राजस्थानमध्ये गुरांमध्ये पसरलेल्या लम्पी व्हायरसचा कहर अजूनही संपलेला नाही, तोच आणखी एका गंभीर आजाराने पशुवैद्यकीय विभागाचे हातपाय पसरले आहेत. खरं तर, घोड्यांमध्ये ग्लँडर्स रोग आढळून येत आहे आणि त्याचा संसर्ग पसरण्याचा धोका आहे. हा रोग देखील अधिक धोकादायक आहे कारण हा संसर्ग घोड्याच्या संपर्कात आलेल्या मानवांना देखील संक्रमित करू शकतो.

राजस्थानमध्ये या आजाराचे दोन रुग्ण आढळले आहेत. तपासात दोन्ही ग्लँडर्स पॉझिटिव्ह असल्याची पुष्टी झाली असून हे दोन्ही घोडे राजस्थानच्या झुंझुनू जिल्ह्यातील आहेत. घोड्यांना ग्रासणाऱ्या या आजाराला ग्रंथी म्हणतात, घोड्याला त्याच्या संसर्गाचा धोका असतो, त्यावर कोणताही उपचार नाही. डायरेक्टर यशपाल शर्मा यांनी सांगितले की, जर घोडा ग्लांडर्स पॉझिटिव्ह आढळला तर त्याला मारले जाते.

त्या भागात 5 किमीपर्यंतच्या परिसरात राहणाऱ्या प्राण्यांसाठी ग्लँडर्सचीही चाचणी केली जाते. अशा स्थितीत बाधित घोड्याची काळजी घेणाऱ्याचीही तपासणी केली जाते. गाढव, खेचर इत्यादींमध्ये त्याचा संसर्ग पसरण्याचा धोका जास्त असतो. नॅशनल हॉर्स रिसर्च सेंटरचे संचालक यशपाल शर्मा यांनी सांगितले की, घोड्यांच्या जखमा आणि त्वचेच्या आजारांच्या वाढत्या घटनांमुळे स्थानिक प्रशासनाने झुंझुनूच्या दोन्ही घोड्यांच्या रक्ताचे नमुने राष्ट्रीय घोडे संशोधन केंद्र हिसार येथे तपासणीसाठी पाठवले आहेत.

जिथे तपासणी अहवालात दोन्ही घोडे ग्लांडर्स पॉझिटिव्ह असल्याची पुष्टी झाली आहे. शर्मा म्हणाले की, ग्रंथी हा एक प्रकारचा धोकादायक आजार आहे. त्यावरही इलाज नाही. संक्रमित घोडा मारला जातो. त्यानंतर दहा फूट खोल खड्ड्यात घोड्याचा मृतदेह पुरला जातो. जेणेकरून इतर कोणत्याही प्राण्याला त्याचा फटका बसू नये.

पीक विमा कंपन्यांनी तालुका स्तरावर उघडली कार्यालये, आता शेतकऱ्यांना होणार फायदा

हा ग्लैंडर्स विषाणूमुळे होणारा आजार आहे, जर घोड्याला हा आजार असेल तर त्याच्या नाकातून जोरदार पाणी वाहते. अंगात फोड येतात. श्वास घेण्यास त्रास जाणवतो, तसेच तापामुळे घोडा चपळ होतो. हे रोगाचे वैशिष्ट्य आहे. हा आजार एका प्राण्यापासून दुसऱ्या प्राण्यात पसरू शकतो. हा रोग सहसा घोड्यांमध्ये होतो. या रोगाचा सामना करण्यासाठी, जगात आतापर्यंत कोणतेही औषध शोधलेले नाही.

एखाद्या घोड्याला ग्लेंडर्स विषाणूचा संशय आल्यास, त्याच्या रक्ताची तपासणी करण्यासाठी राजस्थानमध्ये योग्य यंत्रणा नाही. त्याचा नमुना हरियाणातील हिसार येथील घोडा संशोधन केंद्रात पाठवला जातो. तेथे दोन टप्प्यात त्याची तपासणी केली जाते. त्यानंतर अहवाल अंतिम करून जारी केला जातो. घोड्याला ग्रंथींची लागण झाल्यास त्याला मारले जाते, त्यानंतर केंद्र सरकार मालकाला 25 हजार रुपये नुकसान भरपाई देते. तर गाढव आणि खेचराचा मृत्यू झाल्यास 16 हजार रुपये नुकसान भरपाई दिली जाते.

चालू आर्थिक वर्षात भारतीय कृषी उत्पादनांच्या निर्यातीत 25 टक्क्यांनी वाढ

डायरेक्टर यशपाल शर्मा यांनी सांगितले की, घोड्याला जखम, ओरखडे, कट, इन्फेक्शन 1 ते 5 दिवसात होऊ शकते. जेव्हा असे होते तेव्हा प्राण्यांपासून दूर रहा. घोड्यांमध्ये न्यूमोनिया, फुफ्फुसाचा गळू आणि फुफ्फुसाचा फुफ्फुसाचा संसर्ग होऊ शकतो. जनावरे आजारी असताना त्यांच्यापासून दूर राहा. मास्क लावून काम करा. ग्रंथींवर वेळीच उपचार न केल्यास ७ ते १० दिवसांत मृत्यू होऊ शकतो.

महत्वाच्या बातम्या;
'साखर कारखाने काट्यामध्ये शेतकऱ्यांचा ऊस लुटतात'
गव्हाच्या दरात मोठी वाढ! प्रति क्विंटल 900 रुपयांपर्यंत झाली वाढ..
फलोत्पादन शेत्रातल्या योगदानाबद्दल शेतकऱ्यांचा कृषी मंत्र्यांच्या हस्ते सत्कार