मित्रांनो देशातील अनेक राज्यांमध्ये तीव्र उष्मा आणि उष्णतेची लाट सुरूच आहे. त्यामुळे नागरिकांचे प्रचंड हाल होत आहेत. उष्णतेच्या लाटेचा मानवावरच परिणाम होत नाही, तर शेतकऱ्यांच्या पिकांवरही त्याचा वाईट परिणाम होत आहे. आपल्या राज्यातील विदर्भात उष्णतेची लाट प्रकर्षाने जाणवत आहे. विदर्भातील अकोला आणि अमरावतीमध्ये मार्च महिन्यापासून तापमान 42 ते 43 अंशांच्या आसपास आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांची पिके जळून गेली आहेत.
पिकांच्या नासाडीबाबत कृषी विभागाचे म्हणणे आहे की, जेवढे तापमान मोजले जाते त्यापेक्षा पाच ते सात अंश तापमान काळ्या जमिनीत जास्त असते. अशा परिस्थितीत तापमान 45 अंश असेल तर जमिनीचे तापमान 50 ते 52 अंश असेल, अशा स्थितीत या आर्द्रतेमुळे लहान मुळे असलेली झाडे जळण्याची शक्यता असते.
45 अंशांच्या तडाख्याला तोंड देत पिके
महाराष्ट्रातील विदर्भात मार्च महिन्यापासून तापमानात सातत्याने 40 ते 42 अंशांची वाढ होत आहे. त्याचवेळी अमरावती आणि अकोल्याबाबत बोलायचे झाले तर मार्चपासून येथील तापमान 44 अंशांच्या पुढे गेले आहे. अशा स्थितीत भाजीपाला पिकावर त्याचा वाईट परिणाम होत आहे, कारण भाजीपाल्याची मुळे खोलवर जात नाहीत आणि जर सूर्य 45 अंश असेल तर जमिनीचे तापमान 5 अंश ते 7 अंशांपेक्षा जास्त असते. अशा परिस्थितीत आर्द्रतेमुळे त्यांची मुळे खराब होतात.
अकोला आणि अमरावती परिसरात वाढत्या तापमानामुळे वांगी, कांदा, टोमॅटो या भाज्यांवरील पिके उद्ध्वस्त होत आहेत. त्याचबरोबर संत्रा-लिंबू, केळी पिकांवर सतत 45 अंश तडीपार करून पिके उद्ध्वस्त करण्यावर बेतले आहे.
Pm Kisan Yojana: पीएम किसानच्या वेबसाईटवर आली 'ही' महत्वाची माहिती; माहितीत नेमकं दडलंय काय?
शास्त्रज्ञांनी काय सांगितला उपाय
अकोल्याच्या डॉ. पंजाबराव कृषी विद्यापीठातील शास्त्रज्ञ विनोद खडसे यांनी वाढत्या सूर्यप्रकाशामुळे पिकांवर होणाऱ्या परिणामाबाबत बोलतांना सांगितले की, तापमान सातत्याने 45 अंशांच्या पुढे जात आहे अशा स्थितीत जमिनीचे तापमान 5 ते 7 अंशांनी अधिक वाढते, त्यामुळे सूर्यास्तानंतरही जमिनीतील आर्द्रता कायम राहते.
अशा स्थितीत शेतकऱ्यांनी पीक सुकू देऊ नये. शास्त्रज्ञ विनोद खडसे यांच्या मते शेतकरी दुपारी पिकांना पाणी देतात, मात्र पाण्याच्या वाफेने पिकांचे नुकसान होते, अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी दुपारी पाणी देण्याऐवजी सकाळी किंवा संध्याकाळी किंवा रात्री पाणी द्यावे. विनोद खडसे म्हणाले की, शेतकऱ्यांनी पिकांच्या मुळापर्यंत पाणी टाकू नये, त्यापासून थोडे दूर पाणी ठेवावे. तसेच पिकांची मुळे आर्द्रतेमुळे जळू नयेत म्हणून कचऱ्याने झाकून ठेवावीत.
Published on: 14 May 2022, 11:16 IST