे, कृषी क्षेत्रात उत्कृष्ट कार्य करणाऱ्या इतर संस्थांचे प्रगत तंत्रज्ञानही प्रदर्शित केले जाणार आहे. याशिवाय प्रगतीशील शेतकरी, महिला उद्योजक आणि स्टार्टअप्सही या मेळ्यात सहभागी होणार आहेत. याशिवाय आयसीएआरच्या विविध विभागांनी विकसित केलेल्या वाणांची आणि तंत्रज्ञानाची माहिती प्रदर्शने, मॉडेल्स, शेतकरी सल्लागार सेवा आदींद्वारे दिली जाईल.

 

उपलब्धी: अन्न, पोषण आणि उपजीविकेच्या सुरक्षेसह कृषी निर्यातीला चालना देण्यासाठी संस्था महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे. 28 सप्टेंबर 2021 रोजी, पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी संस्थेने विकसित केलेल्या 12 जातींसह विशेष गुण असलेल्या विविध पिकांच्या 35 जाती राष्ट्राला समर्पित केल्या. संस्थेने गेल्या वर्षी धानाच्या पाच जाती, गहू आणि मक्याचे दोन, बेबी कॉर्न, मोहरी, हरभरा आणि सोयाबीनचे प्रत्येकी एक आणि भाजीपाला, फळे आणि फुले यांच्या २५ जाती विकसित केल्या आहेत.

संस्थेने "न्यूट्री-प्रो" नावाचे 32% प्रथिने असलेले "हाय प्रोटीन फ्लोअर" विकसित केले आहे, जे कमी ग्लायसेमिक इंडेक्समुळे मधुमेहींसाठी विशेषतः योग्य आहे. फळे, भाजीपाला, फुले, ऑफ-ग्रीड आणि बॅटरी-फ्रीमध्ये काढणीनंतर होणारे नुकसान कमी करण्यासाठी सौरऊर्जेवर चालणारा 'पुसा-फार्म सन फ्रीज' विकसित करण्यात आला आहे, जो उन्हाळ्यातही दिवसा-रात्रीचे तापमान 2-10°C देऊ शकतो. सी दरम्यान राखते. भाताचा पेंढा जाळण्याच्या समस्येपासून मुक्त होण्यासाठी, संस्थेने विकसित केलेल्या बुरशीजन्य कंसोर्टियम "पुसा डिकंपोजर" चे खाजगी क्षेत्राच्या भागीदारीमध्ये मोठ्या प्रमाणावर उत्पादन केले गेले आणि उत्तर प्रदेश, पंजाब, हरियाणा येथे 14 लाख एकर क्षेत्रामध्ये वापरले गेले. आणि दिल्ली. ज्याचे उत्साहवर्धक परिणाम मिळाले आहेत.

सूक्ष्मजीवशास्त्र विभागाद्वारे नायट्रोजन, फॉस्फरस आणि पोटॅशियम प्रदान करणारे जैवखते "पुसा संपूर्ण" विकसित केले गेले आहे. याचा वापर बीजप्रक्रिया, रोपण केलेल्या पिकांमध्ये रोपे बुडविणे आणि झाडे/बागांसाठी माती प्रक्रिया म्हणून केला जाऊ शकतो. यामुळे बियांची उगवण सुधारते, ज्यामुळे चांगली रोपे आणि चांगले उत्पादन मिळते. दोन नाविन्यपूर्ण उत्पादने, हल्लूर: 'सॉफ्ट बाजरी आटा' आणि मकई: 'मऊ मक्याचे पीठ, ज्यात अनुक्रमे बाजरी आणि मक्याचे पौष्टिक समृद्धी आहे आणि गव्हाच्या बरोबरीने आटा आणि चपाती बनवण्याची गुणवत्ता आहे', विकसित आणि व्यावसायिकीकरण केले गेले. आर्थिकदृष्ट्या व्यवहार्य तंत्रज्ञान आणि पोषक-समृद्ध मायक्रोग्रीन उत्पादनासाठी वापरण्यास सुलभ 'न्युटीग्रीन' किट्समुळे देशांतर्गत मोठ्या प्रमाणावर दत्तक घेतले जात आहे.