Jackfruit Cultivation: देशात सध्या मान्सूनचा (Monsoon) हंगाम सुरु आहे. काही ठिकाणी समाधानकारक पाऊस पडला आहे तर काही ठिकाणी अजूनही वरुणराजा बरसला नाही. त्यामुळे शेती कामे (Agricultural works) रखडली आहेत. मात्र मान्सूनच्या हंगामात अशी काही फळपिके आहेत त्याची लागवड (Cultivation of fruit crops) करून शेतकरी वर्षानुवर्षे लाखों रुपये कमवू शकतात.

आज तुम्हाला जॅकफ्रुटाबद्दल (Jackfruit) सांगणार आहोत, ज्याची मागणी देश-विदेशात कायम आहे. जॅकफ्रूट कच्चे आणि शिजवलेले दोन्ही वापरले जाते. भारतात, उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखंड, पश्चिम बंगाल आणि दक्षिण भारत या राज्यांमध्ये त्याची लागवड मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. एवढ्या मोठ्या प्रमाणात लागवड आणि उत्पादनामुळे त्याची जगभरात निर्यातही होत आहे.

फणस

जॅकफ्रूट हे सदाहरित पीक आहे, ज्याचे झाड फक्त 8 सेमी उंच आहे आणि त्याची फळे हिरव्या पानांनी वेढलेली आहेत. पाण्याचा निचरा असलेल्या खोल चिकणमाती जमिनीत लागवड (Jackfruit farming) केल्यास चांगले उत्पादन घेता येते. हे एक उष्णकटिबंधीय फळ आहे जे कोणत्याही हंगामात लागवड करता येते.

भारतात जॅकफ्रूटची लागवड बियाण्यापासून रोपवाटिका तयार केल्यानंतर आणि नंतर शेतात लावल्यानंतर केली जाते. त्याच्या प्रमुख जातींमध्ये रसाळ, खजवा, सिंगापूर, गुलाबी, रुद्राक्षी इ. भाजीपाला किंवा फळे तसेच औषधी पिकासाठी फणसाची व्यावसायिक लागवड करता येते.

पाण्याची चिंताच मिटली! कमी पाण्यातही करता येणार भातशेती; शेतात करा फक्त हे काम

फणसाची लागवड

फणसाच्या लागवडीसाठी सेंद्रिय पद्धतीने जमीन तयार केली जाते, ज्यामध्ये 10 सेमी खोल नांगरणी केली जाते. त्याची रोपे प्रति खड्डा अंतरावर लावली जातात. या खड्ड्यांमध्ये शेणखत, खते आणि कडुलिंबाची पेंडी टाकली जाते, जेणेकरून माती आणि झाडांवर होणारे रोग टाळता येतील.

खड्डा तयार केल्यानंतर १५ दिवसांनी त्यामध्ये फणसाची रोपे लावून सिंचनाचे काम केले जाते. जर तुम्ही बियांच्या साहाय्याने फणसाची लागवड करत असाल तर झाडापासून फळांचे उत्पादन मिळण्यास ५ ते ६ वर्षे लागतात. गुळगुळीत पद्धतीने फणसाची लागवड केल्यानंतर ३ वर्षांत फळे येण्यास सुरुवात होते.

पिकातील ओलावा टिकवून ठेवण्यासाठी दर १५ ते २० दिवसांच्या अंतराने सिंचनाची कामे केली जातात. चांगल्या उत्पादनासाठी, झाडाची पाटी खुरपणी आणि कुदळ करून स्वच्छ ठेवावी. मोठ्या प्रमाणावर फणसाची लागवड करताना दर 2 वर्षांनी शेत नांगरणे फायदेशीर ठरते.

अनेक रोगांवर रामबाण उपाय असणारी ही शेती करा आणि व्हा मालामाल; जाणून घ्या सविस्तर

जॅकफ्रूट उत्पादन आणि उत्पन्न

फणसाच्या बागांची योग्य काळजी घेतल्यास दरवर्षी 3 ते 4 लाखांचे उत्पन्न मिळू शकते. त्याच्या एक हेक्टर शेतात 150 हून अधिक रोपे लावली जातात आणि लवकरच ते फणसाचे उत्पादन सुरू करतात. जॅकफ्रूट लागवडीतून चांगले उत्पन्न मिळविण्यासाठी, ते जॅकफ्रूटच्या व्यावसायिक शेतीशी किंवा कंत्राटी शेतीशी संबंधित असावे. शेतकऱ्यांना हवे असल्यास त्यावर प्रक्रिया केल्यानंतर ते लोणचे, चिप्स व इतर खाद्यपदार्थही विकू शकतात.

महत्वाच्या बातम्या:
पेट्रोल डिझेलच्या दरात दिलासा! जाणून घ्या तुमच्या शहरातले ताजे दर...
सोने खरेदीदारांसाठी खुशखबर! 10 ग्रॅम सोने खरेदी करा फक्त 30156 रुपयांना; पहा नवे दर...