देशात कृषी क्षेत्रात विविध प्रयोग सुरू आहेत. शास्त्रज्ञ संस्थांमध्ये संशोधन करत असतील तर शेतात सामान्य शेतकरी कापणीपासून लागवडीच्या पद्धतींवर प्रयोग करत राहतात. शेतीत सुधारणा करून, उत्पादन वाढवून आणि खर्चात कपात करून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे हा या संशोधनांचा आणि प्रयोगांचा उद्देश आहे. मध्य प्रदेशची राजधानी भोपाळमध्ये राहणाऱ्या एका शेतकऱ्याने बटाटा पिकावरही असाच प्रयोग केला असून तो यशस्वीही झाला आहे.
मिश्रीलाल राजपूत हे शेतकरी सामान्य बटाट्यापेक्षा वेगळे बटाटे पिकवत आहेत, ज्यासाठी त्यांना चांगला भाव मिळत आहे. सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे या बटाट्याच्या लागवडीचा खर्च सामान्य बटाट्याएवढाच आहे, पण त्याचे भाव खूप जास्त आहेत. त्यामुळेच त्याची कमाई वाढली आहे. राजपूत यांना पाहून इतर शेतकरीही बटाट्याच्या जातीकडे आकर्षित होऊन ते त्यांच्या कमाईचे साधन बनत आहेत.
वास्तविक मिश्रीलाल राजपूत निळ्या रंगाचे बटाटे पिकवत आहेत.
या बटाट्याच्या प्रजातीचे नाव नीलकंठ आहे, ज्याची अँटीऑक्सिडंट क्षमता सामान्य बटाट्यापेक्षा 3 ते 4 पट जास्त आहे. शेतकऱ्याचा दावा आहे की सामान्य बटाट्यामध्ये प्रति 100 ग्रॅम 15 मिली अँटी-ऑक्सिडंट्स असतात, तर निळ्या नीलकंठ बटाट्यामध्ये 100 मिली प्रति 100 ग्रॅम आढळतात. याशिवाय या बटाट्याचे उत्पादन सामान्य बटाट्याच्या उत्पादनापेक्षा 15 ते 20 टक्के अधिक आहे.
राजपूत सांगतात की, बटाटा संशोधन केंद्र शिमल्याच्या या तंत्राद्वारे त्यांनी अनेक एकर शेतात बटाट्याची लागवड केली होती. बियाणे उपलब्ध नसल्याने सुरुवातीला थोडा जास्त खर्च येतो, पण पीक आले की बियाणे सहज उपलब्ध होते. हे बटाटे बाजारात 30 ते 40 रुपये किलो दराने विकले जातात. यामुळेच शेतकऱ्यांना अधिक नफा मिळतो आणि त्याची किंमत सामान्य बटाट्याइतकीच येते.
Published on: 21 March 2022, 11:31 IST