रासायनिक कीटकनाशकांच्या (Chemical pesticides) वापराने शेतातील मातीची सुपीकता नष्ट होते. देशातील अनेक राज्यांमध्ये शेतजमिनीची उत्पादकता सातत्याने कमी होत आहे. त्याचा परिणाम धान्य उत्पादनावर दिसतो.

अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी मातीची सुपीकता (Soil fertility) वाढवण्यासाठी काय केले पाहिजे याविषयी माहिती घेऊया. देशात दरवर्षी अन्नधान्य उत्पादनात (product) मोठी घट होते.

शेतजमिनींची सुपीकता कमी होणे हे देखील यामागचे एक प्रमुख कारण आहे. या परिस्थितीमुळे सरकारही चिंतेत आहे. त्यामुळेच जमिनीची सुपीकता (Soil fertility) वाढवण्यासाठी सरकार शेतकऱ्यांसाठी अनेक जनजागृती मोहीम राबवते.

Farmers Income: आता गाय शेतकऱ्यांना शेतीत मदत करणार; पिकांचे उत्पन्न होणार दुप्पट, जाणून घ्या

रासायनिक कीटकनाशकांचा वापर कमी करा

तज्ज्ञांच्या मते, शेतीमध्ये रासायनिक कीटकनाशकांचा अधिक वापर केल्यामुळे आणि पीक विविधतेच्या प्रक्रियेचा अवलंब न केल्यामुळे जमिनीच्या उत्पादकतेवर लक्षणीय परिणाम झाला आहे. यामुळेच शेतात रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांऐवजी (Insecticide) सेंद्रिय खतांचा वापर करणे अधिक योग्य ठरते.

Agricultural Business: 'या' शेतीतून शेतकरी घेत आहेत लाखोंमध्ये उत्पन्न; जाणून घ्या

हे जितक्या लवकर शेतकऱ्याला समजेल तितक्या लवकर तो त्याच्या शेताची सुपीकता परत मिळवू शकेल. शेतकरी त्यांच्या पिकांसाठी गांडूळ खत, हिरवळीचे खत किंवा नैसर्गिक कीटकनाशके वापरूनही माती निरोगी ठेवू शकतात.

शेतकऱ्यांनी एकच प्रकारची शेती सतत करू नये. त्यांना पीक रोटेशनचा अवलंब करण्याचा सल्ला देखील दिला जातो. यासाठी खरीप-रब्बी पिकांच्या लागवडीबरोबरच कडधान्य पिकांचीही लागवड करता येते. कडधान्य पिकांमध्ये अशी अनेक पोषक तत्वे आहेत जी जमिनीचे आरोग्य सुधारतात.

महत्वाच्या बातम्या 
Agricultural Technology: आता फोनवर उपलब्ध होणार कृषी उपकरणे; नवीन अ‍ॅप लॉन्च
Planting Vegetables: भाजीपाल्याची रोपवाटिका तयार करून व्हा मालामाल; 'या' पद्धतीचा करा अवलंब
Agricultural Business: मटार शेती शेतकऱ्यांना श्रीमंत बनवणार; लागवड करण्यापूर्वी महत्वाच्या गोष्टी जाणून घ्या