Tomato Processing: शेतात पिकवल्या जाणाऱ्या शेतकऱ्यांच्या शेतमालाला कधी भाव येईल आणि कधी जाईल हे सांगता येत नाही. देशात टोमॅटो (Tomato) उत्पादकांची संख्या जास्त आहे. काही वेळा याच टोमॅटो उत्पादकांवर (Tomato grower) अशी वेळ येति कि ते टोमॅटो अक्षरशः रस्त्याच्या कडेला फेकून द्यावी लागतात. मात्र आता शेतकऱ्यांना टोमॅटो फेकून देवीची गरज नाही. कारण कमी भावातही शेतकरी जास्त पैसे कमवू शकतो.

तामिळनाडू आणि आंध्र प्रदेश सारख्या अनेक राज्यांमध्ये टोमॅटोच्या किमतीत लक्षणीय घसरण झाली आहे, त्यामुळे मंडईत मालाला योग्य भाव मिळत नाही. अशा परिस्थितीत अनेक शेतकऱ्यांना टोमॅटो कचऱ्यात फेकून द्यावा लागत आहे, तर काही शेतकरी थेट ग्राहकांना कमी भावात टोमॅटो विकत आहेत. टोमॅटोच्या शेतकर्‍यांवर (Tomato farmers) या संकटाच्या काळात एक उपाय निघाला आहे, जेणेकरून शेतकरी दुप्पट भावाने विकू शकतील.

त्याला फूड प्रोसेसिंग (Food processing of tomatoes) असे म्हणतात, ज्यामुळे फळे आणि भाज्यांपासून उत्पादने बनवून विक्री करून चांगले उत्पन्न मिळते. शेतकर्‍यांना हवे असल्यास ते अन्न प्रक्रिया युनिट उभारून चांगले उत्पन्न मिळवू शकतात.

शेतकऱ्यांना वृद्धपकाळात ही योजना बनणार आधार! मिळणार ३६ हजार रुपये; असा करा अर्ज...

प्रक्रिया कशी करावी

पिकांचे भाव सतत चढत राहतात. अशा स्थितीत शेतकऱ्यांना अन्न प्रक्रिया युनिट उभारण्याचा सल्ला दिला जातो, जेणेकरून बाजारभाव कमी असताना त्यावर प्रक्रिया करून चांगले उत्पन्न मिळवता येईल. फूड प्रोसेसिंग, प्रोसेस्ड फूडचे पॅकेजिंग, मार्केटिंग इत्यादीसाठी योग्य प्रशिक्षण घेणे देखील आवश्यक असले तरी टोमॅटो फूड प्रोसेसिंग सुरू केल्यानंतर नुकसान होण्याची शक्यता नाहीशी होते आणि त्यापासून बनवलेले उत्पादन दुसऱ्या स्वरूपात साठवता येते. .

अनेक कंपन्या टोमॅटोपासून सॉस, चटणी आणि टोमॅटो प्युरी यांसारखे पदार्थ बनवतात आणि विकतात. ही उत्पादने प्रक्रिया युनिटमध्ये व्यवस्थित बनवली जातात आणि बाटल्यांमध्ये भरून बाजारात विकली जातात. ही उत्पादने बर्याच काळासाठी वापरली जाऊ शकतात.

शेतीसोबतच असे सूक्ष्म उद्योग किंवा युनिट्स उभारण्यासाठी सरकार 'मायक्रो फूड इंडस्ट्री अपग्रेडेशन स्कीम'द्वारे आर्थिक अनुदानही देते. शेतकरी कोणत्याही कंपनीत सामील होऊ शकतात किंवा कृषी विज्ञान केंद्रांमधून अन्न प्रक्रियेचे प्रशिक्षण घेऊ शकतात.

नोकरी करत लाखो कमवायचेत? फक्त 15 मिनिटे देऊन करा हा व्यवसाय, व्हाल मालामाल

अन्न प्रक्रियेसाठी सार्वजनिक खाजगी भागीदारी म्हणजेच PPP द्वारे भारतात अनेक प्रकारचे प्रक्रिया उद्योग सुरू झाले आहेत. या अंतर्गत अनेक खाजगी कंपन्या टोमॅटोची कंत्राटी शेती करतात आणि निर्धारित मानकांच्या आधारे शेतकऱ्यांकडून उत्पादन खरेदी करतात. दरम्यान, कंपन्या शेतकऱ्यांचा सर्व माल खरेदी करत नाहीत, शेतकरी 75 टक्के उत्पादन कंपनीला आणि 25 टक्के पीक स्वत: मंडईत विकू शकतात.

टोमॅटोचे भाव का कमी झाले

प्रत्यक्षात उन्हाळ्यात पेरलेल्या टोमॅटो पिकाने पावसाळ्यानंतर चांगले उत्पादन घेतले असून, त्यामुळे बाजारात टोमॅटोचा पुरवठा वाढला असून, अधिक टोमॅटो मंडईत पोहोचू लागले आहेत. अनेक वेळा बागायती पिकांचे उत्पादन वाढल्याने शेतकऱ्यांना लागवड खर्चाएवढा भाव मिळत नाही, या विरोधात शेतकऱ्यांना पिके नष्ट करावी लागतात. अशा परिस्थितीत टोमॅटोच्या अन्न प्रक्रियेचा मार्ग शेतकऱ्यांसाठी उपयुक्त ठरू शकतो.

महत्वाच्या बातम्या:
फक्त ४ दिवस बाकी! भातशेती करता आली नाही, नो टेन्शन; मिळतायेत 7000 हजार, करा अर्ज
शेतकऱ्यांनो सावधान! भाजीपाला काढणीच्या वेळी करू नका या चुका अन्यथा होईल मोठे नुकसान