भारतात अजूनही जमीन हे गुंतवणुकीचे लोकप्रिय साधन आहे. ही केवळ गुंतवणूकच नाही तर अनेक समाजातील आर्थिक स्थिरता आणि स्थितीचे लक्षण आहे. त्यामुळेच भारतातील खेड्यापाड्यात किंवा शहरांमध्ये सोन्याशिवाय इतर कोणत्याही संपत्तीला खूप मान मिळत असेल तर तो म्हणजे जमीन. पण तुम्हाला माहिती आहे का की भारतात एखादी व्यक्ती किती शेतजमीन खरेदी करू शकते? यावर काही मर्यादा आहे की नाही हे अनेकांना माहिती नाही.
यासाठी राज्यांचे वेगवेगळे नियम आहेत. बहुतांश राज्यांमध्ये यावर मर्यादा घालण्यात आली आहे. मात्र, बिगरशेती जमिनीबाबत असा कोणताही नियम दिसत नाही. उदाहरणार्थ, हरियाणामध्ये तुम्ही कितीही बिगरशेतीयोग्य जमीन खरेदी करू शकता. पण, आम्ही येथे लागवडीयोग्य जमिनीबद्दल सांगू.
भिन्न कमाल मर्यादा
भारतातील जमीनदारी व्यवस्था संपुष्टात आल्यानंतर अनेक बदल करण्यात आले. राष्ट्रीय स्तरावर काही बदल करण्यात आले, तर काही अधिकार राज्यांना देण्यात आले. त्यामुळे प्रत्येक राज्यात जमीन खरेदीची कमाल मर्यादाही वेगळी असते. याशिवाय शेतजमीन कोण विकत घेऊ शकते हे देखील राज्यच ठरवते.
अंबादास दानवे थेट कृषी केंद्रात! योग्य दरात बियाणे, खतांची विक्रीचे करण्याचे निर्देश...
काही राज्ये आणि जमीन खरेदी मर्यादा
केरळमध्ये जमीन दुरुस्ती कायदा १९६३ अंतर्गत, विवाहित नसलेली व्यक्ती केवळ ७.५ एकरपर्यंत जमीन खरेदी करू शकते. तर ५ सदस्यांचे कुटुंब १५ एकर जमीन खरेदी करू शकते. महाराष्ट्रातील लागवडीयोग्य जमीन ही ज्यांची आधीच शेती आहे तेच विकत घेतील. येथे कमाल मर्यादा ५४ एकर आहे. पश्चिम बंगालमध्ये जास्तीत जास्त २४.५ एकर जमीन खरेदी करता येईल.
हिमाचल प्रदेशात 32 एकर जमीन खरेदी करता येईल. तुम्ही कर्नाटकातही ५४ एकर जमीन खरेदी करू शकता आणि इथेही महाराष्ट्राचा नियम लागू आहे. उत्तर प्रदेशमध्ये एक व्यक्ती जास्तीत जास्त 12.5 एकर लागवडीयोग्य जमीन खरेदी करू शकते. बिहारमध्ये केवळ 15 एकरपर्यंत शेती किंवा बिगरशेती जमीन खरेदी करता येते. त्या व्यवसायात गुंतलेले लोकच गुजरातमध्ये शेतजमीन खरेदी करू शकतात.
अनिवासी भारतीय किंवा परदेशी नागरिक भारतात शेतीयोग्य जमीन खरेदी करू शकत नाहीत. त्याला फार्म हाऊस किंवा वृक्षारोपण मालमत्ताही खरेदी करता येत नाही. मात्र, कुणाला त्यांना वारसा हक्काने जमीन द्यायची असेल तर ते देऊ शकतात.
शेतकऱ्यांनो जमिनीची सुपीकता कशी वाढवावी?, जाणून घ्या...
सूर्यफूल लागवड तंत्रज्ञान
अखेर पावसाने राज्याला भिजवले, राज्यभर पावसाला सुरुवात..
Published on: 26 June 2023, 02:59 IST