Wheat Rate : भारतात रब्बीचा हंगाम महत्त्वाचा मानला जातो. रब्बीत गव्हाचा सर्वाधिक वापर देशात केला जातो. मात्र बदलत्या हवामानामुळे गहू लागवडीमध्ये अनेक प्रकारच्या समस्या निर्माण होत आहेत. त्यामुळे उत्पादनात घट दिसून येत आहे. मात्र शेतकऱ्यांनी गव्हाच्या लागवडीमध्ये काही खास गोष्टींची काळजी घेऊन त्या अवलंबल्यास उत्पादनात वाढ होऊ शकते. भारतात रब्बी हंगामात गव्हाची लागवड केली जाते.

गव्हाच्या लागवडीमध्ये त्याच्या वाणांपासून खत आणि सिंचनापर्यंत विशेष काळजी घ्यावी लागते. तरच शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतातून गव्हाचे चांगले उत्पादन मिळू शकेल. आज आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत शेतकरी गव्हाचे उत्पादन अधिक कसे मिळवू शकतात.

गव्हाचे अधिक उत्पादन मिळविण्यासाठी काय करावे?

गव्हाच्या लागवडीमध्ये बियाण्यांचे योगदान खूप महत्वाचे आहे. म्हणून, नेहमी आपल्या क्षेत्रासाठी शिफारस केलेल्या नवीन जातीचे बियाणे निवडा. बियाण्याची गुणवत्ता चांगली असेल तर उगवण चांगली होते आणि उत्पादनही चांगले असते, त्यामुळे नेहमी प्रमाणित बियाणेच वापरावे. गव्हाच्या शेतीमध्ये अंकुर फुटण्याच्या वेळी योग्य तापमान असणे फार महत्वाचे आहे. त्यामुळे चांगल्या उत्पादनासाठी वेळेवर पेरणी करा.

गव्हाच्या शेतीत खतांचा अतिरेकी वापर केल्यानेही नुकसान होऊ शकते. त्यामुळे प्रथम शेतातील माती तपासून घ्यावी व नंतर आवश्यकतेनुसार विहित प्रमाणात खतांचा वापर करावा.शेतातील जमिनीतील सूक्ष्म घटकांची उपलब्धता जाणून घेतल्यानंतर आवश्यकतेनुसार झिंक किंवा मँगनीज सारख्या घटकांचा वापर करावा.

कल्लर जमिनीत गव्हाची लागवड करण्यासाठी सर्वप्रथम त्या जमिनीत योग्य रसायनांचा वापर करून जमिनीचा दर्जा सुधारा आणि नंतर त्या विशिष्ट मातीसाठी शिफारस केलेल्या गव्हाच्या विशिष्ट प्रजातींचीच लागवड करा. कोणत्याही शेतीमध्ये तणनियंत्रण अत्यंत महत्त्वाचे असते. गव्हाच्या लागवडीतही तणांचे वेळीच नियंत्रण करा आणि तणनाशक रसायनांचा वापर करा. गव्हाच्या लागवडीला जास्त पाणी लागत नाही. त्यामुळे गरजेनुसार योग्य वेळी पाणी द्यावे आणि शेतात जास्त पाणी देऊ नये याची काळजी घ्यावी.

कीटक, पतंग आणि रोगांपासून शेतातील पिके आणि वनस्पतींचे संरक्षण करण्यासाठी योग्य वेळी प्रतिबंधक पद्धतींचा अवलंब करा. पेरणीपासून कापणी व वर्गीकरणापर्यंत चांगल्या दर्जाची यंत्रे वापरा. तसेच मशीन वापरताना शारीरिक सुरक्षिततेची विशेष काळजी घ्या. पीक पक्व झाल्यावर लगेच कापणी करा, जेणेकरून जास्त पिकल्यामुळे धान्य बाहेर पडू नये, ज्यामुळे नुकसान होऊ शकते. किडीच्या हल्ल्यापासून धान्यांचे संरक्षण करण्यासाठी, ते पूर्णपणे वाळल्यानंतर स्वच्छ कंटेनरमध्ये साठवा.