आपण सामान्यतः पांढरा गहू दैनंदिन खाण्यासाठी वापरु शकतो परंतु पांढर्‍या पिकाच्या तुलनेत काळा गहू अधिक आरोग्यदायी असतो. काळ्या गव्हाचे आरोग्यासाठी बरेच फायदे आहेत आणि त्यामध्ये बरेच महत्त्वाचे पोषक तत्व आहेत. हा गहू खाण्यामुळे शरीराची प्रतिकारशक्ती वाढते.

काळ्या गव्हामध्ये अँटीऑक्सिडंट्स, बी जीवनसत्त्वे, फॉलिक अ‍ॅसिड, सेलेनियम, मॅग्नेशियम, मॅंगनीज, जस्त, कॅल्शियम, लोह, तांबे, पोटॅशियम, फायबर आणि अमीनो अ‍ॅसिड असतात, ज्यामुळे या गव्हाचा समृद्ध पौष्टिक व सकस आहारात समावेश करता येईल.

काळ्या गव्हाची ओळख कशी झाली?

गव्हाच्या प्रजाती खुप वर्षापासुन आपल्याला ज्ञात आहेत. परंतु बर्‍याच वर्षांच्या संशोधनानंतर नॅशनल अ‍ॅग्री फूड बायोटेक्नॉलॉजी इन्स्टिट्यूट युनिव्हर्सिटी, मोहाली पंजाब येथे २०१७ या वर्षी काळ्या गव्हाचे संशोधन झाले. नॅशनल अ‍ॅग्री फूड बायोटेक्नॉलॉजी इन्स्टिट्यूट युनिव्हर्सिटी, मोहाली (NABI) यांनी ७ वर्षांच्या संशोधनानंतर या गव्हाला आपल्या नावे पेटंट केले आहे. या गव्हाला 'नबी एमजी' (NABI MG) असे नाव देण्यात आले असून ते काळा, निळा आणि जांभळ्या रंगात उपलब्ध आहे आणि सामान्य गव्हापेक्षा बरेच पौष्टिक आहे. शिवाय, काळा गहू तणाव (Stress), लठ्ठपणा (Obesity), कर्करोग (Cancer), मधुमेह (Diabetes) आणि हृदयाशी संबंधित (Heart Diseases) आजार रोखण्यासाठी उपयुक्त आहे.

 

काळ्या गव्हाचे फायदेः

हा गहू सामान्य गव्हापेक्षा जास्त पौष्टिक आहे आणि गुणवत्तेच्या दृष्टीने ते ब्लूबेरी नावाच्या फळाइतकीच पौष्टिक आहे. चला काळ्या गव्हाच्या फायद्यांबद्दल जाणून घेवु.

१. तणाव (Stress):

आजच्या काळात बहुतेक प्रत्येक व्यक्तीला कमी-जास्त प्रमाणात तणावाचा त्रास होतो. औषधे शरीरात गंभीर दुष्परिणाम सोडत असताना, काळ्या गव्हाने हा भयानक आजार संपवण्यासाठी आशेचा किरण आणला आहे.

२. लठ्ठपणा (Obesity):

लठ्ठपणा नियंत्रित करण्यासाठी काळ्या गव्हाचे संशोधनात्मक परिणाम संशोधनात सापडले आहेत.

३. कर्करोग (Cancer):

कर्करोग हा असा आजार आहे ज्यासाठी अद्याप कायमचे उपचार उपलब्ध नाही. जेव्हा या रोगावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी कोणतीही औषधे उपलब्ध नसतात तेव्हा काळा गहू हा त्या सर्वांसाठी पूरक आहार म्हणून उत्तम पर्याय म्हणून उदयास आला आहे.

४. मधुमेह किंवा मधुमेह (Diabetes):

भारत आणि जगभरात सर्वत्र पसरलेला रोग, बरीच विचित्र गोष्ट अशी आहे की बरीच महागड्या औषधी असूनही ते बरा होऊ शकत नाहीत. परंतु, मधुमेहाच्या रुग्णांवर संशोधनात सकारात्मक परिणाम दिसून आला आहे. मधुमेह रूग्णांनी काळ्या गव्हाची चपाती (रोटी) खाल्यास त्यांच्या रक्तातील साखरेची पातळी योग्य राहते आणि मधुमेह नियंत्रित होतो. या व्यतिरिक्त जे लोक दररोज ही चपाती (रोटी) खातात त्यांना मधुमेह होण्याचा धोका फारच कमी असतो आणि त्यांना या आजारापासून संरक्षण मिळते.

५. कमी रक्तदाब:

काळ्या गव्हाची चपाती (रोटी) उच्च रक्तदाबाच्या रुग्णांना देखील प्रभावी असल्याचे सिद्ध झाले आणि ते खाल्ल्याने उच्च रक्तदाब कमी होतो. म्हणून असे म्हटले जाते की जर रक्तदाबाचा ञास असणार्या रुग्णांनी दररोज ही चपाती (रोटी) खाल्ली तर त्यांचे रक्तदाब वाढत नाही आणि त्यांना उच्च रक्तदाब या आजारापासून आराम मिळतो.

 

६. कोलेस्टेरॉलची पातळी वाढत नाही:

काळ्या गव्हाच्या चपाती (रोटी) वरील अनेक संशोधनांनी हे सिद्ध केले आहे की ते खाल्ल्याने कोलेस्टेरॉलची पातळी वाढत नाही आणि हृदय निरोगी राहते. जे लोक दररोज ही चपाती (रोटी) खातात, त्यांच्या शरीरात खराब कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी होऊ लागते आणि चांगल्या कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढू लागते. वास्तविक या चपातीमध्ये (रोटी) असंतृप्त फॅटी अ‍ॅसिड आढळतात आणि असंतृप्त फॅटी अ‍ॅसिडस् हृदयासाठी निरोगी असतात.

७. बद्धकोष्ठता दूर करते:

काळ्या गव्हाची चपाती (रोटी) पाचक प्रणालीसाठी फायदेशीर मानली जाते आणि काळ्या गव्हाची चपाती (रोटी) खाल्ल्याने पाचन तंत्राशी संबंधित अनेक आजार बरे होतात. एवढेच नाही तर ज्या लोकांना बद्धकोष्ठताची समस्या जास्त असते त्यांनी ही चपाती (रोटी) खाल्ल्यास आराम मिळतो आणि पोट स्वच्छ राहते. म्हणून, बद्धकोष्ठतेच्या समस्येने ग्रस्त असलेल्या लोकांनी आपल्या आहारात काळ्या गव्हाची चपाती (रोटी) समाविष्ट करावी आणि हा आहार दररोज घ्यावा.

                                                                               

पोषक तत्वे	प्रती १०० ग्रॅम
उर्जा (कि. कॅलरी)	312 ग्रॅम
कार्बोदके	64.2 ग्रॅम
प्रथीने (ग्रॅम)	11
डाएटरी फायबर	12
अ‍ॅश	1.6
फॅट्स	1.2
ट्रान्स फॅट्स	Nil

 

 इतर पोषक तत्वे                                 

अ‍ॅन्थोसायनीन (पिपिएम)	140
विटॅमीन बी3 (मि.ग्रॅम)	5.0
विटॅमीन बी5 (मि.ग्रॅम)	1.2
विटॅमीन ई (मि.ग्रॅम)	1.2
विटॅमीन बी9 (फोलेट) (mcg)	36
पोटॅशीयम (मि.ग्रॅम)	350
आयर्न (पिपिएम)	45
झिंक (पिपिएम)	36
कॅल्शीयम (मि.ग्रॅम)	35
सोडीयम (मि.ग्रॅम)	2.5

mcg=

64