बचत गटातील 600 हून अधिक महिला शेतकऱ्यांनी जवाहर मॉडेल स्वीकारले आहे. जिल्हा व्यवस्थापक, राष्ट्रीय ग्रामीण उपजीविका अभियान, जबलपूर, डीपी तिवारी म्हणतात, “आमच्या जिल्ह्यातील 615 महिला शेतकऱ्यांनी हे मॉडेल स्वीकारले आहे, बहुतेक स्त्रिया अशा आहेत की त्या घराशेजारील बागेत काही पिके घेत असतात. यावेळी त्यांनी पिशवीत रोपटे लावले असून, त्यात तूर लहान असताना त्यांनी कोथिंबीर लावली होती, त्यामुळे त्यांना कोथिंबीरचे पीकही मिळाले.
ते पुढे म्हणतात, “अनेक स्त्रिया भाजीपाला पिकांसोबत
हळद आणि आल्याची पिके लावतात, जी तूर तयार होण्यापूर्वी तयार होतात, त्यामुळे त्यांना इतर नगदी पिके देखील मिळतात.”
गोणी दीड ते दोन वर्षे टिकतात
शास्त्रज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, एकदा पोत्यात पीक लावले की,गोणी सुमारे दीड ते दोन वर्षे टिकते. गोणी फाटली तरी दुसऱ्या पोत्यात माती टाकून पुन्हा दुसरे पीक लावू शकता.
कमी पाण्यात शेती केली जाते
जर एखाद्या शेतकऱ्याने जमिनीत एखादे पीक लावले तर त्याला संपूर्ण शेतात पाणी द्यावे लागते, मात्र इथे फक्त झाडालाच पाणी लागते.
मात्र इथे फक्त झाडालाच पाणी लागते. या मॉडेलमध्ये शेतकरी आठवड्यातून एकदा ठिबकमधून किंवा बादलीतून किंवा पाईपद्वारे पाणी टाकू शकतो.
जवाहर मॉडेलमध्ये अनेक प्रकारची पिके घेता येतात
या मॉडेलमध्ये शेतकरी केवळ तुरीची नाही तर इतर अनेक प्रकारची पिके लावू शकतात. त्यात पालक, मुळा, धणे, वांगी, टोमॅटो, मिरची यांसारखी पिके शेतकरी घेऊ शकतात.
मध्य प्रदेश सोबतच इतर राज्यातील शेतकरीही हे मॉडेल स्वीकारले
या मॉडेलची माहिती घेण्यासाठी मध्य प्रदेशसोबतच
इतर राज्यातील शेतकरीही विद्यापीठात येत आहेत. डॉ थॉमस म्हणतात, “या मॉडेलद्वारे अधिकाधिक शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्याचा आमचा प्रयत्न आहे, कारण येणाऱ्या काळातशेती साठी क्षेत्र कमी होतील जेणेकरून शेतकरी चांगले उत्पादन घेऊ शकतील.”
घरगुती उपाय करायला हरकत नाही तरी खुप जास्ट पावसाड़ी प्रदेशात हा प्रयोग करायल हरकत नाही.
Published on: 20 February 2022, 01:54 IST