शेतकरी बंधुनो, चाटण विटा (Mineral Lick Blocks) जनावरांच्या पोषणासाठी महत्वाच्या असतात. पण चुकीची विट खरेदी केली तर आरोग्याचा आणि पैशाचा दोन्ही तोटा होऊ शकतो. म्हणूनच खरेदी करताना हे लक्षात ठेवा:

- ब्रँड व कंपनीचा दर्जा पाहा – ISO, BIS प्रमाणित उत्पादकांची निवड करा.

- साहित्य तपासा – कॅल्शियम, फॉस्फरस, मिठ, झिंक, कॉपर, सेलेनियम यांचे प्रमाण योग्य आहे का ते पहा.

- जनावरांच्या वयोगटानुसार निवड – वासरं, दुधाळ जनावरे, गाभण जनावरे यांच्यासाठी वेगवेगळ्या विटा उपलब्ध आहेत.

- आकर्षक रंगांवर न जाऊन गुणवत्ता पहा – काही विटा रासायनिक रंगांनी रंगवल्या जातात.

- सेंद्रीय (Organic) की रासायनिक? – शक्यतो सेंद्रिय पर्याय निवडा.

- पॅकिंग व लेबलिंग तपासा – उत्पादनाची तारीख, एक्सपायरी डेट आणि साहित्याची यादी पहा.

- किंमत आणि वजनाचा तुलनात्मक विचार करा – जास्त वजन आणि योग्य किंमत असलेली विट घेणे फायद्याचं.

- पशुवैद्यकांचा सल्ला घ्या – जनावरांच्या स्थितीनुसार कोणती विट योग्य आहे हे जाणून घ्या.

- स्थानिक हवामान विचारात घ्या – काही ठिकाणी विशिष्ट खनिजांची कमतरता जास्त असते.

- ओलसरपणा टाळा – विटा कोरड्या ठिकाणी ठेवलेल्या असतील याची खात्री करा.

- जनावरांची आवड तपासा – काही जनावरे विशिष्ट प्रकारच्या चव असलेल्या विटा जास्त चाटतात.

- डुप्लिकेट प्रोडक्टपासून सावध रहा – फसवे ब्रँड्स टाळा आणि नेहमी अधिकृत विक्रेत्याकडून खरेदी करा.

“योग्य चाटण विट = निरोगी जनावरे + जास्त दूध उत्पादन”

लेखक- नितीन रा. पिसाळ

पशुसंवर्धन सल्लागार व कृषी अभ्यासक

फार्मर द जर्नलिस्ट- कृषी जागरण (राष्ट्रीय कृषी मीडिया)