आपला भारत देश कृषीप्रधान देश म्हणुन ओळखला जातो. याच महत्वाचं कारण म्हणजे भारताची उपजीविकाचे प्रमुख साधन हे शेतीच आहे. भारतातील जवळपास अर्ध्याहून जास्त जनसंख्या ही प्रत्यक्ष व अप्रत्यक्षरित्या शेतीशी निगडित आहे. आणि म्हणूनच आज आम्ही शेतकऱ्यांना फायदेशीर ठरेलं अशी गाजर शेतीची (Carrot farming) माहिती सादर करत आहोत.

गाजराचे महत्व (Importance Of Carrot)

»गाजर भारतीय स्वयंपाकघरात नेहमीच वापरला जातो. भारतात गाजरापासून वेगवेगळे पदार्थ बनवले जातात तसेच सलाद मध्ये गाजर कच्चा खाल्ला जातो.

»रोज गाजराचे सलाद खाल्ल्याने किंवा गाजराचा रस प्यायल्याने चेहऱ्यावर चमक येते.

»गाजरमध्ये व्हिटॅमिन 'ए' जास्त प्रमाणात आढळते.  त्यामुळे गाजराचे नियमित सेवन केल्यास डोळ्यांची दृष्टी वाढू शकते.

»रोज गाजर खाल्ल्याने रक्तातील साखरेची पातळी योग्य राहते.

»गाजराच्या रसामध्ये साखर आणि काळी मिरी मिसळल्याने खोकला बरा होतो आणि कफच्या समस्येवरही आराम मिळतो.

»गाजरचे सेवन हृदयाच्या रुग्णांसाठी देखील फायदेशीर ठरू शकते.  हे रक्तातील कोलेस्टेरॉलची पातळी नियंत्रित करून हृदयरोगाचा धोका कमी करू शकते.

»गरोदरपणात महिलांनी गाजराचा रस पिणे आवश्यक आहे.  हे त्यांच्या आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर असल्याचे सिद्ध होते.  गाजरात असलेले कॅल्शियमचे गुणधर्म गर्भाच्या विकासात मदत करतात.

 

 

गाजरासाठी लागणारे हवामान व जमीन

(Climate and soil for carrot cultivation)

गाजर लागवड करणाऱ्या शेतकऱ्यांनी गाजर लागवड ऑगस्ट ते सप्टेंबर दरम्यान लावल्या पाहिजेत.

गाजर लागवडीसाठी 12 ते 21 अंश तापमान चांगले असते.

गाजर पिकासाठी, हेक्टरी 10 ते 12 किलो बियाणे आवश्यक आहे.

आहे.

गाजर पेरणीसाठी उत्तम पाण्याचा निचरा होणारी चिकणमाती असलेली जमीन योग्य आहे.

 

 

 

गाजर लागवडीसाठी (carrot cultivation) शेत तयार करणे

पेरणीपूर्वी शेत चांगले समतल करावे. यासाठी शेताची 2 ते 3 वेळा खोल नांगरणी करावी. प्रत्येक नांगरणीनंतर, गुठळ्या तोडण्यासाठी आणि माती चांगली भुसभुशीत करण्यासाठी फळीचा वा अन्य यंत्रांचा वापर करावा.

 

 

 

पाणी व्यवस्थापन (Water Management for Carrot Cultivation )

गाजर पिकाला 5 ते 6 वेळा पाणी द्यावे लागते. शेतात लागवड करताना ओलावा कमी असेल तर लागावाडीनंतर लगेच पाणी द्यावे. पाणी वर जाणार नाही याची काळजी घ्या.

आवश्यकतेनुसार दर 15 ते 20 दिवसांनी पिकाला पाणी देत रहा.

 

 

 

 

खत व्यवस्थापन (Fertilizer Management For Carrot Cultivation)

शेवटच्या नांगरणीच्या वेळी सुमारे 25-30 टन चांगले शेणखत आणि पेरणीच्या वेळी एक हेक्टर शेतात 30 किलो नत्र आणि 30 किलो पोटॅश प्रति हेक्टर वापरावे. पेरणीच्या 5-6 आठवड्यांनंतर 30 किलो नत्र शीर्ष ड्रेसिंग म्हणून लावा.

 

 

 

 

 

गाजर पिकातील तण नियंत्रण (Weed control For Carrot Cultivation)

गाजराच्या पिकासह अनेक तण वाढतात, जे जमिनीतील ओलावा आणि पोषक घटक शोषून घेतात, ज्यामुळे गाजर पिकाच्या वाढीवर आणि विकासावर विपरीत परिणाम होतो, त्यामुळे तण काढताना त्यांना शेतातून काढून टाकणे अत्यंत आवश्यक बनते. अनावश्यक तण काढून टाकले ​​पाहिजे आणि वाढत्या मुळांजवळून हलके तण काढले पाहिजे.

 

 

 

 

गाजराचे उत्पादन (Carrot's Production)

गाजराचे मुळे पूर्ण विकसित झाल्यावर पिक काढण्यास सुरवात करावी. गाजर पिक काढतांना शेतात पुरेसा ओलावा असावा.  फेब्रुवारीमध्ये गाजर पिकांची काढणी झाली पाहिजे. बाजारात पाठवण्यापूर्वी मुळे पूर्णपणे धुवावीत.