जागतिक स्तरावर कर्करोग आणि हृदयविकारांसोबतच टीबी (टीबी) दरवर्षी लाखो लोकांचा बळी घेतो. हा आजार भारतासाठीही गंभीर चिंतेचा विषय आहे. आकडेवारीनुसार, देशात दरवर्षी अडीच लाखांहून अधिक लोकांचा टीबीमुळे मृत्यू होतो.

केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने जारी केलेल्या अहवालानुसार 2021 मध्ये देशात क्षयरोगाच्या रुग्णांच्या संख्येत मागील वर्षाच्या तुलनेत 19 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. सन 2020 मध्ये, जिथे देशात 16,28,161 लोक क्षयरोगाचे बळी ठरले होते. 2021 मध्ये क्षयरोगाच्या एकूण रुग्णांची (नवीन आणि पुन्हा झालेली) संख्या 19,33,381 वर पोहोचली आहे.

क्षयरोग हा एक गंभीर संसर्गजन्य रोग आहे. जो प्रामुख्याने फुफ्फुसांवर परिणाम करतो. क्षयरोगास कारणीभूत असलेले जिवाणू खोकल्यामुळे आणि शिंकण्याद्वारे व्यक्तीकडून दुसऱ्या व्यक्तीमध्ये पसरतात. आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते या गंभीर आजारापासून बचाव करण्यासाठी सर्व लोकांनी विशेष खबरदारी घ्यावी.

क्षयरोगाची लक्षणे

जुनाट खोकल्याची समस्या

तुम्हालाही 3 आठवड्यांपेक्षा जास्त काळ खोकल्याचा त्रास होत असेल, तर त्याकडे गांभीर्याने लक्ष देण्याची गरज आहे. खोकल्याची समस्या दीर्घकाळ टिकून राहणे हे टीबीचे प्रमुख लक्षण मानले जाते. हा आजार तुमच्या फुफ्फुसांवर परिणाम करतो ज्यामुळे सतत खोकला येऊ शकतो. इतर काही लक्षणांमध्ये छातीत दुखणे, श्वास लागणे आणि खोकल्यापासून रक्त येणे यांचा समावेश असू शकतो.

रात्री घाम येणे

रात्रीचा असामान्यपणे जास्त घाम येणे हे टीबीचे लक्षण असू शकते. फुफ्फुसात होणाऱ्या समस्यांमुळे अशा प्रकारची समस्या लोकांमध्ये येऊ शकते. आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते फुफ्फुसात बॅक्टेरिया वाढल्यामुळे तुम्हाला तापासोबत किंवा त्याशिवाय रात्री जास्त घाम येण्याचा त्रास होऊ शकतो.

महत्वाच्या बातम्या :
Gudi Padwa 2022: गुढी पाडव्याला आहे खास महत्त्व; जाणून घ्या या दिवसाचं वैशिष्ट
Wheat Allergy: गव्हाची चपाती खाल्ल्याने 'या' लोकांना होते अ‍ॅलर्जी, हळूहळू ही लक्षणे जीव घेतील!

सतत थकवा जाणवणे

क्षयरोगाच्या रुग्णांमध्ये थकवा येण्याची समस्या हे एक प्रमुख लक्षण म्हणून पाहिले जाते. या आजारामुळे शरीर कमकुवत होते, त्यामुळे रुग्णांमध्ये थकवा येण्याची समस्या कायम राहते. सततच्या खोकल्यामुळे तुम्हालाही थकवा जाणवत असेल, तर तातडीने तज्ञांशी संपर्क साधण्याची गरज आहे.

वजन कमी करतोय

भूक न लागणे आणि अचानक वजन कमी होणे हे टीबीचे प्रमुख लक्षण आहे. बॅक्टेरिया शरीराला कमकुवत करतात कारण ते फुफ्फुसांवर परिणाम करतात. ज्यामुळे वजन कमी होणे सामान्य आहे. भूक न लागणे, खाऊ न शकणे यामुळेही वजन कमी होते, त्यामुळे टीबी रुग्णांचे शारीरिक स्वास्थ्य सतत कमकुवत होते.

टीबीपासून सुरक्षित कसे राहायचे?

१. टीबीचे जंतू बंद जागांवर अधिक सहज पसरतात. खोलीत चांगल्या वायुवीजनाची व्यवस्था सुनिश्चित करणे आवश्यक आहे.
२. जेव्हाही तुम्हाला शिंक येते किंवा खोकला येतो तेव्हा तुमचे तोंड व्यवस्थित झाका.
३. गलिच्छ टिश्यू फक्त डस्टबिनमध्ये फेकून द्या.
४. फेस मास्क घाला. फेस मास्क परिधान केल्याने उपचारादरम्यान आणि क्षयरोग टाळण्यासाठी संक्रमणाचा धोका कमी होण्यास मदत होते.
५. फुफ्फुस निरोगी ठेवणारे व्यायाम करा.
६. श्वासोच्छवासाच्या किंवा खोकल्याच्या समस्येकडे दुर्लक्ष करू नका, याबद्दल डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

टीप : संबंधित लेख वाचकाचे ज्ञान आणि जागरूकता वाढवण्यासाठी तयार करण्यात आला आहे. कृषी जागरण लेखातील माहिती आणि माहितीसाठी दावा करत नाही किंवा कोणतीही जबाबदारी घेत नाही. वरील लेखात नमूद केलेल्या संबंधित रोगाबद्दल अधिक तपशीलांसाठी तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.