महाराष्ट्रातील (Maharashtra) शेतकऱ्यांच्या आत्महत्येचे (Farmers Sucide) सत्र काही थांबायचे नाव घेताना दिसत नाही. निसर्गाचा लहरीपणा आणि बाजारात शेतमालाला भाव मिळत नसल्याने शेतकरी वैतागला आहे. तसेच यंदाच्या खरीप हंगामात मुसळधार पावसामुळे (Heavy Rain) पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. नांदेड (Nanded) जिल्ह्यात २ महिन्यात तब्बल २६ शेतकऱ्यांनी आत्महत्या केल्याचे समोर आले आहे.

मराठवाड्यात (Marathwada) सध्या शेतकरी आत्महत्येच्या घटनांमध्ये वाढ झाली आहे. एका अहवालानुसार, एकट्या नांदेड जिल्ह्यात शेतकरी आत्महत्यांच्या घटना दुपटीने वाढल्या आहेत. संततधार पावसामुळे या भागातील पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान (Damage to crops) झाल्याचे बोलले जात आहे.

अशा परिस्थितीत कर्जबाजारी झालेल्या शेतकऱ्यांना आत्महत्या करण्यास भाग पाडले जात आहे. अधिकृत अंदाजानुसार, नांदेडमधील आत्महत्येची संख्या जुलैमधील आठ वरून ऑगस्टमध्ये 26 वर पोहोचली आहे.

2022 मध्ये जिल्ह्यातून ऑगस्टपर्यंत एकूण 93 शेतकरी आत्महत्या झाल्या. आणि अधिकाऱ्यांनी यापैकी ६३ जणांना एक लाख रुपयांच्या भरपाईसाठी पात्र मानले. विशेष म्हणजे गतवर्षी जिल्ह्यात 119 शेतकरी आत्महत्या झाल्या होत्या.

त्यापैकी केवळ 65 शेतकरी कुटुंबांना नुकसान भरपाई मिळाली. आतापर्यंत एकट्या मराठवाड्यातील ६६१ शेतकऱ्यांनी जीव दिला आहे. त्यापैकी सुमारे 485 जणांना राज्य सरकारकडून नुकसान भरपाई मिळाली आहे. खराब हवामानामुळे होणारे मोठे कर्ज तसेच आपत्तीजनक नुकसान यामुळे शेतकऱ्यांना असे टोकाचे पाऊल उचलण्यास भाग पाडले जात आहे.

कर्मचाऱ्यांची लॉटरी! DA वाढीनंतर केंद्र सरकारने कर्मचाऱ्यांना दिली आणखी एक मोठी भेट

3,652,872 हेक्टर जमीन खराब झाली आहे

नांदेडच्या सिरंजनी गावचे प्रमुख पवन करेवाड म्हणाले की, या वर्षी पावसाने गाव आणि परिसरातील अनेक शेतकऱ्यांना फटका बसला आहे. सुमारे 20 टक्के शेतकऱ्यांची शेतजमीन पूर्णपणे वाहून गेली आहे. जुलैच्या पहिल्या पावसानंतर काही शेतकऱ्यांची पिके उद्ध्वस्त झाल्याचे त्यांनी सांगितले.

विभागीय आयुक्त, औरंगाबाद यांच्या आकडेवारीनुसार, जुलै, ऑगस्ट आणि सप्टेंबरमध्ये झालेल्या अतिवृष्टीमुळे सुमारे 3,652,872 हेक्टर जमीन खराब झाली आहे. शेतकर्‍यांच्या म्हणण्यानुसार, खराब हवामानामुळे शेतीच्या नुकसानीसोबतच परिस्थिती बिकट झाली आहे.

13,200 प्रति हेक्टर रु.च्या रकमेचा हक्क आहे.

माझी पाच एकर जमीन सोयाबीन, कापूस वाहून गेल्याचे एका शेतकऱ्याने सांगितले. नांदेडमधील हिमायतनगर येथील शेतकरी किरण गाडे यांनी सांगितले की, मी झाडे लावू किंवा माती तयार करू शकेन अशी शक्यता नाही.

ते म्हणाले की, संपूर्ण मातीची झीज झाली असून येत्या हंगामासाठी सुपीकता आणि शेतजमिनी पूर्ववत करणे कठीण होणार आहे. गाडे यांनी त्यांच्या पिकावर 80 हजार रुपयांहून अधिक गुंतवणूक केली होती. गतवर्षी जेवढे पीक काढले जाईल त्यापासून मला खूप आशा असल्याचे ते म्हणाले.जमिनीचे नुकसान झाले असले तरी राज्य सरकारकडून मदत म्हणून मला हेक्टरी 13,200 रुपयांची मदत मिळाली आहे.

कच्चे तेल उच्चांकापेक्षा 34% स्वस्त; जाणून घ्या पेट्रोल डिझेलच्या दरात काय झाला बदल

नुकसान भरून काढण्यासाठी कोणतीही तरतूद नाही

महाराष्ट्राच्या कृषी विभागाच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, मोठ्या प्रमाणात नुकसान भरून काढण्याची कोणतीही तरतूद नाही. सध्या शेतकऱ्यांच्या पिकाचे ३३ टक्क्यांपेक्षा जास्त नुकसान झाले तरच ते आर्थिक भरपाई मिळण्यास पात्र आहेत.

त्याच वेळी, ज्या शेतकर्‍यांच्या शेतजमिनीचे संपूर्ण नुकसान झाले आहे त्यांना भरपाई लागू आहे. पण एवढी मर्यादित मदत आणि बिघडलेली परिस्थिती हे देखील शेतकऱ्यांना आत्महत्येकडे ढकलण्याचे कारण आहे.

अडीच एकर जमिनीवर केलेली सोयाबीनची शेती पूर्णपणे उद्ध्वस्त झाली

सरकारी नोंदीनुसार, नांदेडमधील परवा गावातील राजू गोथमवाड या शेतकऱ्याने १४ जुलै रोजी आत्महत्या केली. 2021 मध्ये 2.5 एकर जमिनीवर केलेली सोयाबीनची लागवड पावसामुळे पूर्णपणे उद्ध्वस्त झाली होती. गोठमवाड यांनी एका खासगी सावकाराकडून चार टक्के व्याजदराने कर्ज घेतले होते. तोट्याबरोबर व्याज वाढले.

जूनमधील पावसाने बियाणे उगवण्यास मदत केली, परंतु एक महिन्यापेक्षा जास्त काळ पाऊस न झाल्यामुळे वाढ खुंटली. पाऊस परतल्यानंतर, पिके जास्त प्रमाणात सडली. अशाप्रकारे गोथमवादने आपले जीवन संपवले. कर्ज म्हणून मागितलेले 2 लाख रुपये आपण फेडू शकत नाही हे त्याला माहीत होते.

महत्वाच्या बातम्या:
सोने 5445 रुपयांनी स्वस्त तर चांदी 22876 रुपयांनी स्वस्त; फटाफट चेक करा नवीनतम दर...
पुढील ३ दिवस पावसाचे! महाराष्ट्रासह अनेक राज्यांना बसणार मुसळधार पावसाचा तडाखा; अलर्ट जारी