जर तुम्हाला कमी गुंतवणूकीने चांगला व्यवसाय सुरू करायचा असेल तर आज आम्ही तुम्हाला अशा व्यवसायाबद्दल सांगणार आहोत जे घरातून सहज सुरू करता येईल. यातून चांगला नफाही मिळू शकतो. खरं तर, आम्ही मशरूम शेतीबद्दल बोलत आहोत. त्याची लागवड सर्वात फायदेशीर कृषी व्यवसायांपैकी एक आहे, जी आपण कमी गुंतवणूक आणि कमी जागेसह सुरू करू शकता. भारतात मशरूमची लागवड हळूहळू अनेक लोकांच्या उत्पन्नाचा पर्यायी स्रोत म्हणून वाढत आहे.

मशरूम फार्मिंग व्यवसाय सुरू करण्यासाठी तुम्हाला फक्त 50,000 रुपये खर्च करावे लागतील. यासोबतच सरकार शेतीला प्रोत्साहन देण्यासाठी मदतही करत आहे. या व्यवसायाचे सर्वोत्तम वैशिष्ट्य म्हणजे या व्यवसायाला जास्त जागेची आवश्यकता नाही. म्हणजेच, आपण आपल्या घराच्या एका लहान खोलीत देखील प्रारंभ करू शकता.

मशरूम लागवड पद्धत

जर तुम्हाला मशरूमची लागवड करायची असेल तर प्रथम 10 किलो पेंढा 100 लिटर पाण्यात भिजवून ठेवा. लक्षात ठेवा की शुध्दीकरणाची प्रक्रिया पहिल्या 10 किलो पेंढामध्ये केली जाते. यासाठी तुम्ही फॉर्मेलिन आणि कॉर्बेन्डाझिन पाण्यात विरघळवून घ्या, नंतर त्यात पेंढा भिजवा. सुमारे 12 तासांनंतर ते बाहेर काढा. आता पेंढा जाळीच्या पिशवीत भरा किंवा खाटेवर पसरवा. त्याचबरोबर जास्तीचे पाणी काढून टाका. यानंतर, एक किलो कोरडे पेंढा एका पिशवीत भरा. याबरोबरच एका थैलीत तीन थर लावावे लागतात. आम्ही तुम्हाला सांगू की एक थर लावल्यानंतर, पेंढा स्पॉनच्या बाजूला ठेवला जातो. या प्रक्रियेद्वारे बॅगमध्ये तीन थर लावायचे आहेत.

मशरूम शेतीसाठी आवश्यक खते (Mushroom Farming Fertilizers)

मशरूम लागवडीसाठी पहिली गोष्ट म्हणजे खत बनवणे. त्याच्या लागवडीसाठी तुम्ही दोन प्रकारची खते बनवू शकता, एक सेंद्रीय खत आणि दुसरे कृत्रिम खत.

 

सेंद्रिय खत (Organic manure)

मशरूम लागवडीमध्ये सेंद्रिय खत बनवण्यासाठी, गव्हाचा भुसा, घोड्याचे शेण, शेणखत, जिप्सम आणि कोंबडी, माती इत्यादी सर्व घटक मिसळा. यानंतर ते कंपोस्ट यार्डमध्ये चांगले पसरवा. काही दिवस असेच राहू द्या. अशा प्रकारे कंपोस्ट कंपोस्ट होईल. हे कंपोस्ट ओलसर करण्यासाठी त्यावर पाणी शिंपडा.

कृत्रिम कंपोस्ट (Synthetic Compost)

कृत्रिम खतांना युरिया, जिप्सम, कोंडा, गव्हाचा पेंढा आणि अमोनियम नायट्रेट/अमोनियम सल्फेट आवश्यक आहे. या प्रक्रियेत, प्रथम मशरूमचे देठ सुमारे 8-20 सेमी लांबीचे कापून टाका. आता चिरलेल्या पेंढ्याचा समान पातळ थर कंपोस्टवर पसरवा आणि त्यावर पाणी शिंपडा. आता तुम्हाला कॅल्शियम नायट्रेट, युरिया, जिप्सम आणि कोंडा सारख्या सर्व गोष्टी नीट मिसळाव्या लागतील. अशा प्रकारे सिंथेटिक कंपोस्ट बनवता येते.