शेतकऱ्यांनी मातीचा अभ्यास करून योग्य ती पीके घेतल्यास शेतकऱ्यांना पिकातून चांगला नफा मिळण्याबरोबरच चांगले उत्पादनही मिळू शकेल.
वनस्पतींच्या वाढीसाठी मातीची भूमिका खूप महत्त्वाची असते. वेगवेगळ्या पिकांना वेगवेगळ्या प्रकारची माती असते. मातीच्या प्रकारांबद्दल बोलायचे तर, मातीचे सुमारे 5 प्रकार आहेत. उदाहरणार्थ, काळी माती, वालुकामय माती, गाळाची माती म्हणजे चिकणमाती, लाल माती इ. जरी प्रत्येक प्रकारच्या मातीची स्वतःची वैशिष्ट्ये आहेत, परंतु या लेखात आम्ही तुम्हाला काळ्या मातीच्या वैशिष्ट्यांबद्दल सांगणार आहोत
जेणेकरून तुम्हाला काळ्या मातीसाठी कोणते पीक योग्य आहे याची माहिती मिळेल . त्याचबरोबर शेतकऱ्यांना पिकातून चांगला नफा मिळण्याबरोबरच चांगले उत्पादनही मिळू शकेल.
काळ्या मातीचे वैशिष्ट्य
काळी माती जी वनस्पती उत्पादनासाठी सर्वात जास्त वापरली जाते. काळ्या मातीमध्ये लोह, चुना, मॅग्नेशियम आणि अॅल्युमिना यांसारखे पोषक घटक असतात, त्यामुळे काळ्या मातीचा वापर पीक उत्पादनासाठी सर्वोत्तम मानला जातो.
काळ्या जमिनीत नायट्रोजन, फॉस्फरस, पोटॅशचे प्रमाणही इतर प्रकारच्या मातीच्या तुलनेत जास्त नसते.कापूस पिकाच्या उत्पादनात काळ्या मातीचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो . त्यामुळे काळ्या मातीला ‘काळी कापूस माती’ असेही म्हणतात.
भातशेतीसाठीही काळी माती वापरली जाते.मसूर, चणे इत्यादी पिकेही काळ्यामातीत चांगल्या प्रकारे निघता
इतर पिकांमध्ये गहू, तृणधान्ये, तांदूळ, ज्वारी, ऊस, अंबाडी, सूर्यफूल, भुईमूग, तंबाखू, बाजरी, लिंबूवर्गीय फळे, सर्व प्रकारची तेलबिया पिके आणि भाजीपाला पिके, काळ्या मातीचा वापर अधिक केला जातो.
बागायती पिकांमध्ये – आंबा, पेरू आणि केळी इत्यादींची लागवड काळ्या जमिनीत केली जाते. शिवाय, काळ्या जमिनीत ओलावा साठवण्याची क्षमता जास्त असते त्यामुळे वारंवार सिंचनाची गरज भासत नाही. तसेच देशी खत टाकल्यास पिकाचे उत्पादन चांगले येते.
Published on: 18 April 2022, 11:10 IST