KJ Chaupal : शेतकऱ्यांना शेतीशी संबंधित समकालीन माहिती दिल्यास कृषी क्षेत्राला अधिक चालना मिळू शकते. हे पाहता कृषी क्षेत्रात गेल्या २७ वर्षांपासून अविरतपणे कार्यरत असलेली कृषी जागरण कंपनी शेतकऱ्यांसाठी ‘केजे चौपाल’चे आयोजन नियमितपणे करत असते. यामध्ये कृषी क्षेत्राशी संबंधित कंपन्यांचे मान्यवर आणि प्रगतीशील शेतकरी पाहुणे म्हणून येतात आणि त्यांची कामे, अनुभव आणि तंत्रज्ञान शेअर करतात.

मंगळवारी (दि,२१) रोजी Sistema.Bio इंडियाचे व्यवस्थापकीय संचालक पीयूष सोहनी आणि कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयातील क्षमता निर्माण आणि साहित्य विकास विभागाच्या प्रमुख पल्लवी माळी यांनी केजे चौपालला यांना भेट दिली. जिथे त्यांनी शेती आणि पर्यावरण यांसारख्या विषयांवर आपले विचार मांडले. पियुष सोहनी, Sistema.Bio इंडियाचे व्यवस्थापकीय संचालक, एक उद्योजक आणि शाश्वत तंत्रज्ञान आणि सामाजिक विकासाविषयी त्यांनी चांगली भावना व्यक्त केली. यावेळी त्यांनी Sistema.Bio च्या नाविन्यपूर्ण बायोडिजेस्टर तंत्रज्ञानावर प्रकाश टाकला. ज्याचा उद्देश अन्न सुरक्षा वाढवणे आणि हरितगृह वायू उत्सर्जन कमी करणे आहे. ज्याचा जगभरातील हजारो शेतकऱ्यांना फायदा होईल.

कार्यक्रमादरम्यान कृषी जागरणचे संस्थापक एमसी डॉमिनिक म्हणाले की, कृषी जागरण नेहमीच शेती सुधारण्यासाठी प्रयत्नशील आहे. जेणेकरून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढण्यासोबतच तरुणांना शेतीकडे प्रवृत्त करता येईल. तसंच कृषी जागरणच्या माध्यमातून सातत्याने शेतकऱ्यांचे विषय उचलून धरले आहेत. यामुळे शेतकऱ्यांना न्याय मिळाला आहे.

यावेळी पीयूष सोहनी म्हणाले की, Sistema.Bio ही नाविन्यपूर्ण बायोडायजेस्टर तंत्रज्ञान, प्रशिक्षण आणि वित्तपुरवठा याद्वारे गरिबी, अन्न सुरक्षा आणि हवामान बदलांना तोंड देण्यासाठी समर्पित जागतिक सामाजिक उपक्रम आहे. 2010 मध्ये मेक्सिकोमध्ये स्थापित, कंपनी परवडणारे, उच्च-गुणवत्तेचे बायोडायजेस्टर बनवते आणि वितरीत करते जे लहान शेतक-यांना जनावरांच्या कचऱ्याचे नवीकरणीय ऊर्जा आणि सेंद्रिय खतात रूपांतरित करण्यात मदत करते.

हे 3 देशांमध्ये कार्यरत आहे आणि 2030 पर्यंत वार्षिक जागतिक GHG उत्सर्जन 1% कमी करण्याचे उद्दिष्ट आहे. मेक्सिकोमध्ये त्याची स्थापना झाल्यानंतर, तंत्रज्ञान 2017 मध्ये आफ्रिकेत आणि 2018 मध्ये भारतात विस्तारले. तेव्हापासून, 21 भारतीय राज्यातील 80,000 कुटुंबांना याचा लाभ झाला आहे. स्थापना, एलपीजी सिलिंडरवरील त्यांचे अवलंबित्व कमी करणे. उप-उत्पादन म्हणून उत्पादित केलेली जैव-खते कृषी क्षेत्रात वापरली जातात, ज्यामुळे प्रति प्रणाली वार्षिक अंदाजे 8-10 टन CO2 ची बचत करून पर्यावरणाला लक्षणीय फायदा होतो.

सध्या वापरात असलेल्या 80,000 प्रणालींसह, दरवर्षी सुमारे 800,000 टन CO2 ची बचत होते. नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालय (MNRE) द्वारे मंजूर केलेले तंत्रज्ञान अनुदानाद्वारे समर्थित आहे, जे लाखो दुग्ध उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी प्रवेशयोग्य आहे. सोहनी यांनी कृषी जागरण सोबतच्या भागीदारीबद्दल आशावाद व्यक्त केला आणि त्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांना फायदा होईल.

कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयातील क्षमता निर्माण आणि सामग्री विकास विभागाच्या प्रमुख पल्लवी माळी यांनी शेतकऱ्यांच्या केवळ आर्थिकच नव्हे तर सामाजिक सुरक्षेच्या दृष्टीनेही शेतकऱ्यांच्या उत्थानामध्ये कृषी क्षेत्राच्या महत्त्वाच्या भूमिकेबद्दल सांगितले. अलिकडच्या वर्षांत नवीन योजनांसाठी अर्थसंकल्पीय वाटपामध्ये लक्षणीय वाढ लक्षात घेऊन त्यांनी संपूर्ण भारतातील शेतकरी समुदायांचे जीवनमान सुधारण्यासाठी कृषी मंत्रालयाच्या समर्पित प्रयत्नांवर प्रकाश टाकला. शेतकऱ्यांचे उत्पन्न स्तर आणि हितसंबंध राखण्यासाठी हे प्रयत्न महत्त्वाचे ठरले आहेत.

विशेषतः, कृषी मंत्रालयामध्ये 28 विभाग असतात, प्रत्येक विभाग 3-4 मोठ्या योजनांचे व्यवस्थापन करतो. त्यांची विभागणी पीक विमा आणि पत या दोन प्रमुख क्षेत्रांमध्ये विभागली आहे. 20,000 कोटी रुपयांच्या बजेटसह किसान क्रेडिट कार्ड (KCC) योजना शेतकऱ्यांना परवडणारे कर्ज देते, तर 15,000 कोटी रुपयांच्या बजेटसह पीक विमा योजना नैसर्गिक आपत्तींपासून संरक्षण प्रदान करते. तुमच्या खिशातले पैसे तुमच्या टेबलावरील जेवणाच्या थाळीएवढे नाहीत’, असे सांगून त्यांनी अन्नसुरक्षेचे महत्त्व सांगितले.