आजकाल भारतात निलगिरीची लागवड मोठ्या प्रमाणात होत आहे. निलगिरीला हिंदीत सफेडा असेही म्हणतात आणि इंग्रजीत यूकेलिप्टस म्हणूनही ओळखले जाते. डोंगराळ आणि सपाट अशा दोन्ही ठिकाणी याची लागवड करता येते.

हे झाड हवामानाच्या बाबतीतही खूप उदार आहे, म्हणजेच कोणत्याही प्रकारचे हवामान त्याच्या लागवडीसाठी अनुकूल असते.

इतर फळे आणि वनस्पतींच्या लागवडीपेक्षा निलगिरीला प्राधान्य मिळत आहे

तज्ज्ञांच्या मते, एक हेक्टर क्षेत्रात सफेदाची 3000 रोपे लावता येतात. आंबा, जामुन, नाशपाती या फळासारखे इतर तत्सम फळांची लागवड करण्याऐवजी शेतकरी बांधव निलगिरीला अधिक महत्त्व देत असल्याने कमी वेळात जास्त नफा मिळवता येतो यावरून निलगिरीचे महत्त्व कळू शकते.

आजकाल निलगिरीची शेती का प्रचलित आहे?

निलगिरीच्या लागवडीकडे दिवसेंदिवस वाढत जाण्याचे कारण म्हणजे त्याची लाकडे खूप मजबूत आहेत. निलगिरीच्या लागवडीत कमी कष्टात जास्त पीक घेता येते. तसेच त्याची जास्त देखभाल करावी लागत नाही. यामुळेच आजकाल कमी वेळात जास्त नफा मिळवण्यासाठी भरपूर प्रमाणात लागवड केली जात आहे.

निलगिरीचे लाकूड पाण्यात खराब होत नाही

निलगिरीच्या लाकडाचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते मजबूत असण्यासोबतच पाण्याला चांगला प्रतिकार दर्शवते, म्हणजेच पाणी या लाकडांना सहजासहजी खराब करत नाही. आजकाल या लाकडांचा उपयोग फर्निचर, बोर्ड पार्टिकल्स आणि हार्ड बोर्ड बनवण्यासाठी केला जातो.

त्याचे लाकूड इंधन म्हणूनही भरपूर वापरले जाते. त्याची झाडे फार कमी वेळात विकसित होतात, 5 वर्षात झाडे खूप मोठी होतात. यानंतर शेतकरी पीक घेऊन चांगला नफा मिळवू शकतात.

निलगिरी नफ्याचे दरवाजे उघडते

तज्ञांच्या मते, एका निलगिरीच्या झाडापासून 300 ते 400 किलो लाकूड मिळते. त्याचे लाकूड बाजारात पाच ते सात रुपये किलोने विकली जाते. अशा परिस्थितीत एका हेक्टरमध्ये 3000 झाडे लावली तर किमान 70 लाखांची कमाई सहज होऊ शकते.

एक काळ होता जेव्हा निलगिरीकडे विशेष लक्ष दिले जात नव्हते आणि आज ते खूप खास झाले आहे. याद्वारे शेतकरी बांधव केवळ त्यांचे उत्पन्न वाढवू शकत नाहीत तर त्याच वेळी ते त्यांची पारंपारिक शेती देखील आरामात हाताळू शकतात कारण त्यासाठी कोणत्याही विशेष काळजीची आवश्यकता नाही.

काय काळजी घ्यावी

हे कोणत्याही प्रकारच्या जमिनीत पिकवता येत असले, तरी निलगिरीची पाणी शोषण्याची क्षमता खूप जास्त असते, त्यामुळे भूगर्भातील पाण्याचे काही संकट उद्भवू शकते, त्यामुळे सामान्य शेतात लागवड करण्याऐवजी त्याची लागवड अशा क्षेत्रांमध्ये करणे योग्य राहील जिथे तुलनेने जास्त पाणी असते. म्हणजेच कालवे किंवा नद्या असलेल्या भागासाठी हे एक चांगले पिक आहे.