Low Cost Farming: शेती (Farming) करता असताना त्याची मशागत (Cultivation) करणे महत्वाचे असते. कारण मशागतीशिवाय पिके जोमदार येत नाहीत असे सर्व शेतकऱ्यांचे (Farmers) मत आहे. मशागत केल्यानंतर जमीन पीक लागवडीयोग्य (Land crop arable) होते. त्यामुळे पिके तेजीत वाढतात. मात्र विनमशागतीचीही शेती केली जाऊ शकते. आज तुम्हाला त्याविषयीचं माहिती देणार आहोत.
शेतीमध्ये नांगरणीला (plowing) खूप महत्त्व आहे. कापणीनंतर जमिनीची रचना सुधारून ट्रॅक्टर व नांगराच्या साहाय्याने नांगरणी करून जमीन पुन्हा लागवडीयोग्य बनवली जाते, त्यामुळे पिकांच्या पेरणीत कोणतीही अडचण येत नाही. शेत नांगरण्याची ही संपूर्ण प्रक्रिया खूपच किचकट आहे, ज्यामध्ये बराच वेळ आणि संसाधने खर्च होतात. या कामामुळे अनेक वेळा हंगामी शेती करण्यास विलंब होतो.
असे असताना शेतात मशागत न करता आपण मशागतीशिवाय पीक घेऊ शकतो, असे कृषी तज्ज्ञांचे मत आहे. ही पद्धत वापरून तुम्ही कमी खर्चात (लो कॉस्ट फार्मिंग) पिकांचे दुप्पट उत्पादन मिळवू शकता.
ही आहे नांगरणी न करता शेती
या पद्धतीमध्ये अनेक वर्षे मातीची मशागत करण्याची गरज नाही, परंतु जमीन मशागत न करता अनेक वर्षे पिके घेता येतात. यामुळे शेतकऱ्यांचा वेळ आणि मेहनत तर वाचतेच, शिवाय उत्पादन मिळण्यासही अडचण येत नाही. या पद्धतीने हरभरा, मका आणि धानाचीही लागवड करता येते.
पेट्रोल डिझेलचे दर जाहीर ! हे आहेत आजचे नवीन दर; जाणून घ्या वाढले की कमी झाले?
मशागतीशिवाय शेती कशी करावी
आधुनिक शेतीच्या युगात अशी तंत्रे आली आहेत, ज्याच्या सहाय्याने पिकाचा कचरा शेतात टाकूनच खत तयार करता येते. यासाठी जीवामृत, नॅनो युरिया किंवा डिकंपोझरची फवारणी शेतात पडलेल्या पिकांच्या सेंद्रिय कचर्यावर जसे की खोड, पाने, देठ इ.
या प्रक्रियेत पिकांच्या अवशेषांचे खतामध्ये रूपांतर होऊन जमिनीला पोषण मिळते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की ही पद्धत पुढील पिकांचे पोषण वाढवण्यास तसेच तणांची समस्या दूर करण्यासाठी उपयुक्त ठरते.
सोने खरेदीदारांचे नशीब उजळले! सोने 3700 रुपयांनी स्वस्त, पहा आजचे भाव...
त्यानंतर सीड ड्रिल मशिन किंवा इतर कृषी यंत्राच्या साहाय्याने पुढील पिकांची पेरणीही करता येते. अशाप्रकारे, बियाणे लागवड केल्याने, शेतात प्रदूषण पसरणार नाही आणि मशागतीशिवाय किंवा कमी मशागतीशिवाय पिकांचे चांगले उत्पादन घेण्यास मदत होईल.
अनेक प्रगतीशील शेतकरी मशागतीशिवाय शेती करण्यासाठी पीक अवशेष व्यवस्थापन या तंत्राचा अवलंब करत आहेत. यामुळे पैसा, वेळ आणि श्रम यासह अनेक संसाधनांची बचत होते आणि शेतीचा खर्च कमी होण्यास मदत होते.
मशागतीशिवाय शेतीचे फायदे
नो टिलेज फार्मिंग करून पीक अवशेष व्यवस्थापन केले जाते, ज्यामुळे पिकाचा कचरा शेतात वापरला जातो आणि प्रदूषण कमी होते. या पद्धतीमुळे तणांचा प्रादुर्भावही कमी होतो, कारण जैव-कचरा आणि डी-कंपोझर मिळून जमिनीतील कमतरता दूर करतात.
मशागत न करता शून्य मशागतीची शेती केल्याने जमिनीत पोषणाबरोबरच ओलावा टिकून राहतो, जमिनीतील भूजल पातळी राखली जाते आणि जमिनीची धूप होत नाही. या पद्धतीमुळे शेताच्या आतील आणि बाहेरील जैवविविधतेला हानी पोहोचत नाही, परंतु जमिनीतील जिवाणूंचे प्रमाण वाढते आणि पिकांचे चांगले उत्पादन मिळते.
महत्वाच्या बातम्या:
पठ्याचा नादच खुळा! शेती फॉर्मुला जगभर प्रसिद्ध; अमेरिका, इस्रायल आणि आफ्रिकन शेतकऱ्यांनाही भुरळ
शेतकऱ्यांना सुवर्णसंधी! ड्रॅगन फ्रूट लागवडीसाठी मिळणार 70,000 अनुदान, असे मिळवा अनुदान...
Published on: 14 August 2022, 12:58 IST