Animal Husbandry

मोदी सरकार सत्तेवर आल्यानंतर देशभरात गोशाळांच्या स्थापनेबाबत वेगळ्या प्रकारची जागृती पाहायला मिळत आहे. त्याचबरोबर भटक्या गायी व जनावरांचा त्रासही वाढला आहे. एकीकडे गावागावातच नव्हे तर शहरी भागातही गोशाळेची उभारणी सुरू आहे. तर दुसरीकडे भटक्या जनावरांमुळे पिकांचे नुकसान होत असून, रस्त्यावर अपघातही होत आहेत.

Updated on 11 March, 2023 2:15 PM IST

मोदी सरकार सत्तेवर आल्यानंतर देशभरात गोशाळांच्या स्थापनेबाबत वेगळ्या प्रकारची जागृती पाहायला मिळत आहे. त्याचबरोबर भटक्या गायी व जनावरांचा त्रासही वाढला आहे. एकीकडे गावागावातच नव्हे तर शहरी भागातही गोशाळेची उभारणी सुरू आहे. तर दुसरीकडे भटक्या जनावरांमुळे पिकांचे नुकसान होत असून, रस्त्यावर अपघातही होत आहेत.

यासाठी नीती आयोगाने एका दगडात दोन पक्षी मारण्याची खास योजना आखली आहे. यामुळे देशभरातील गोशाळांचा चेहरामोहरा बदलणार असून त्यांना नवीन व्यवसाय करणेही सोपे होणार आहे. NITI आयोगाचे सदस्य रमेश चंद यांच्या अध्यक्षतेखाली स्थापन करण्यात आलेल्या समितीने गोशाळांना आर्थिक मदत देण्याची शिफारस केली आहे. यासोबतच शेण आणि गोमूत्रापासून बनवलेल्या उत्पादनांचे मार्केटिंगही सुचवण्यात आले आहे, ज्याचा कृषी क्षेत्रात वापर करता येईल.

सर्व गोशाळांच्या ऑनलाइन नोंदणीसाठी पोर्टल स्थापन करावे, असा समितीचा प्रस्ताव आहे. ते NITI आयोगाच्या दर्पण पोर्टलप्रमाणे विकसित केले जाऊ शकते. यामुळे ते प्राणी कल्याण मंडळाची मदत घेण्यासही पात्र ठरतील. समितीने आपल्या एका अहवालात गायींच्या आश्रयस्थानांना आर्थिक मदत देण्याबाबत बोलले आहे.

महात्मा जोतीराव फुले जनारोग्य योजनेत विमा संरक्षण १.५० लाखांहून ५ लाख रुपये मिळणार

भटक्या जनावरांच्या समस्येवर हा प्रभावी उपाय ठरेल, असेही सांगण्यात आले आहे. समितीचे म्हणणे आहे की, गोशाळांना दिलेली आर्थिक मदत गायींच्या संख्येशी जोडली जावी. त्याचबरोबर भटक्या, सुटका किंवा आजारी गायींची स्थिती सुधारण्यावर भर दिला पाहिजे. गौशाळांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करण्यासाठी आर्थिक मदतही करावी. व्यवसाय चालवणे आणि नफा मिळवणे यातील फरकाच्या बरोबरीने आर्थिक मदत दिली पाहिजे, म्हणजेच व्यवहार्य अंतर निधीच्या स्वरूपात.

गोशाळांना भांडवली गुंतवणुकीसाठी आणि खेळत्या भांडवलासाठी सवलतीच्या दरात वित्तपुरवठा करण्यात यावा. गोशाळांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करण्यासाठी इच्छुक गोशाळांना भांडवली मदत देण्यात यावी. जेणेकरून तो शेण आणि गोमूत्रापासून बनवलेल्या उत्पादनांची मार्केटिंग करू शकेल. ही उत्पादने सेंद्रिय शेतीला चालना देण्यासाठीही प्रभावी ठरू शकतात.

शेतकऱ्यांना अर्ध्या किमतीत वीज उपलब्ध करून देणार! फडणवीसांची माहिती

या धोरणात्मक पायऱ्यांमुळे गोशाळांना शेण आणि मूत्रापासून बनवलेल्या उत्पादनांचे उत्पादन, पॅकेजिंग, विपणन आणि वितरण करण्यात मदत होईल. त्याचबरोबर खाजगी क्षेत्राच्या गुंतवणुकीतून मोठ्या प्रमाणावर सेंद्रिय खतांची निर्मिती करता येईल.

महत्वाच्या बातम्या;
मोठी बातमी! भाजपच्या ताब्यात असलेल्या साखर कारखान्याला जप्तीचे आदेश, काय आहे प्रकरण?
राज्यात पुन्हा एकदा पावसाचा इशारा, 13 ते 15 मार्चला पावसाची शक्यता
या जातीच्या कोंबडीचे संगोपन आहे फायदेशीर, एक अंडे 100 विकलं जातंय, जाणून घ्या..

English Summary: Get rid of stray cows, Goshalas can do new business, Niti Aayog's new plan
Published on: 11 March 2023, 02:15 IST