सदा हरित वनस्पती सिझिझियम अ रोमेटीयम पासून लवंग काढले जातात, लवंग म्हणजे झाडाच्या फुलांच्या कळ्या असतात. हे लवंग शरीरासाठी अत्यंत उपयुक्त आहे. या लेखात आपण लावून खाण्याचे आरोग्यदायी फायदे याबद्दल माहिती घेणार आहोत.
- महत्वाचे पोषक घटक असतात
लवंग मध्ये फायबर, जीवनसत्वे आणि खनिजे भरपूर असतात. म्हणूनच आपल्या नेहमीच्या जेवणात चव वाढवण्यासाठी लवंगाचा किंवा लवंग पावडरचा वापर केल्यास अत्यंत महत्वपूर्ण पोषक द्रव्य उपलब्ध होतात.
- लवंग एक मॅगेनीज चा महत्त्वाचा स्त्रोत
मेंदूचे कार्य सुरळीत व सुरक्षित राखण्यासाठी आणि हाडे मजबूत करण्यासाठी मॅगनीज एक आवश्यक खनिज आहे. लवंग एक मॅग्नीज चा उत्कृष्ट स्त्रोत आहे. त्यामुळेच रोजच्या जेवणात लवंग वापरल्याने हाडे मजबूत होतात आणि मेंदूचे स्वाल शक्ती वाढते.
- मधुमेह व संधी शोध रोगांमध्ये लाभदायी – लवंग मध्ये अनेक महत्त्वपूर्ण जीवनसत्त्वे आणि खनिज पदार्थ असतात. नवी अतिरिक्त लवंगा मध्ये भरपूर प्रमाणात एंटीऑक्सीडेंट देखील असतात. एंटीऑक्सीडेंट अशी संयुगे आहेत जी ऑक्सीडेंटिव्ह ताण कमी करतात. ऑक्सीडेंटिव्ह तान तीव्र आजाराच्या वाढीस कारणीभूत ठरू शकतात जसे की मधुमेह व संधी शोध. म्हणूनच मधुमेह व संधी शोध या आजारांमध्ये एंटीऑक्सीडेंट असलेली सप्लीमेंट्स या गोळ्या दिल्या जातात. लवंगा मध्ये असलेल्या युजेनॉल रसायनांमुळे नैसर्गिक एंटीऑक्सीडेंट म्हणून कार्य करण्याची क्षमता असते. लवंग एक एंटीऑक्सीडेंट भरपूर मोठा स्त्रोत असल्याने मधुमेह व संधी शोध रोगांमध्ये लवंग खाण्याचे फायदे होऊ शकतात.
- कॅन्सरविरोधी गुणधर्म
वैज्ञानिक संशोधनानुसार असे सांगण्यात आले आहे की लवंगा मध्ये आढळणारे औषधी रसायने कॅन्सरपासून बचाव करू शकतात. लवंगा वरील संशोधनात असे आढळले आहे की, लवंग च्या अर्का मुळे ट्यूमर ची वाढ थांबविण्यास मदत झाली आणि कर्करोगाच्या पेशी मध्ये मृत्यूची संख्या निदर्शनास आली. ( रेफरन्स )
- लवंग मध्ये नायजेरिसीन नावाचे औषधी रसायन असते जे इन्सुलिनचे स्त्राव वाढवून इन्सुलीन तयार करणारे पेशंटचे कार्य सुधारते व रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित करते. आपल्याला माहीतच आहे की इन्सुलिन हे संप्रेरक आहे. आपल्या रक्तातील साखर आपल्या पेशींमध्ये पोहोचविण्यास मदत करते. रक्तातील साखरेचे स्थिर पातळी राखण्यासाठी इन्सुलिनचे योग्य कार्य आवश्यक असते. मधुमेह रुग्णांनी आहारासोबत लवंगाचे सेवन केले तर रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रणात येऊ शकते.
- पोटातील अल्सर वर उपाय कारक
काही संशोधनानुसार लवंगा मध्ये आढळणारी संयुगे पोटात अल्सर वर उपचार करण्यास मदत करतात. पेप्टिक अल्सर म्हणजे पोटातील वेदनादायक फोड असतात. त्यामुळे पोटात प्रचंड वेदना होते व पोटात रक्तस्त्राव देखील होऊ शकतो. पेप्टिक अल्सर सामान्यतः पोटातील संरक्षणात्मक अस्तर कमी झाल्यामुळे उद्भवतो. जे ताण, संक्रमण आणि अनुवंशशास्त्र यासारख्या घटकांमुळे होते. लवंग मध्ये असणारी आवश्यक तेल पोटातील गॅस्ट्रिक श्लेष्माचे उत्पादन वाढवतात त्यामुळे पेप्टिक अल्सर होत नाही. ( रेफरन्स )
- हाडांच्या आरोग्यासाठी महत्त्वपूर्ण
नरम व ठिसूळ झालेली हाडे संधी शोध ची लक्षणे असतात. जगभरात करोडो लोकांना हा आजार असतो. हाडाचे मास वाढवण्यासाठी लंग करण्याचे फायदे होऊ शकतात. मॅगनीज हे खनिज आहे जे हाडांच्या निर्मितीमध्ये महत्वपूर्ण भूमिका बजावते.
- लठ्ठपणा कमी करण्यासाठी उपयुक्त
शास्त्रज्ञांनी केलेल्या अभ्यासानुसार लवंग जास्त फॅट असणारे जेवण खाल्ल्याने होणार्या लठ्ठपणापासुन वाचण्यासाठी एक लाभदायक औषध आहे. लवंग यामुळे शरीरातील चरबी कमी होण्यास मदत होते. यासोबतच शरीराचे वजन कमी करण्यास व पोटातील चरबी कमी करण्यास लाभदायी आहे.
डोकेदुखी वर उपचार
लवंगा चा वापर करून डोकेदुखी कमी होऊ शकते. या साठी लागणार आहेत काही लवंग. यामध्ये लवंगाची पावडर बनवून घ्या आणि ही पावडर दुधात मिसळून हे मिश्रण पिऊन घ्या. लवंगा तील दाहक विरोधी गुणधर्म त्याला परिणामकारक असतात.
10-रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी
पारंपारिक आयुर्वेदिक औषधी प्रणालीमध्ये लवंगाचे अनेक फायदे सांगितले आहेत. त्यातील एक म्हणजे रोगप्रतिकारक शक्ती विकसित करण्याचे गुणधर्म. लवंगा मध्ये असलेली संयुगे पांढर्या रक्तपेशींची संख्या वाढवून रोगप्रतिकारक शक्ती सुधारणार मदत करतात.
Published on: 18 June 2021, 11:37 IST