PM Kisan: केंद्र सरकार (Central Govt) शेती क्षेत्राला चालना देण्यासाठी देशात अनेक योजना राबवत आहे. आधुनिक शेतीला (Farming) वाव देत केंद्र सरकार अनेक योजनांवर अनुदान देखील देत आहे. सरकारने शेतकऱ्यांसाठी पंतप्रधान सन्मान निधी योजना (PM Kisan Yojana) सुरु केली आहे. या योजनेतील १२ वा हफ्ता येण्याअगोदर 3 कोटींहून अधिक शेतकऱ्यांना धक्का बसला आहे.
PM किसान सन्मान निधी योजनेच्या 12 व्या हप्त्याचे पैसे 17 ऑक्टोबर रोजी हस्तांतरित करण्याची घोषणा करण्यात आली आहे. त्यासाठी सर्व तयारी पूर्ण झाली आहे. एकीकडे ही तयारी शेतकऱ्यांसाठी (Farmers) दिवाळीपूर्वीची भेट मानली जात आहे.
पण, या तयारीच्या गणिताचा परिणाम ३ कोटींहून अधिक शेतकऱ्यांना धक्का देणार आहे. ज्यांचे 12 व्या प्रकाराचे पैसे येणार नाहीत. उदाहरणार्थ, पीएम किसान सन्मान निधीच्या प्रतीक्षेत असलेल्या 3 कोटींहून अधिक शेतकर्यांच्या खात्यात यावेळच्या हप्त्याचे पैसे हस्तांतरित होणार नाहीत.
केंद्र सरकारची तयारी या दिशेने बोट दाखवत आहे. खरं तर, पीएम किसान सन्मान निधी योजनेंतर्गत, केवळ शेतीयोग्य जमीन असलेल्या शेतकऱ्यांनाच लाभार्थी मानण्याची तरतूद आहे.
केवळ 8 कोटी शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे हस्तांतरित होतील
केंद्रीय कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाने पीएम किसान सन्मान निधीचा 12 वा हप्ता हस्तांतरित करण्याची तयारी पूर्ण केली आहे. या तयारीच्या गणितानुसार 17 ऑक्टोबरला पंतप्रधान नरेंद्र मोदी 16 हजार कोटी रुपयांचे शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे ट्रान्सफर करणार आहेत.
वास्तविक या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांच्या खात्यावर एका हप्त्यात 2 हजार रुपये पाठवले जातात. अशा स्थितीत 16 हजार कोटी रुपयांचा हिशेब ठेवला तर 8 कोटी शेतकऱ्यांच्या खात्यातच हप्त्याची रक्कम वर्ग होणार हे स्पष्ट आहे.
तर जुलै महिन्यात 11 कोटी 19 लाखांहून अधिक शेतकऱ्यांच्या खात्यावर 11व्या हप्त्याचे पैसे पाठवण्यात आले. या गणितावरून हे स्पष्टपणे समजू शकते की केंद्र सरकार 3 कोटींहून अधिक शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे हस्तांतरित करणार नाही.
हप्त्यात अडकण्याचे कारण
पीएम किसान सन्मान निधीच्या 12 व्या हप्त्याच्या तयारीने थेट 3 कोटींहून अधिक शेतकऱ्यांना मोठा धक्का दिला आहे. यामुळे त्याचा 12 वा हप्ता अडकणार आहे. याचे प्रमुख कारण म्हणजे शेतकऱ्यांच्या भूमी अभिलेख पडताळणीला होणारा विलंब.
सुवर्णसंधी! दिवाळीच्या तोंडावर सोने 5700 रुपयांनी स्वस्त; पहा 14 ते 24 कॅरेटचे दर
वास्तविक, पीएम किसान सन्मान निधी योजनेत घोळ झाला होता. ज्या अंतर्गत आयकर भरणाऱ्यांसह अनेक अपात्र लोकही या योजनेचा लाभ घेत होते. हे पाहता केंद्र सरकारने योजनेतील त्रुटी दूर करण्यासाठी नोंदणीकृत शेतकऱ्यांसाठी ई-केवायसी करणे बंधनकारक केले होते.
त्यामुळे त्याचवेळी अनेक राज्यांमध्ये शेतकऱ्यांच्या जमिनीच्या नोंदीही तपासल्या जात आहेत. मिळालेल्या माहितीनुसार, अनेक राज्यांतील भूमी अभिलेखांची तपासणी अद्याप पूर्ण झालेली नाही. तर दुसरीकडे वारंवार वेळ मिळूनही अनेक शेतकरी ई-केवायसी करू शकलेले नाहीत. यामुळे त्याचा 12 वा हप्ता अडकणार आहे.
अपात्रांकडून 4300 कोटींची वसुली सुरू आहे
पीएम किसान सन्मान निधी योजनेअंतर्गत, पहिला हप्ता डिसेंबर 2018 मध्ये शेतकऱ्यांच्या खात्यात हस्तांतरित करण्यात आला. त्यानंतर शेतकऱ्यांच्या खात्यावर 11 हप्ते पाठवण्यात आले आहेत. या कालावधीत सुमारे 54 लाख अपात्र शेतकऱ्यांनी योजनेचा लाभ घेतला होता.
ज्यांना 4300 कोटी रुपये हप्ता म्हणून हस्तांतरित करण्यात आले. एकीकडे केंद्र सरकार अपात्र ओळखण्यासाठी नोंदणीकृत शेतकऱ्यांचे ई-केवायसी (E-KYC) आणि जमिनीच्या नोंदी तपासत आहे. दुसरीकडे, ओळखल्या गेलेल्या अपात्र शेतकऱ्यांकडून 4300 कोटी रुपये वसूल केले जात आहेत. त्यासाठी अपात्र शेतकऱ्यांना नोटिसा पाठवण्यात आल्या आहेत.
महत्वाच्या बातम्या:
दुधाच्या दरात 2 रुपयांनी वाढ; अमूलचा मोठा निर्णय
शेतकऱ्यांना दुहेरी फटका! एकीकडे पावसाचा कहर तर दुसरीकडे सोयाबीनच्या भावात घसरण; जाणून घ्या सोयाबीनचे दर
Published on: 15 October 2022, 03:35 IST