दर्जेदार उत्पादनासाठी रब्बी ज्वारीच्या संकरित व सुधारित जातीचे शुद्ध बियाणे पुरेशा प्रमाणात उपलब्ध होणे आवश्यक असते. कारण या बियाण्यांची उत्पादनक्षमता स्थानिक वाना  पेक्षा जास्त असते. तसेच अधिक उत्पादनासाठी जमिनीच्या खोलीनुसार वाणांची निवड ही महत्वाची ठरते. त्याकरिता ई ज्वारीच्या योग्य वाणांची निवड करणे हे अत्यंत  आवश्यक आहे. या लेखात आपण ज्वारीच्या कोरडवाहू आणि बागायती वाणांचीमाहिती घेणार आहोत.

 ज्वारीचे कोरडवाहू आणि बागायती वाण

• फुलेअनुराधा:
• कोरडवाहूक्षेत्रासाठीव हलक्‍या जमिनीसाठी लागवडीस योग्य.
• पक्व  होण्याचा कालावधी 105 ते 110 दिवस
• अवर्षण परिस्थितीत प्रतिकारक्षम
• भाकरी उत्कृष्ट व चवदार लागते.
• कडबा अधिक पौष्टिक व पाचक.
• खोडमाशी व खडखड्या रोगास प्रतिकारक्षम
• कोरडवाहू धान्य उत्पादन सरासरी प्रति हेक्‍टरी आठ ते दहा क्विंटल व कडबा 30 ते 35 क्विंटल.

• फुलेमाऊली:
  • हलक्या व मध्यम जमिनीसाठी लागवडीसयोग्य
  • पक्व होण्याचा कालावधी 110 ते 115 दिवस
  • भाकरीचीचव उत्तम
  • कडबा पोस्टीक व चवदार
  • धान्याचे उत्पादन हलक्‍या जमिनीत हेक्‍टरी सात ते आठ क्विंटल कडबा वीस ते तीस क्विंटल
  • धान्याचे उत्पादन मध्यम जमिनीत हेक्‍टरी 15 ते 20 क्विंटल व कडबा उत्पादन 40 ते 50 क्विंटल
• फुले सुचित्रा:
  • मध्यम जमिनीसाठी शिफारस
  • पक्व होण्याचा कालावधी 110 ते 115 दिवस
  • उत्कृष्ट धान्य व कडबा प्रत
  • धान्य उत्पादन 24 ते 28 क्विंटल व कडबा 60 ते 65 किंटल
• फुलेवसुधा:
  • भारी जमिनीकरिता कोरडवाहू व बागायती वान
  • पक्व होण्याचा कालावधी 116 ते 120 दिवस
  • दाणे मोत्यासारखे व पांढराशुभ्र व चमकदार
  • भाकरीची चव उत्तम
  • ताटे भरीव, रसदार व गोड
  • खोडमाशी व खडखड्या रोगास प्रतिकारक्षम
  • कोरडवाहू धान्य उत्पादन सरासरी प्रति हेक्‍टरी 24 ते 28 क्विंटल वकडबा 65 ते 70 क्विंटल
  • बागायती धान्य उत्पादन सरासरी प्रति हेक्‍टरी 30 ते 35 क्विंटल व कडबा 70 ते 75क्विंटल
  • कोरडवाहू धन्य उत्पादन सरासरी प्रति हेक्‍टरी 24 ते 28 क्विंटल व कडबा 65 ते 70 क्विंटल

• फुले यशोदा:
  • भारी जमिनीत लागवडीसाठी प्रसारित
  • पक्व होण्याचा कालावधी 120 ते 125 दिवस
  • दाणे मोत्यासारखे पांढरे शुभ्र व चमकदार असतात.भाकरीची चव उत्तम
  • कोरडवाहू धान्य उत्पादन सरासरी प्रति हेक्‍टरी 25 ते 28 क्विंटल व कडबा 60 ते 65 क्विंटल
  • बागायती धान्य उत्पादन सरासरी प्रति हेक्‍टरी 30 ते 35 क्विंटल व कडबा 70 ते 80 क्विंटल
• फुले रेवती:
  • भारी जमिनीत बागायतीसाठी शिफारस
  • पक्व होण्याचा कालावधी 118 ते 120 दिवस
  • दाणे मोत्यासारखे व पांढरे चमकदार
  • भाकरीची चव उत्कृष्ट
  • कडबा पौष्टिक व अधिक पाचक
  • धान्य उत्पादन सरासरी प्रति हेक्‍टरी 40 ते 45 क्विंटल व कडबा उत्पादन 90 ते 100 क्विंटल
• मालदांडी 35-1:
  • मध्यम खोल जमिनीत कोरडवाहू साठी शिफारस
  • पक्व होण्याचा कालावधी 118 ते 120 दिवस
  • दाणे चमकदार व पांढरे
  • भाकरीची चव चांगली
  • खोडमाशी प्रतिकारक्षम
  • धान्य उत्पादन सरासरी प्रति हेक्‍टरी 15 ते 18 क्विंटल व कडबा 60 क्विंटल

• फुले उत्तरा:
  • हुरड्यासाठी शिफारस
  • हुरड्याची अवस्था येण्यास नव्वद ते शंभर दिवस
  • भोंडातुन दाने सहज बाहेर पडतात.
  • सरासरी 70 ते 90 ग्रॅम इतकाहुरडा मिळतो.
  • हुरडा चवीस सरस अत्यंत गोड, शिवाय ताटेही गोड असल्याने जनावरे कडबा चवीने खातात.