Mushroom Farming: शेतीबरोबरच आता देशातील अनेक शेतकरी (Farmers) वेगवेगळे छोटेमोठे व्यवसाय करत आहेत. त्यामुळे त्यांना या व्यवसायातून अधिक नफा मिळत आहे. पण काही शेतकरी अजूनही व्यवसायाच्या शोधात आहेत. त्यांनाही शेतीबरोबर व्यवसाय करायचा आहे. तर त्या शेतकऱ्यांसाठी ही बातमी महत्वाची आहे.
मशरूम (Mushroom) हे एक बागायती पीक आहे, ज्याची मागणी इतर भाज्यांपेक्षा जास्त आहे, परंतु कमी उत्पादनामुळे त्याचे भाव जास्त असतात. यामुळेच पारंपारिक पिकांसोबतच मशरूमची लागवड (Cultivation of mushrooms) करण्याचा सल्ला दिला जातो. त्यामुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक हातभार लागत आहे.
मशरूम शेती करणे हे फार कठीण काम नाही, यासाठी आपण 10 बाय 10 च्या खोलीत एक लहान रचना तयार करू शकता. शहरांलगतच्या ग्रामीण भागात मशरूमचे उत्पादन करून अल्पभूधारक शेतकरी तसेच महिलांना मोठा फायदा होऊ शकतो.
पीएम पीक विमा योजनेकडे शेतकऱ्यांची पाठ, लाभ घेणाऱ्यांची संख्या घटली; जाणून घ्या कारण...
धिंगरी मशरूमची लागवड (Dhingri mushroom)
भारतात अनेक प्रकारचे मशरूम पिकवले आणि खाल्ले जातात. यामध्ये व्हाईट बटन मशरूम, धिंगरी म्हणजेच ऑयस्टर मशरूम, मिल्की मशरूम, पॅडी स्ट्रॉ मशरूम आणि शिताके मशरूम हे खूप प्रसिद्ध आहेत. त्यांची वाढ करण्यासाठी माती आणि खताची गरज नाही, परंतु 10 बाय 10 खोलीत फक्त कंपोस्ट आणि धान गव्हाच्या अवशेषांपासून चांगले उत्पादन मिळू शकते.
विशेषत: धिंगरी अर्थात ऑयस्टर मशरूम उत्पादनाबद्दल बोललो, तर ही जात 8 महिने दाट उत्पादन देते. त्याची लागवड सप्टेंबर ते एप्रिल दरम्यान केली जाते, त्यासाठी ऑगस्ट महिन्यातच तयारी करावी. सप्टेंबरमध्ये पेरणी केल्यानंतर १ ते २ महिन्यांत मशरूम निघतात.
अशा जागेत लागवड करा
धिंगरी मशरूम (Dhingri mushroom) लावण्यासाठी शेतातील कोठारांची गरज नाही, परंतु 10 बाय 10 खोल्यांमध्ये किंवा शेडनेटमध्येही ते सहज वाढतात. अनेक शेतकरी शेताजवळ झोपड्या करून मशरूमची लागवडही करत आहेत.
पशुपालकांनो सावधान! तुमची जनावरे विषारी चारा तर खात नाहीत ना? असा ओळखा चाऱ्यातील विषारी घटक
अशी काळजी घ्या
सर्व प्रथम, बंद खोलीत मशरूम उत्पादनाची रचना तयार केली जाते आणि स्पॉनची स्थापना केली जाते आणि खोली 15 दिवस बंद ठेवली जाते. स्पॉनच्या चांगल्या विकासासाठी, खोलीची खिडकी दररोज फक्त दोन तासांसाठी उघडली जाते, ज्यामुळे खोलीचे तापमान सामान्य होते.
यासाठी अनेक मशरूम शेतकरी खोल्यांमध्ये मीटरही बसवतात, त्यावरून तापमानाची माहिती ठेवली जाते. समजावून सांगा की मशरूमच्या लागवडीसाठी तापमान 15 ते 28 अंश सेल्सिअस राखावे लागते. मशरूम तयार झाल्यावर त्यांना गोल वर्तुळात फिरवून बाहेर काढले जाते.
धिंगरी मशरूमच्या लागवडीसाठी मोठ्या पॉलीबॅगमध्ये किंवा मातीच्या भांड्यांचाही वापर करता येतो. मशरूम तयार झाल्यानंतर, ते पॅक केले जातात, जेणेकरून ते बऱ्याच काळासाठी खराब होणार नाहीत.
धिंगरी मशरूमचे मार्केटिंग
धिंगरी मशरूमची लागवड करण्यापूर्वी त्याच्या बाजारपेठेची माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे. शहरांमध्ये याला खूप मागणी आहे, परंतु शहरांमध्ये काही लोक ते खरेदी करतात. तुम्हाला हवे असल्यास, तुम्ही 200 ग्रॅमची पॉलीबॅगची पाकिटे तयार करून ती दुकाने आणि मंडईंमध्ये पुरवू शकता किंवा तुम्ही ती साठवून मोठ्या शहरांमध्ये नेऊ शकता.
मशरूम लागवडीतून मिळणारे उत्पन्न
पारंपारिक पिके घेणार्या शेतकर्यांना पेरणी आणि काढणीमध्ये बराच वेळ असतो. दरम्यान, ऑयस्टर मशरूमचे उत्पादन करून तुम्ही सहज अतिरिक्त उत्पन्न मिळवू शकता. धिंगरी मशरूम लागवडीचा प्रारंभिक खर्च 6 ते 7 हजार रुपये आहे, जो पुढील 2 महिन्यांत 20,000 च्या नफ्यात अनुवादित करतो.
महत्वाच्या बातम्या:
Petrol Diesel Price: पेट्रोलियम कंपन्यांकडून इंधनाचे दर जाहीर! SMS द्वारे जाणून घ्या पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमती...
सावधान! कडधान्य आणि भाजीपाला पिकांवर रोगाचे सावट; होऊ शकते नुकसान
Published on: 19 August 2022, 09:04 IST